Οι αφορμές να γράψω άρθρο: η πρόσφατη καταστροφή του περιβάλλοντος μέσω πυρκαγιών, η συζήτηση για την υποστήριξη κομμάτων για Δημάρχ@, οι ανακοινώσεις «προσωπικοτήτων» για κάθοδο στις περιφερειακές και δημοτικές εκλογές.

Η επιχειρηματική ηθική μιας επιχείρησης περιγράφεται συνήθως μέσω ενός κώδικα δεοντολογίας (code of conduct) ή/και ενός κώδικα ηθικής (code of ethics). Ένας επιχειρηματικός κώδικας ηθικής μπορεί να βασίζεται σε κοινά αποδεκτές αρχές ηθικής.

Η 4η Οκτωβρίου τείνει να γίνει μια σημαντική ημέρα για την ιδιωτικότητα αντίστοιχη με την 28η Ιανουαρίου, που είναι η Ημέρα Προστασίας Δεδομένων (στην ΕΕ) ή Ημέρα Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων (στις ΗΠΑ).

Σαν σήμερα πριν τέσσερα χρόνια τέθηκε σε εφαρμογή ο Ευρωπαϊκός Γενικός Κανονισμός για την προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, γνωστός με το ακρωνύμιο GDPR. Ο παγκόσμια κορυφαίος νόμος για τα δεδομένα άλλαξε τον τρόπο λειτουργίας των εταιρειών, αλλά τέσσερα χρόνια μετά, υπάρχει καθυστέρηση στο ξεκαθάρισμα της Big Tech βιομηχανίας.

Ήταν Νοέμβριος του 2018 όταν ο Κυρ. Μητσοτάκης, σε μια λίγο διαφορετική δράση της ΝΔ και του Ινστιτούτου Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Καραμανλής για τα ζώα συντροφιάς άρχισε να διαμορφώνει την πολιτική της για ένα βαθιά κοινωνικό θέμα. Το τελικό σχέδιο νόμου κατατέθηκε στη Βουλή και έγινε νόμος του Κράτους, με έναν διττό στόχο: πρώτον, να διασφαλιστεί η ευζωία όλων των ζώων, και δεύτερον, να περιοριστεί ο πληθυσμός των αδέσποτων.

Η 28η Ιανουαρίου, είναι Ημέρα Προστασίας Δεδομένων στην ΕΕ ή Ημέρα Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων στις ΗΠΑ. Ξεκίνησε από την Επιτροπή Υπουργών του Συμβουλίου της ΕΕ το 2006 και σήμερα πλέον σε όλον τον κόσμο και στην Ελλάδα αποτελεί την αφορμή για τη διοργάνωση ενημερωτικών εκδηλώσεων.

Σαν σήμερα πριν 3 χρόνια τέθηκε σε εφαρμογή ο Ευρωπαϊκός Γενικός Κανονισμός για την προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, γνωστός με το ακρωνύμιο GDPR. Η χρήση μιας επετείου μπορεί να είναι είτε μνημειακή ή κριτική. Ο GDPR αν και δεν είναι νέος πια, απετέλεσε για πολλές χώρες μετά την ψήφισή του το 2016 αλλά κυρίως μετά την εφαρμογή του σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση, παγκόσμιο πρότυπο νόμου για την ιδιωτικότητα και την προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

Τα ψηφιακά διαβατήρια εμβολίων ή τα διαπιστευτήρια υγείας που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την επαλήθευση του εμβολιασμού κατά της COVID-19 ενός ατόμου, ή/και της υποβολής σε εξέταση με αρνητικό αποτέλεσμα, ή/και της ανάρρωσης, κερδίζουν έδαφος σε όλο τον κόσμο για να ανοίξουν εκ νέου ταξίδια και άλλες κοινωνικές και άλλες δραστηριότητες.

Οι κάμερες σώματος έχουν γίνει σχεδόν πανταχού παρούσες στην επιβολή του νόμου την τελευταία δεκαετία, πλην όμως παραμένει ένα κενό μεταξύ προσδοκιών και πραγματικότητας.

Η σημαντικότερη πρόκληση για τα δεδομένα μας ως πολίτες είναι η ισορροπία μεταξύ από τη μια πλευρά της ακούσιας χρήσεις των δεδομένων και από την άλλη του περιορισμού της χρήσης τους. Σήμερα αυτό που λείπει είναι το αντίστοιχο επίπεδο διαφάνειας και λογοδοσίας.

