Ο δρόμος της Σουηδίας για ένταξη στο ΝΑΤΟ παραμένει μπλοκαρισμένος από την Τουρκία και την Ουγγαρία κι ενώ η Φινλανδία έγινε το 30ο μέλος της Συμμαχίας την Τρίτη, αφού η αίτησή της επικυρώθηκε σε χρόνο ρεκόρ.
Οι αναλυτές δεν αναμένουν η Τουρκία να επικυρώσει το αίτημα της Σουηδίας μέχρι τις τουρκικές εκλογές της14ης Μαΐου. Ακόμα και μετά από αυτές, παραμένει ασαφές τι θα ήταν αυτό που θα έκανε τον πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν να αλλάξει στάση. Η Ουγγαρία φαίνεται να ακολουθεί το παράδειγμα της Άγκυρας.
Το υπόβαθρο
Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022 έπεισε τη Σουηδία και τη Φινλανδία να αφήσουν στην άκρη την πολιτική της ουδετερότητας που υιοθετούσαν μέχρι τότε. Και οι δύο σκανδιναβικές χώρες θεωρούν το ΝΑΤΟ, με τη ρήτρα συλλογικής άμυνας, ως τον καλύτερο τρόπο για να διασφαλίσουν την ασφάλειά τους.
Η πλειονότητα των μελών του ΝΑΤΟ επικύρωσαν γρήγορα τα αίτημα, υποστηρίζοντας ότι η Φινλανδία -η οποία μοιράζεται σύνορα 1.300 χιλιομέτρων με τη Ρωσία και η Σουηδία θα ενισχύσουν τη συμμαχία στη Βαλτική.
Παρά τις αρχικές αντιρρήσεις, το τουρκικό Κοινοβούλιο ενέκρινε τελικά την υποψηφιότητα της Φινλανδίας την περασμένη εβδομάδα.
Ωστόσο, η Τουρκία έχει στυλώσει τα πόδια της για την ένταξη της Σουηδίας, υποστηρίζοντας ότι η Στοκχόλμη δεν λαμβάνει σοβαρά τις ανησυχίες της Άγκυρας για την ασφάλεια και δεν έχει ανταποκριθεί στη δική της πλευρά της συμφωνίας, που συνήφθη στη Μαδρίτη πέρυσι. Η οποία και καθόριζε μια σειρά ζητημάτων που έπρεπε να αντιμετωπίσει η Στοκχόλμη.
Η Ουγγαρία ακολούθησε το παράδειγμα της Τουρκίας και καθυστέρησε την επικύρωση, η οποία πρέπει να είναι ομόφωνη.
Γιατί η Τουρκία αντιτίθεται στην ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ
Η Σουηδία έχει επικρίνει την Τουρκία για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων εκνευρίζοντας την Άγκυρα. Στον αντίποδα, η Τουρκία λέει ότι η Στοκχόλμη φιλοξενεί μέλη ομάδων που θεωρεί «τρομοκρατικές» -κατηγορία που η Σουηδία αρνείται- και έχει ζητήσει την έκδοσή της ως βήμα προς την επικύρωση της σουηδικής ένταξης.
Τα δικαστήρια της Σουηδίας έχουν εμποδίσει ορισμένες απελάσεις.
Τις τελευταίες εβδομάδες, η Τουρκία διαμαρτυρήθηκε για διαδηλώσεις στη Στοκχόλμη κατά τις οποίες κάηκε το ιερό βιβλίο των μουσουλμάνων, το Κοράνι και σε μια περίπτωση, ένα ομοίωμα του Ερντογάν κρεμάστηκε ανάποδα.
Η Άγκυρα υποστηρίζει ότι πρόκειται για εγκλήματα μίσους. Η Σουηδία επισημαίνει ότι οι εκδηλώσεις αυτές καλύπτονται από τους νόμους περί ελευθερίας του λόγου.
Η Τουρκία διεξάγει εκλογές στις 14 Μαΐου, στη μεγαλύτερη πολιτική πρόκληση για τον Ερντογάν, εδώ και δύο δεκαετίες που βρίσκεται στην εξουσία. Το θέμα του ΝΑΤΟ μπορεί να βοηθήσει να αποσπάσει την προσοχή των ψηφοφόρων από την κρίση του κόστους ζωής.
