Ένας μήνας Μελόνι: Τα σημαδια της διάβρωσης
Ιταλία

Ένας μήνας Μελόνι: Τα σημαδια της διάβρωσης

«Ας τη δούμε πρώτα», «είναι νωρίς ακόμα για να κριθεί», «στην εξουσία μπορεί να εκπλήξει ευχάριστα», λένε, ακόμα, κάποιοι για τη νέα Πρωθυπουργό της Ιταλίας. Ένα μήνα μετά την έναρξη της διακυβέρνησής της, τα σημάδια ότι τα πράγματα δεν είναι έτσι, ότι κάποιος που κάποτε θαύμασε το φασισμό δεν είναι, κι ούτε μπορεί να γίνει, πραγματικός δημοκράτης, ότι μια ακραία Δεξιά δεν έχει, εξ ορισμού, τη δυνατότητα να βελτιώσει τη ζωή των ανθρώπων και την εικόνα μιας χώρας, είναι ήδη μπροστά στα μάτια όσων θέλουν να τα δουν.

Το πρώτο, και μέχρι στιγμής σημαντικότερο, επεισόδιο είναι αυτό που συνδέεται με το πλοίο Ocean Viking, δηλαδή με το αγαπημένο θέμα μέσω του οποίου η Μελόνι είχε δείξει, πριν ακόμα έρθει στην εξουσία, την αντίθεση της στην «καθεστηκυία τάξη»: πρόκειται φυσικά για το ζήτημα των μεταναστών και της πολύ πιο σκληρής στάσης που σκοπεύει να τηρήσει έναντί τους η νέα κυβέρνηση.

Εμποδίζοντας την πρόσβαση του πλοίου σε όλα τα ιταλικά λιμάνια για βδομάδες με τους επιβάτες-μετανάστες σε όλο και χειρότερη κατάσταση κι «αναγκάζοντας», δηλαδή ουσιαστικά εκβιάζοντας, τη Γαλλία να δεχθεί το πλοίο και το ανθρώπινο φορτίο του στο δικό της έδαφος, η κυβέρνηση Μελόνι έδωσε μπόλικα «μαθήματα» με μια κίνηση: δεν συγκινείται διόλου από το ανθρωπιστικό στοιχείο, σκοπεύει να κάνει την πρόσβαση μεταναστών πραγματικά δύσκολη, δεν θα διστάσει να συγκρουστεί με «συμμάχους» (ο Μακρόν είναι έξαλλος αλλά ίσως τελικά κερδισμένος από τον εκβιασμό) και με την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Την οποία, κατά τα άλλα, η νέα Πρωθυπουργός φλέρταρε ασύστολα στις πρώτες μέρες της θητείας της: άμεση επίσημη επίσκεψη, διαβεβαιώσεις για πλήρη συστράτευση, διορισμός πρώην Προέδρου του Ευρωκοινοβουλίου ως Υπουργού Εξωτερικών.

Η ακροδεξιά διαφορετικότητα φανερώθηκε και από μια σειρά αποφάσεων ή τάσεων στην εσωτερική πολιτική. Το κυβερνητικό σχέδιο για τις «αυτονομίες» προβλέπει δυνατότητα στην κάθε περιφέρεια να πάρει τα μέτρα της και να ξοδέψει τα λεφτά της χωρίς να λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες και τις ανισότητες ολόκληρης της χώρα. Έχει ως βασικότερες συνέπειες την «αποκέντρωση», δηλαδή τη θέσπιση καθεστώτος πολλών ταχυτήτων σε υπηρεσίες όπως η Υγεία και η Παιδεία, καθώς και την έμμεση εγκατάλειψη της εθνικής, και συνταγματικά κατοχυρωμένης, αρχής «ο Βορράς βοηθάει το Νότο».

Στο κοινωνικό πεδίο, εντός του σχεδίου προϋπολογισμού προτείνεται η μείωση του κόστους της εργασίας με περικοπές κατά τα 2/3 σε βάρος των εργαζομένων και κατά το 1/3 σε βάρος των εργοδοτών. Μειώνονται θεαματικά οι παροχές σε όσους αποκτούν την ιταλική υπηκοότητα, αντίθετα αυξάνονται για τις (πολύ λίγες) γηγενείς πολύτεκνες οικογένειες.

Αρκετοί Υπουργοί, προερχόμενοι από όλα τα κόμματα του συνασπισμού, κάνουν ρητή αναφορά στην «Ιταλία πρώτα», κάτι που θυμίζει έντονα Τραμπ, και διευκρινίζουν προκαταρκτικά ότι, αν χρειαστεί, θα βάλουν «το ιταλικό συμφέρον«πριν από το ευρωπαϊκό», κάτι που θυμίζει αρκετά Όρμπαν. Ενώ, παρά τις μέχρις δημόσιες τοποθετήσεις της κυβέρνησης, τα ρωσικά μέσα ενημέρωσης κάνουν λόγο για μια «πιο φιλική Ιταλία» και για μια Πρωθυπουργό που έχει ως «πρώτο στόχο την ευημερία των πολιτών της, άρα οφείλει να μας φερθεί καλά», κάτι που θυμίζει υπερβολικά τον τρόπο «σκέψης» του Πούτιν.

Σε όλες αυτές τις κινήσεις, η ίδια η Μελόνι παραμένει σιωπηλή. Αφήνει να δράσουν οι Υπουργοί της κι εκείνη «εγγυάται»: την ενότητα της κυβέρνησης, τη φροντίδα για τον ιταλικό λαό, την πίστη στην Ευρώπη. Μια ενότητα, μια φροντίδα και μια πίστη που κρύβουν, από τόσο νωρίς, τα αντίθετά τους. Η ιταλική ακροδεξιά δεν κρύβεται, αλλά η πολιτική της τίθεται εξαρχής υπό τον αστερισμό της υποκρισίας και της διγλωσίας. Τα αντίπαλα κόμματα είναι ανύπαρκτα ή παγωμένα. Ο λαός δεν δείχνει να ενδιαφέρεται, να συγκινείται ή να φοβάται. Τα μέσα μαζικής αποχαύνωσης ασχολούνται λιγότερο με τις πολιτικές επιλογές της κυβέρνησης και περισσότερο με το σχολείο της κόρης της Πρωθυπουργού. Κι έτσι όλα τα συστατικά της δημοκρατικής απειλής είναι, από νωρίς, στη θέση τους.