Η πολυθρύλητη ουκρανική εαρινή επίθεση με όλη αυτήν φιλολογία γύρω από αυτήν και ιδιαίτερα μετά από όσα αποκαλύφθηκαν από τη διαρροή σε κοινωνικά δίκτυα απορρήτων στρατιωτικών εγγράφων που είχαν σχέση με τον πόλεμο στην Ουκρανία και ιδιαίτερα τις προετοιμασίες του Ουκρανικού Στρατού, έχει αρχίσει να δημιουργεί σοβαρό προβληματισμό!
Αρκετοί αναλυτές κυρίως Βρετανοί βασιζόμενοι στο Βρετανικό Υπουργείο Άμυνας αλλά και το Κίεβο προεξοφλούσαν την εκτόξευση ρωσικής επίθεσης με την έναρξη της Άνοιξης αλλά πλέον όλοι μιλούν για την …ουκρανική! Το ζήτημα είναι ότι το Κίεβο βρίσκεται υπό πίεση για να επιτύχει μία σημαντική στρατιωτική επιτυχία μέχρι το τέλος του έτους. Το συνεχιζόμενο αδιέξοδο θα μπορούσε να κάνει τους δυτικούς συμμάχους να ελαττώσουν τη βοήθεια τους και να πιέσουν για μία ανακωχή και έναρξη διαπραγματεύσεων με την Μόσχα.
Έχει όμως τις δυνατότητες η Ουκρανία, για αυτήν την όπως ονομάζουμε στη στρατιωτική γλώσσα «επιθετική επιστροφή» προκειμένου να ανακαταλάβει τα κατεχόμενα από τους Ρώσους εδάφη της επικράτειας της; Και αν τις έχει, τι πιθανότητες επιτυχίας υπάρχουν;
Σε τι βαθμό αντιπροσωπεύουν την πραγματικότητα οι μάλλον υπεραισιόδοξες δηλώσεις Ουκρανών και κάποιων «Δυτικών» Αξιωματούχων; Θέτουμε όλα αυτά τα ερωτήματα γιατί όπως θα αναλυθεί παρακάτω θα πρόκειται για την πρώτη αλλά και τελευταία ευκαιρία να απωθήσει τους Ρώσους εισβολείς και να «επιλυθεί» επιτέλους η δυσεπίλυτη εξίσωση «να μην χάσει η Ουκρανία, να μην κερδίσει η Ρωσία»!
Πρέπει όμως να σκεφθούμε ότι αν δεν πετύχει αυτή η μείζονα επιχείρηση σε στρατηγικό επίπεδο θα μπορούσε να αφήσει τις Ουκρανικές Ένοπλες Δυνάμεις (UAF) τόσο αποδυναμωμένες που σε δεύτερο χρόνο θα γινόντουσαν εύκολη λεία για την «ρωσική αρκούδα», δηλαδή σε μία ρωσική αντεπίθεση κάτι που θα μπορούσε τελικά να κοστίσει στην Ουκρανία τον πόλεμο έστω και αν υπάρξουν σε τοπικό επίπεδο κάποιες τακτικές επιτυχίες! Το τι χρειάζεται η Ουκρανία για να πετύχει την στρατηγική νίκη που θα της επιτρέψει να ανακαταλάβει τα κατεχόμενα εδάφη της επικράτειας της από τις ρωσικές δυνάμεις έχει ήδη αναλυθεί σε άρθρο μας στο Liberal στις αρχές του έτους.
Πολύ συνοπτικά θα τονίσουμε ότι είχαμε υποστηρίξει ότι βασική προϋπόθεση είναι η συγκρότηση μίας πανίσχυρης στρατηγικής εφεδρείας με τεθωρακισμένα και μηχανοκίνητα μέσα καθώς και άλλα σύγχρονα μέσα (συνδεδιασμένα όπλα) και φυσικά δεκάδες χιλιάδες προσωπικού.
Ο ίδιος ο Ουκρανός Αρχιστράτηγος, Στρατηγός Βαλέρι Ζαλούζνι έχει δηλώσει επανειλημμένα ότι για να ανακαταλάβει τα ουκρανικά εδάφη στην Ανατολική Ουκρανία, (σημ. όπου το έδαφος είναι αναπεπταμένο, αμυντικά οργανωμένο και με ισχυρές πλέον ρωσικές δυνάμεις) χρειάζεται 15-20 Τεθωρακισμένες - Μηχανοκίνητες Ταξιαρχίες. Με πλήρη στελέχωση η κάθε μία θα πρέπει να έχει 4000-5000 στρατιώτες κατά μέσο όρο με περίπου 100 Άρματα Μάχης και με ανάλογο αριθμό Τεθωρακισμένων Οχημάτων Μάχης (ΤΟΜΑ) για το Πεζικό! Δεν έχει όμως στην διάθεση του όλα αυτά που ζήτησε μέχρι τώρα.
