Επικίνδυνα οξύνεται το κλίμα στην Τουρκία στην τελική ευθεία των προεδρικών εκλογών, με εκατέρωθεν κατηγορίες για προβοκάτσια να διαδέχονται την επίθεση με πέτρες στην προεκλογική συγκέντρωση του Εκρέμ Ιμάμογλου στο Ερζερούμ, και τον δημοφιλή δήμαρχο της Κωνσταντινούπολης να βγαίνει ακόμη πιο δυναμικά «μπροστά» κατά την κορύφωση της εκστρατείας της αντιπολίτευσης που επιδιώκει να γράψει τους τίτλους τέλους της 20ετούς διακυβέρνησης Ερντογάν. Μια «ανάσα» πριν την κάλπη, ο Τούρκος πρόεδρος βάλει κατά πάντων, η πόλωση εντείνεται και ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου επανέρχεται στις προειδοποιήσεις για τον κίνδυνο να σημειωθούν έκτροπα και απρόβλεπτες καταστάσεις το βράδυ της 14ης Μαΐου.
Το πλέον σοβαρό επεισόδιο που έχει σημειωθεί μέχρι στιγμής κατά την προεκλογική εκστρατεία έχει ενισχύσει τους φόβους ότι κλίμα μπορεί να καταστεί ακόμη πιο βίαιο, οδηγώντας ταυτόχρονα σε μία «μετωπική» Ερντογάν-Ιμάμογλου που δεν είναι καθόλου βέβαιο πως θα ευνοήσει τον Τούρκο πρόεδρο. Ευρεία είναι η πεποίθηση πως εάν ήταν ο δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης ο αντίπαλός του στην προεδρική κάλπη, η νίκη της αντιπολίτευσης θα ήταν μάλλον «εξασφαλισμένη», χωρίς την αναμέτρηση να φθάνει ενδεχομένως να κριθεί στο νήμα.
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν οδεύει για πρώτη φορά στις κάλπες κινδυνεύοντας πραγματικά να δει την πολιτική ηγεμονία του να τερματίζεται και έχοντας «χάσει» ήδη από το 2019 τους δήμους της Κωνσταντινούπολης και της Άγκυρας με την επικράτηση του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) και των Εκρέμ Ιμάμογλου και Μανσούρ Γιαβάς, αντίστοιχα.
Ιμάμογλου και Γιαβάς, ιδιαίτερα δημοφιλείς αμφότεροι, βρίσκονται κατά την προεκλογική εκστρατεία σταθερά στο πλευρό του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου -μαζί του στην εξέδρα, μαζί του και στις προεκλογικές αφίσες ανά τη χώρα. Ο κεμαλιστής Κιλιτσντάρογλου δηλώνει πως «μαζί θα φέρουν την άνοιξη στην Τουρκία», και έχει προαναγγείλει πως οι δήμαρχοι Κωνσταντινούπολης και Άγκυρας θα αναλάβουν αντιπρόεδροι εφόσον η αντιπολιτευόμενη συμμαχία νικήσει, σε μία κίνηση που στόχευσε αφενός να μην αποξενώσει τους ψηφοφόρους που ήθελαν στη θέση του κάποιον εκ των δύο, και αφετέρου να κλείσει το «ρήγμα» που προκάλεσε στον ετερόκλητο εξακομματικό συνασπισμό η αρχική απόρριψη της υποψηφιότητας του ιδίου από την Μεράλ Ακσενέρ.
Ο Εκρέμ Ιμάμογλου είναι το πλέον δυνατό «χαρτί» της αντιπολίτευσης από το 2019 όταν στέρησε από το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) το δήμο της Κωνσταντινούπολης έπειτα από μία 25ετία, κερδίζοντας όχι μία, αλλά δύο φορές (λόγω έντασης που υπέβαλε το «στρατόπεδο» Ερντογάν) στη δημοτική κάλπη τον υποψήφιο του AKP, πρώην πρωθυπουργό Μπιναλί Γιλντιρίμ. Οι προεκλογικές συγκεντρώσεις του είναι «δυνατές» σε όγκο και παλμό, γεγονός που δεν περνά απαρατήρητο, όπως και η υποδοχή «ήρωα» που του επιφυλάχθηκε κατά την επιστροφή του στην Κωνσταντινούπολη μετά την ακύρωση της ομιλίας του στο Ερζερούμ της ανατολικής Τουρκίας.
