Τον Μάιο του 2019 σε ντοκιμαντέρ της καταλανικής τηλεόρασης TV3 με τίτλο «La jugada perfecta», δηλαδή «η τέλεια φάση», ο Πεπ Γκουαρδιόλα άνοιξε ένα παράθυρο στο πως χρησιμοποιεί η Μάντσεστερ Σίτι την τεχνολογία και τα big data. «Πλέον, οι προπονητές έχουμε στη διάθεση μας ανά πάσα ώρα και στιγμή 200 εκατομμύρια δεδομένα. Το θέμα είναι τί χρειάζεσαι και τί ψάχνεις. Το θέμα δεν είναι η ποσότητα που κάθε φορά θα είναι και μεγαλύτερη. Εμεις έχουμε πολλά δεδομένα, αλλά εγώ χρησιμοποιώ αυτά που με ενδιαφέρουν», είπε.
Μπροστά σ' αυτή την πρόκληση, δηλαδή τη διαλογή και την καλύτερη ανάλυση των δεδομένων που έχει στη διάθεσή του ο Καταλανός τεχνικός, ο σύλλογος αποφάσισε να κάνει ένα μεγαλύτερο άνοιγμα προς τις τεχνολογικές εξελίξεις. Τον περασμένο Ιανουάριο, όταν ο Λόρι Σο, πρώην αστροφυσικός και σύμβουλος νομισματικής πολιτικής, ανακοίνωσε πως υπέγραψε με την Σίτι, πολλοί αναρωτήθηκαν τί δουλειά έχει ένας άνθρωπος με τέτοιο βιογραφικό σε μια ποδοσφαιρική ομάδα. Στους δύο μήνες που έχουν περάσει άλλοι τρεις αστροφυσικοί συμφώνησαν με τον σύλλογο και την εταιρία City Football Group, που «αγκαλιάζει» όλη την αυτοκρατορία του ομίλου, με παρουσία σε 12 ομάδες σε όλο τον κόσμο.
Αυτό το τμήμα, λοιπόν, έχει στόχο την ανάπτυξη τεχνητής νοημοσύνης, με τους αντιπάλους της Σίτι ν' αναφέρουν πως περιμένουν στο πρότζεκτ να έχει και κάποια συμμετοχή η Google με την οποία το City Football Group συνεργάζεται. Η Μάντσεστερ Σίτι και οι υπόλοιπες ομάδες, ανδρικές και γυναικείες, αλλά και μέχρι τις ακαδημίες, του ομίλου ελπίζουν να επωφεληθούν από τα μοντέλα που θ' αναπτύξουν οι επιστήμονες και θ' αναλύουν το δικό τους παιχνίδι και πως μπορούν να το βελτιστοποιήσουν, εκείνο των αντιπάλων και πώς μπορούν να τους νικήσουν, ενώ αναμένεται να υπάρχει και καλύτερη ανάλυση όσον αφορά στη χρήση των αθλητών και των αθλητριών ούτως ώστε να αποφεύγονται οι τραυματισμοί τους και να γίνεται ταχύτερη και πιο σωστή η επιστροφή τους στη δράση.
Στον τομέα ανάλυσης των αντιπάλων, αυτό που φέρεται να μελετά η Σίτι είναι η δημιουργία ενός προσομοιωτή. Η τεχνητή νοημοσύνη θα «μιμείται» το παιχνίδι της ομάδας που καλείται ν' αντιμετωπίσει το συγκρότημα του Γκουαρδιόλα και τα υπόλοιπα του ομίλου. Ο τρόπος που θα.. παίζει αυτή η αντίπαλος φυσικά θα βασίζεται στα στατιστικά στοιχεία της και στο μοτίβο συμπεριφοράς που παρουσιάζει στην πορεία μιας ή περισσότερων σεζόν. Σύμφωνα με τη Daily Mail σ' αυτό το εγχείρημα δεν αποκλείεται να συμμετέχει και η εταιρία software Acronis ή η SAP, η άλλη τεχνολογική εταιρία που είναι σπόνσορας της Μάντσεστερ Σίτι. Για κάποιες ομάδες, δε, το ποιοι θα είναι οι τεχνολογικοί τους συνέταιροι είναι τόσο καίριο όσο το ποια εταιρία θα τους παρέχει τον αθλητικό εξοπλισμό.
Τα τελευταία χρόνια, στο παρασκήνιο της ελίτ της ποδοσφαιρικής βιομηχανίας γίνονται μεγάλες «μάχες» για το ποια θα έχει τις περισσότερες καινοτομίες κι όχι μόνο στο ποδοσφαιρικό κομμάτι ή στον τομέα του sports science. Ιδιαίτερη σημασία δίνονται στα λογισμικά και την τεχνητή νοημοσύνη που αναπτύσσουν μόνοι τους οι σύλλογοι. Ακόμη και περιστατικά κλοπών, hacking και κατασκοπίας έχουν αναφερθεί. Η Λίβερπουλ, για παράδειγμα, μια από τις πρωτοπόρους στην ανάλυση δεδομένων και της χρήσης τους για να πάρει το μάξιμουμ στον αγωνιστικό χώρο ή για ν' αποφασίσει τις μεταγραφές της, «παραβίασε» το σύστημα σκάουτινγκ της Σίτι και υπήρξε εξωδικαστικός συμβιβασμός. Οι δύο σύλλογοι είναι άκρως ανταγωνιστικοί μεταξύ τους στον τομέα της τεχνολογίας.