Η χρήση cookies στο διαδίκτυο είναι μια δύσκολη εξίσωση από κανονιστικής, τεχνικής και εμπορικής σκοπιάς. Κανονιστικά απαιτείται η παροχή έγκυρης συγκατάθεσης για την εγκατάστασή τους, τεχνικά πρέπει να σχεδιαστεί η αντιστοίχιση των αναγκών του ιστοτόπου με τις επιλογές του χρήστη και εμπορικά πρέπει να εκτιμηθεί η όποια χρήση cookies από τρίτα μέρη (“third-party” cookies). 

Η πρόσφατη υγειονομική κρίση οδήγησε την ελληνική κυβέρνηση αλλά και πολλές κυβερνήσεις στην Ευρώπη και αλλού να επιβάλλουν τη χρήση τηλεργασίας. Κι ενώ οι εργασιακές σχέσεις σε κάθε περίπτωση περιγράφονται σε νομοθετήματα, η ασφάλεια αυτής της μορφής οργάνωσης μιας εταιρείας δεν συζητείται συχνά. Αυτές οι νέες συνθήκες απαιτούν διαφορετική στάση ασφαλείας από την εργασία από τα κεντρικά γραφεία. Ειδικά όταν πρόκειται για τη διατήρηση της ασφάλειας δεδομένων που απαιτεί ο GDPR.

Ορισμένες επιχειρήσεις και δήμοι στην Ελλάδα και σε όλη την Ευρώπη, έχουν εφαρμόσει ελέγχους θερμοκρασίας σώματος ως μέρος των μέτρων υγιεινής και ασφάλειας που θεσπίστηκαν στο πλαίσιο της στρατηγικής τους «επιστροφή στο γραφείο» για την πρόληψη της εξάπλωσης του κορονοϊού. Όμως ταυτόχρονα, οι συστηματικοί έλεγχοι θερμοκρασίας σώματος μπορεί να αποτελούν παρέμβαση στα δικαιώματα των ατόμων για ιδιωτική ζωή

Η ανταπόκριση στην πανδημία COVID-19 ήταν μια «διαλογή (triage) σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης», δήλωσε πρόσφατα ο δημοκρατικός γερουσιαστής της Καλιφόρνια Scott Wiener και οι επιπτώσεις στο απόρρητο και την ιδιωτικότητα από τη χρήση δεδομένων, την ανίχνευση επαφών, την επιτήρηση και άλλα μέτρα αντιμετώπισης είναι «σαν να επιδιορθώνεις ένα αεροπλάνο ενώ βρίσκεται σε πτήση».

Με τις κυβερνήσεις να αναζητούν δεδομένα για το πώς θα τερματίσουν την καραντίνα για να επανεκκινήσουν τις οικονομίες, ο εργαστηριακός έλεγχος και άλλες προσπάθειες παρακολούθησης της υγείας θα οδηγήσουν στη συλλογή τεράστιων ποσοτήτων δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Πλέον τίθενται ζητήματα ιδιωτικότητας, αφού ο κύκλος ζωής των δεδομένων είναι ασαφής.

Καθώς η παραπληροφόρηση πολλαπλασιάζεται και οι γραμμές μεταξύ του γεγονότος και της φαντασίας περνούν τακτικά και απρόσεκτα, οι ηγέτες πρέπει, τώρα περισσότερο από ποτέ, να φωτίσουν μια στοχαστική πορεία προς τα εμπρός, που να χρησιμοποιεί την ιατρική που βασίζεται στην τεκμηρίωση.

Λόγω της επιδημίας του κορονοϊού, οποιαδήποτε εταιρεία μπορεί να χρειαστεί να δημιουργήσει, να αναθεωρήσει ή να εφαρμόσει πολιτικές για απομακρυσμένη εργασία, ταξίδια, συνέχιση επιχειρησιακής συνέχειας, διαχείρισης κινδύνων και ανάκτηση από καταστροφές.

Τη στιγμή που ο κόσμος αγωνίζεται να ελέγξει έναν μυστηριώδη νέο ιό γνωστό ως COVID-19, το βάρος πέφτει στην πρόληψη και την αντιμετώπιση πιθανής πανδημίας. Η προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και η διασφάλιση των βασικών ατομικών δικαιωμάτων των ατόμων δεν είναι σίγουρα μέσα στις πρώτες ανησυχίες των πολιτικών.

Ένας νέος κορονοϊός (COVID-19), υπεύθυνος για την «οξεία αναπνευστική νόσο COVID-19», έχει ξυπνήσει παγκόσμιες ανησυχίες στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) και διαταράσσει ήδη το εμπόριο και τα ταξίδια σε σχέση με το πολυπληθέστερο έθνος του κόσμου, την Κίνα.