«Κλειδί» η Κωνσταντινούπολη
Ο 74χρονος Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, που σαφώς υστερεί σε παρουσία και δυναμική συσπείρωσης έναντι του Εκρέμ Ιμάμογλου, φάνηκε σαν να βγαίνει πρόσκαιρα εν μέρει εκτός «πλάνου», με τον δήμαρχο της Κωνσταντινούπολης να γίνεται το κεντρικό πρόσωπο της μάχης κατά του Ερντογάν, μιας μάχης που σε τοπικό επίπεδο ο ίδιος έχει ήδη κερδίσει. Και όχι σε έναν οποιονδήποτε δήμο, αλλά στην Κωνσταντινούπολη, εκεί που δίνεται η «μητέρα των μαχών» που κρίνει τις εθνικές εκλογές όπως έχει αποδείξει η εμπειρία, και ο ίδιος ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει κατ’ επανάληψη αναγνωρίσει.
«Εάν η Κωνσταντινούπολη πει ‘ναι’, τελείωσε» δήλωνε ο Ερντογάν στη μεγάλη συγκέντρωση της Κυριακής στο «κάστρο» του Εκρέμ Ιμάμογλου, η οποία κατά τα στοιχεία της κυβέρνησης συγκέντρωσε 1.700.000 πολίτες, με τον υπουργό Εσωτερικών Σουλεϊμάν Σοϊλού να κάνει λόγο για τη μεγαλύτερη προεκλογική συγκέντρωση στα πολιτικά χρονικά της Τουρκίας.
Πέραν των επιθέσεων κατά του αρχηγού του CHP στην πάγια γραμμή ότι στηρίζει την «τρομοκρατία» του PKK και είναι «δούρειος ίππος» της Δύσης, αλλά και ότι εμπλέκεται στην απόπειρα πραξικοπήματος του 2016, ο Ερντογάν τον αποκάλεσε εμμέσως πλην σαφώς και μέθυσο θέλοντας να καταδείξει ότι o αλεβίτης Κιλιτσντάρογλου είναι άπιστος, ενώ τόνισε ότι τη «νικητήρια ομιλία» του θα την εκφωνήσει από την Κωνσταντινούπολη, καθώς αυτή είναι η μεγάλη πόλη που επιζητά να του δώσει τη νίκη.
Τα επεισόδια, όμως, που ακολούθησαν την ίδια ημέρα στο Ερζερούμ τον έφεραν σε «μετωπική» σύγκρουση με τον δήμαρχό της, ο οποίος αναγκάστηκε να διακόψει την ομιλία που εκφωνούσε από την οροφή του λεωφορείου της προεκλογικής περιοδείας του όταν εκατοντάδες άτομα άρχισαν να εκσφενδονίζουν πέτρες προς την κατεύθυνσή του ίδιου και του πλήθους των συγκεντρωμένων. Υπήρξαν τραυματίες και ο Ιμάμογλου φυγαδεύτηκε καταγγέλλοντας την απραξία της αστυνομίας να εμποδίσει τα επεισόδια στην πόλη-προπύργιο του κυβερνώντος AKP.
Ο Εκρέμ Ιμάμογλου έκανε λόγο για προβοκάτσια, και το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα κατηγόρησε ως υπαίτιους μέλη των Γκρίζων Λύκων και του κατηγορούμενου για σχέσεις με την Χεζμπολάχ ισλαμιστικού Huda-Par, που μετέχει στη συμμαχία του Ερντογάν με το Κόμμα Εθνικής Δράσης (MHP) του Ντεβλέτ Μπαχτσελί.
Ο Τούρκος πρόεδρος «επέστρεψε» τις κατηγορίες για προβοκάτσια, υποστηρίζοντας ότι η αντιπολίτευση «παίζει βρώμικα παιχνίδια» καθώς «έχει κολλήσει στη λάσπη» και «βλέπει» να χάνει τις εκλογές, με τον Σουλεϊμάν Σοϊλού να σπεύδει να συμπληρώσει πως «προβοκάτορας» είναι ο ίδιος ο Εκρέμ Ιμάμογλου, αλλά και η σύζυγός του επειδή «προκάλεσε τον ιδιαίτερα ευαίσθητο σε πατριωτικά ζητήματα κόσμο του Ερζερούμ» κάνοντας το σήμα της νίκης σε μία άλλη συγκέντρωση -κίνηση που κατά τον Σοϊλού, παρέπεμπε στο Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK).
Επιχειρώντας σταθερά τη σύνδεση του Κόμματος Δημοκρατίας των Λαών (HDP) με το PKK και την τρομοκρατία, ο Ερντογάν έχει κλιμακώσει τις επιθέσεις στον Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου ειδικά και μετά την ανοιχτή στήριξη που έλαβε από το κουρδικό-φιλοκουρδικό κόμμα. Το HDP αποτελεί ρυθμιστικό παράγοντα της κάλπης· είναι η τρίτη πολιτική δύναμη στην απερχόμενη τουρκική Εθνοσυνέλευση και σύμφωνα με όλες τις εκτιμήσεις το ποσοστό του στην κάλπη αναμένεται να ξεπεράσει το 10%. Απέναντι στον Ερντογάν, έχει ήδη αποδείξει τη «δύναμή» του το 2019 όταν μέσω σύμπραξης με την αντιπολίτευση στέρησε από το AKP τους δήμους της Άγκυρας και της Κωνσταντινούπολης.