Οι «κόκκινοι» ανήκουν στο Fenway Sports Group, εταιρία που έχει και τους Μπόστον Ρεντ Σοξ του μπέιζμπολ. Αυτό το άθλημα, όπως και η πλειονότητα των αθλημάτων στις Η.Π.Α. (NBA, NFL, NHL) εδώ και χρόνια λειτουργεί με analytics μετά την επανάσταση του Moneyball. Το Fenway Sports Group βασίστηκε στο μοντέλο του φυσικού του Cambridge, Ιαν Γκρέιχαμ, για να προσλάβει τον Γιούργκεν Κλοπ το 2015. Ο Γκρέιχαμ είναι πλέον διευθυντής του τμήματος ερευνών της Λίβερπουλ με αποστολή να εντοπίζει και ν' αναλύει και τους μεταγραφικούς στόχους, ενώ τα δύο τελευταία χρόνια συνεργάζονται και μ' έναν μαθηματικό κι έναν σκακιστή για την καλύτερη ανάλυση! Πλέον, ολοένα και περισσότερες ομάδες βασίζονται στην τεχνητή νοημοσύνη για να κάνουν τις αγορές τους. Ιδίως τώρα λόγω της πανδημίας.
Στο... χορό έχει μπει και η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ από τότε που ανέλαβε μεγαλύτερη εξουσία ο αθλητικός διευθυντής Τζον Μέρτο, ενώ πρωτοπορεί και η Μπαρτσελόνα με το Innovation Hub και το Τμήμα Μεθοδολογίας, που καταγράφει όλες τις μεταλλάξεις και παραλλαγές της ποδοσφαιρικής φιλοσοφίας που εδραίωσε στον σύλλογο ο Γιόχαν Κρόιφ.
⚽🥇 What makes a good coach? 🏆 #ArsèneWenger: embracing data science without forgetting your expertise.
— Barça Innovation Hub (@BarcaInnoHub) November 13, 2020
➡️ “The coach of the future will be the head of a company, but employed by a football club”.@FIFAcom @FCBarcelona pic.twitter.com/JFAAjshzR3
Μιλώντας στο Innovation Hub, ο Αρσέν Βενγκέρ, πρώην προπονητής της Αρσεναλ και νυν επικεφαλής ανάπτυξης του ποδοσφαίρου για λογαριασμό της FIFA, είπε πως οι προπονητές του μέλλοντος θα είναι περισσότερο σαν εκτελεστικοί διευθυντές πολυεθνικών εταιριών παρά σαν τους τεχνικούς του παρελθόντος. Κι αυτό προκάλεσε συζητήσεις για το πώς θα είναι η δουλειά του προπονητή σε σε πέντε – δέκα χρόνια. Μια από τις απορίες πολλών στη βιομηχανία παραμένει για το αν στο σύντομο μέλλον οι προπονητές θα δέχονται... εντολές από την τεχνητή νοημοσύνη που αναπτύσσουν οι επιστήμονες που προσλαμβάνουν οι σύλλογοι και ουσιαστικά θα εξελιχθούν σε ρομπότ και οι ίδιοι. Στο προαναφερθέν ντοκιμαντέρ, ο πρώην προπονητής της Μπαρτσελόνα και του Ολυμπιακού, Ερνέστο Βαλβέρδε, απέρριψε το ενδεχόμενο για δύο λόγους: οι οπαδοί πρέπει να έχουν κάποιον να... ξεσπούν πάνω του και οι παράγοντες κάποιον ν' απολύσουν.
Ο πρώην προπονητής του Βόλου και του Εργοτέλη, Χουάν Φεράντο, που εδώ και χρόνια εφαρμόζει την τεχνολογία (Smartcoach, Chronojump, Soccer Playbook και Eric 2.0) στις μεθόδους του θεωρεί πως οι εξελίξεις είναι εργαλεία και όχι λύσεις σε όλα τα προβλήματα. Τώρα, βρίσκεται στην ινδική Γκόα FC και επειδή η χώρα δίνει μεγάλη βαρύτητα στα big data, αυτό έχει περάσει και στις ομάδες. «Είναι εργαλείο που μπορεί να σε βοηθήσει να πάρεις αποφάσεις, αλλά ένα μοντέλο δεν μπορεί να λάβει ως data την ψυχολογία ενός παίκτη, τον χαρακτήρα του, την ανταγωνιστικότητά του, το πώς αντιδρά στις δυσκολίες ενός αγώνα. Εκεί χρειάζεται ο ανθρώπινος παράγοντας κι επειδή πρόκειται για ένα ομαδικό άθλημα αυτή η ανάγκη δεν θα αλλάξει ποτέ», λέει στο liberal.gr. «Επί του παρόντος βοηθά και στο μέλλον θα βοηθήσει ακόμη περισσότερο στις αποφάσεις όσον αφορά στην τακτική, αλλά και στην πρόβλεψη των τραυματισμών. Θα πρέπει, όμως, να υπάρχει κάποιος που να ξέρει να διαχειρίζεται τα συναισθήματα των ποδοσφαιριστών», καταλήγει.