Παρά τη διάχυτη ευφορία που δημιουργήθηκε με την απόφαση παραχώρησης από την Δύση 100-110 Αρμάτων Μάχης (3 βασικών τύπων) και άλλων περίπου 120 Τεθωρακισμένων Οχημάτων Μάχης για το Πεζικό, αναλύσαμε σε σχετικό άρθρο μας την 30η Ιανουαρίου γιατί ο αριθμός αυτός δεν επαρκής για μία τέτοια επιχείρηση. Αναντίρρητα οι Ουκρανικές Δυνάμεις θα ενισχυθούν σημαντικά όταν αυτά ενταχθούν πλήρως επιχειρησιακά σε αυτές κάτι που απαιτεί ακόμα κάποιους μήνες αλλά όχι τόσο για να υλοποιηθεί η βασική προϋπόθεση που προαναφέρθηκε ενώ τα προβλήματα τεχνικής υποστήριξης λόγω πανσπερμίας τύπων είναι μεγάλα.
Οι ΗΠΑ αμφιβάλλουν ότι η αυτή η επιθετική επιστροφή της Ουκρανίας που πολλοί λανθασμένα την χαρακτηρίζουν …αντεπίθεση θα αποφέρει μεγάλα κέρδη σύμφωνα με ένα από τα διαβαθμισμένα έγγραφα που διέρρευσαν. Εδώ έχουμε μία σημαντική διαφοροποίηση από όσα λέγονται από την Διοίκηση Μπάιντεν σχετικά με τις πραγματικές δυνατότητες των Ενόπλων Δυνάμεων της Ουκρανίας και αυτό θα ενισχύσει τον στρατόπεδο εκείνων που ζητούν διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου. Μπορεί τις επόμενες ημέρες να έγινε επίσημη διορθωτική δήλωση αλλά οι συχνές περί αυτού δηλώσεις του Αρχηγού του Μικτού Επιτελείου των ΗΠΑ Μαρκ Μίλλευ επιβεβαιώνουν τις κρυφό σκεπτικισμό των Αμερικανών.
Όσοι παρακολουθούν στενά και σε βάθος τις εξελίξεις του πολέμου στην Ουκρανία δεν περίμεναν τις διαρροές σχετικά με τις κρίσιμες αδυναμίες των Ουκρανών όπως η ελλιπής και μη ενοποιημένη Αντιαεροπορική Άμυνα (Α/Α) και οι σημαντικές ελλείψεις σε πυρομαχικά μεγάλων διαμετρημάτων λόγω υπερκαταναλώσεων και εξάντλησης των παραγωγικών δυνατοτήτων των κατασκευαστών. Για μία επίθεση μεγάλης κλίμακας απαιτείται αεροπορική υπεροχή κάτι που όμως δεν μπορεί να αποκτήσει η Ουκρανία.
Το μεγαλύτερο όμως πρόβλημα της Ουκρανίας είναι το ανθρώπινο δυναμικό! Η Ουκρανία μετά και τις σημαντικές απώλειες που είχε και αυτή και ίσως ξεπερνούν τις 100.000 αλλά δεν αποκαλύπτει, χρειάζεται σημαντικούς αριθμούς στρατιωτών. Η συγκρότηση της στρατηγικής εφεδρείας η οποία θα εκτελέσει την επιθετική επιστροφή θα πρέπει να βασιστεί σε ένα μίγμα εμπειροπόλεμων που έχουν περατώσει την εκπαίδευση τους στα νέα κύρια μέσα και σε νέους στρατιώτες. Αλλά οι προσκλήσεις δεν αποδίδουν τους επιδιωκόμενους αριθμούς και η ροή «εθελοντών» από άλλες χώρες φθίνει.
Μπορεί μέχρι σήμερα περί τους 30.000 Ουκρανοί στρατιώτες να έχουν λάβει εκπαίδευση από εβδομάδες έως αρκετούς μήνες σε πολλές εγκαταστάσεις του ΝΑΤΟ αλλά τουλάχιστον το 60-70% από αυτούς επανεντάχθηκαν στις Μονάδες τους που είναι εμπεπλεγμένες σε ένα μέτωπο που εκτείνεται σε 1000 περίπου χιλιόμετρα. Η Ουκρανία δυσκολεύεται να κινητοποιήσει επιπλέον στρατεύματα. Τα προβλήματα αυτά εκτός από το Κίεβο τα γνωρίζουν και οι Δυτικοί Σύμμαχοι.