Ακραία πόλωση και φόβοι για τη νύχτα των εκλογών
Χωρίς να κοπάζει η ένταση στη σκιά του επεισοδίου στο Ερζερούμ, εντύπωση προκάλεσε την Τρίτη δημοσίευμα της φιλοκυβερνητικής εφημερίδας Yeni Safak που μιλά για «δάκτυλο» γκιουλενιστών πίσω από το περιστατικό. Στο δημοσίευμα αναφέρεται ότι ανάμεσα στα περίπου 15 άτομα που συνελήφθησαν βρίσκεται εν ενεργεία στρατιωτικός που υπηρετεί στις υπηρεσίες πληροφοριών των Ενόπλων Δυνάμεων, και ο οποίος πάντα κατά τη Yeni Safak ανήκει στους υποστηρικτές του αυτοεξόριστου ιμάμη Φετουλάχ Γκιουλέν, στον οποίο η κυβέρνηση Ερντογάν «χρεώνει» την απόπειρα πραξικοπήματος του 2016.
Στο «κάδρο» της απόπειρας του 2016, αλλά και στα γεγονότα του πάρκου Γκεζί, έχει βάλει ο Τούρκος πρόεδρος και τον Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου μεσούσης της προεκλογικής εκστρατείας, με την κυβέρνηση ταυτόχρονα όχι μόνο να επαναφέρει τις κατηγορίες ότι ήταν οι Ηνωμένες Πολιτείες, μαζί με τον Φετουλάχ Γκιουλέν, που επιχείρησαν να τον ανατρέψουν, αλλά να ισχυρίζεται ότι αφού δεν το κατόρθωσαν στρατιωτικά τότε, η κυβέρνηση Μπάιντεν επιχειρεί τώρα «πολιτικό πραξικόπημα» στην κάλπη της 14ης Μαΐου.
Καθώς το κλίμα πολώνεται περαιτέρω, έχουν σημειωθεί επιθέσεις κατά τοπικών γραφείων του CHP, οι φόβοι για απόπειρα αλλοίωσης ψήφων πολλαπλασιάζονται και ουδείς αποκλείει την εκατέρωθεν αμφισβήτηση ενός οριακού αποτελέσματος είτε στην κάλπη της 14ης Μαΐου, είτε σε δεύτερο γύρο την 28η Μαΐου, ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου επανήλθε την Τρίτη προειδοποιώντας για τον κίνδυνο να υπάρξουν προκλήσεις ή προβοκάτσιες το βράδυ των εκλογών.
«Ακούμε ότι κάποια στοιχεία θα βγουν στους δρόμους το βράδυ των εκλογών και θα κάνουν έκτροπα. Δεν είμαι μόνο εγώ [που λαμβάνω αυτές τις πληροφορίες], αλλά και άλλοι αρχηγοί. Θέλω όλοι να είναι ήρεμοι», δήλωσε ο Κιλιτσντάρογλου, ο οποίος είχε ήδη προ δύο ημερών καλέσει τους υποστηρικτές του «να μείνουν σπίτι» το βράδυ της 14ης Μαΐου για να αποφευχθεί ή δημιουργία μίας ατμόσφαιρας που θα μπορούσε να οδηγήσει σε απρόβλεπτες καταστάσεις.
Έκκληση για αυτοσυγκράτηση απηύθυνε την ίδια στιγμή ο Εκρέμ Ιμάμογλου, σε μεγάλη συγκέντρωση με αέρα «νίκης» στο Ικόνιο, μέσω της οποίας έδωσε την «απάντησή» του για το Ερζερούμ. «Κερδίζουμε! Έρχεται η νίκη του λαού! Δεν πέταξαν πέτρες εναντίον μου, πέταξαν πέτρες εναντίον του λαού, πέταξαν πέτρες εναντίον της Δημοκρατίας. Ας πετούν εκείνοι πέτρες, εμείς θα απαντήσουμε με τριαντάφυλλα. Ο καθένας κάνει αυτό που του ταιριάζει» φώναξε ο ηλικίας 51 ετών δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης ενώπιον του πλήθους που τον επευφημούσε, και πλέον μένει να διαφανεί εάν και πόσο θα μπορούσε να «κοστίσει» στον Ερντογάν το επεισόδιο της Κυριακής στην κάλπη της 14ης Μαΐου.
Διαβάστε επίσης
Σε κινούμενη άμμο η Τουρκία, η αγωνία για την επόμενη ημέρα
CNN: Με τη Δύση ή με τον Πούτιν ο Κιλιτσντάρογλου;
Ερντογάν: Ανακοίνωσε αύξηση μισθών κατά 45% στους δημοσίους υπαλλήλους