Μια νίκη της αντιπολίτευσης -πιθανότητα που φαντάζει πραγματική- θα ενίσχυε τις πιθανότητες της Σουηδίας για μια γρήγορη ένταξη.
Γιατί η Ουγγαρία δεν επικυρώνει την αίτηση
Η Ουγγαρία υποστηρίζει ότι η Σουηδία έχει εχθρική στάση απέναντι στη Βουδαπέστη εδώ και χρόνια. Είναι θυμωμένη για τη σουηδική κριτική στον πρωθυπουργό Βίκτορ Όρμπαν για την αντιληπτή διάβρωση του κράτους δικαίου. Ο Όρμπαν αρνείται την εν λόγω διάβρωση.
Σε αντίθεση με την Τουρκία, η Ουγγαρία δεν έχει κατάλογο αιτημάτων, αλλά ισχυρίζεται ότι τα παράπονά της πρέπει να αντιμετωπιστούν πριν επικυρώσει την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
Πότε η Τουρκία θα συμφωνήσει στη σουηδική ένταξη στο ΝΑΤΟ
Μόλις ολοκληρωθούν οι τουρκικές εκλογές, η πορεία της Σουηδίας μπορεί να είναι πιο ξεκάθαρη. Αλλά δεν υπάρχει χρονοδιάγραμμα και η έγκριση δεν είναι εγγυημένη.
Η Σουηδία λέει ότι έχει εφαρμόσει τη συμφωνία της Μαδρίτης -συμπεριλαμβανομένων αυστηρότερων αντιτρομοκρατικών νόμων- και ότι ορισμένες από τις άλλες απαιτήσεις της Άγκυρας είναι αδύνατο να ικανοποιηθούν.
Η Τουρκία είχε και στο παρελθόν συγκρούσεις με συμμάχους στο ΝΑΤΟ και υποχώρησε.
«Κοιτάζοντας αυτά τα προηγούμενα περιστατικά, επιλύθηκαν με πίεση από τους συμμάχους, διαπραγματεύσεις και κάποιες παραχωρήσεις από τους συμμάχους. Η προσδοκία μου είναι ότι το ίδιο θα μπορούσε να επιτευχθεί και εδώ», δήλωσε ο Πολ Λέβιν, διευθυντής στο Ινστιτούτο Τουρκικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Στοκχόλμης.
Μια αλλαγή θα μπορούσε να έρθει μετά τις εκλογές, αλλά μπορεί ο Ερντογάν να θέλει να δει περαιτέρω αποδείξεις από τη Σουηδία ότι έχει ακούσει τις ανησυχίες της Άγκυρας για την ασφάλεια. «Σε αυτή την περίπτωση μιλάμε ίσως για μερικούς ακόμη μήνες μετά το καλοκαίρι», δήλωσε ο Λέβιν. «Αλλά είναι δύσκολο να προβλέψουμε», επισήμανε.
Απειλείται η ασφάλεια της Σουηδίας από την καθυστέρηση;
Η Σουηδία έχει δηλώσει ότι η θέση της, όσον αφορά στην ασφάλεια, είναι καλύτερη τώρα απ' ό,τι πριν από την αίτησή της στο ΝΑΤΟ. Η Σουηδία έχει λάβει διαβεβαιώσεις υποστήριξης από χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Βρετανία και η Γερμανία.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ δήλωσε ότι θα ήταν αδιανόητο η συμμαχία να μην υποστηρίξει τη Σουηδία εάν απειληθεί.
Η Σουηδία συνεργάζεται ήδη στενά με το ΝΑΤΟ και τα μέτρα ένταξης προχωρούν. Η Σουηδία διαθέτει ισχυρή πολεμική αεροπορία και υποβρύχιο στόλο προσαρμοσμένο στις συνθήκες της Βαλτικής Θάλασσας, μια ώθηση για το ΝΑΤΟ στην περιοχή.
Διαβάστε επίσης:
Από τη φινλανδοποίηση έως την ένταξη στο ΝΑΤΟ
Η επόμενη ημέρα μετά το «ναι» Ερντογάν στη Φινλανδία