Θα ήταν αστείο να μιλήσουμε για το πώς θα ενεργήσουν οι Ουκρανοί εφόσον αποφασιστεί να πραγματοποιηθεί αυτή η μεγάλη επίθεση. Υπάρχουν πολλά σενάρια και είμαστε βέβαιοι ότι τα επεξεργάζονται με τους Αμερικανούς και Βρετανούς συμβούλους τους. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των Υπηρεσιών Πληροφοριών της Ουκρανίας τον Φεβρουάριο, η Ρωσία έχει αναπτύξει σε όλο το μέτωπο 300.000 περίπου στρατιώτες με 1.800 άρματα μάχης και περίπου 3.900 Τεθωρακισμένα Οχήματα διαφόρων τύπων και περισσότερα από 3.000 Πυροβόλα αλλά και πάμπολλους εκτοξευτές ρουκετών! Οι εφεδρικές δυνάμεις των Ρώσων υπολογίζονται σε 100.000 περίπου. Η παγίωση εδώ και μήνες του μετώπου έχει επιτρέψει στις ρωσικές δυνάμεις να έχουν μία εκτεταμένη και σε βάθος ισχυρή αμυντική οργάνωση με κλιμακούμενες προς τα οπίσω δυνάμεις και ισχυρές εφεδρείες. Δηλαδή διεξαγωγή άμυνας σε βάθος με σημαντικές εφεδρείες για εκτελέσουν μία μορφή κινητής άμυνας .
Αναμφίβολα οι Ουκρανοί μελετούν τα ασθενή σημεία της ρωσικής αμυντικής διατάξεως όπως έκαναν και όταν ξεκίνησαν την αιφνιδιαστική επίθεση του Σεπτεμβρίου στη βορειοανατολική περιοχή του Χάρκοβο αλλά εκεί και το έδαφος ήταν διαφορετικό και οι Ρώσοι δεν είχαν στρατεύματα για να κρατήσουν τις θέσεις τους. Όπως όμως και οι Ουκρανοί δεν είχαν ταχυκίνητες εφεδρείες για να εκμεταλλευτούν αυτήν την επιτυχία.
Μπορεί λοιπόν το Κίεβο να πιέζεται να πετύχει μία στρατηγική νίκη όπως την περιγράψαμε παραπάνω αλλά ταυτόχρονα διστάζει! Εάν η ουκρανική επίθεση αποτύχει ίσως να μην υπάρξει άλλη ευκαιρία να ανακτηθούν τα κατεχόμενα από τους Ρώσους εδάφη. Ακόμα και σε περίπτωση που τα ουκρανικά στρατεύματα διαπεράσουν τις πρώτες τοποθεσίες και σημειώσουν τακτικές επιτυχίες σε κάποια σημεία του μετώπου έχοντας απολέσει την επιθετική τους ισχύ και χωρίς ισχυρές ακολουθούσες δυνάμεις και εφεδρείες για εκμετάλλευση επιτυχίας θα καταστούν εύκολος στόχος καταστροφής για τους Ρώσους που αν έχουν πάρει το …μάθημα τους θα έχουν τις απαιτούμενες εφεδρείες για κάτι τέτοιο. Θα είναι δύσκολο μετά να σταματήσει μία μια ρωσική αντεπίθεση!
Την σπουδαιότητα αυτής της επιχείρησης περιγράφει σε συνέντευξη του, o Ουκρανός Υποστράτηγος Κυρίλο Μπουντάνωφ, επικεφαλής της Υπηρεσίας Πληροφοριών της χώρας, λέγοντας ότι η Ρωσία και η Ουκρανία θα δώσουν «μια αποφασιστική μάχη αυτή την άνοιξη και αυτή η μάχη θα είναι η τελευταία πριν τελειώσει αυτός ο πόλεμος»! Οι Ουκρανικές Ένοπλες Δυνάμεις έχουν αποδειχθεί ευέλικτες, προσαρμόσιμες και καινοτόμες και οι περισσότερες μονάδες έχουν επιδείξει υψηλό ηθικό. Ίσως όμως αυτά δεν είναι αρκετά. Σε αυτήν φάση όμως θα παίξει σημαντικό ρόλο εκτός από την σχετική μαχητική ισχύ και η παραπλάνηση.
Επειδή αυτή θα είναι η τελευταία ευκαιρία της Ουκρανίας και η βιωσιμότητα του ουκρανικού κράτους όπως τουλάχιστον το αναγνωρίζουμε θα βασιστεί στο αποτέλεσμα αυτής της επίθεσης απαιτείται άριστος σχεδιασμός βασιζόμενος στις δυνατότητες και αδυναμίες τόσο των ουκρανικών δυνάμεων όσο και των αντιπάλων ρωσικών και φυσικά στην επίλυση όλων αυτών των προβλημάτων που αναφέρθηκαν παραπάνω.
*Ο Αντιστράτηγος ε.α. Κωνσταντίνος Λουκόπουλος είναι Γεωστρατηγικός Αναλυτής
