Τα μικρότερης διάρκειας ελληνικά ομόλογα, δηλαδή τα 5ετή, θα είναι τα πρώτα, στα οποία θα δούμε αρνητικές αποδόσεις και μάλιστα μέσα στους επόμενους μήνες, όπως τονίζει στο liberal.gr ο Παναγιώτης Λιαργκόβας, πρόεδρος του Κέντρου Προγραμματισμού & Οικονομικών Ερευνών. Και εξηγεί ότι οι βραχυπρόθεσμοι τίτλοι επηρεάζονται πιο άμεσα από την οικονομική πολιτική και φυσικά είναι πιο εξασφαλισμένοι όσον αφορά την ρύθμιση του χρέους έναντι των μεγαλύτερης διάρκειας.
Επισημαίνει ότι παρ’ ότι η αναθεώρηση των ρυθμών ανάπτυξης παίζει σημαντικό ρόλο στην μάχη για τα χαμηλότερα πλεονάσματα, εντούτοις το πλέον χειροπιαστό επιχείρημα για την ελληνική πλευρά, είναι η αποκλιμάκωση στο κόστος δανεισμού.
“Οι εκτιμώμενοι ρυθμοί ανάπτυξης, χωρίς την αδιαμφισβήτητη βουτιά στο ελληνικό κόστος δανεισμού, δεν θα μπορούσαν από μόνοι τους να βοηθήσουν στο να έχουμε πιθανότητες να κερδίσουμε από τους εταίρους την μείωση των στόχων στα πρωτογενή πλεονάσματα”, σημειώνει με νόημα o καθηγητής Οικονομικών στην έδρα Jean Monnet στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου
Και περιγράφοντας την χρονική σειρά αυτής της αναμενόμενης αλυσίδας ευνοϊκών οικονομικών ειδήσεων που θα δούμε φέτος και του χρόνου, μιλά πρώτα για την περαιτέρω βελτίωση στο κόστος δανεισμού της χώρας μαζί με την έναρξη μικρών και μεγάλων επενδυτικών σχεδίων, μετά την διεκδίκηση - που κατά την γνώμη του θα έχει θετική κατάληξη- της μείωσης των στόχων στα πρωτογενή πλεονάσματα και σε τρίτη φάση την ένταξη της Ελλάδας σε επενδυτική βαθμίδα, κάτι που θα συμβεί είτε προς τα τέλη του 2020, είτε στις αρχές του 2021.
Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη:
- Υπάρχει περίπτωση μετά και από το ξέφρενο ράλι των τελευταίων ημερών να δούμε αρνητικά επιτόκια στην Ελλάδα, όπως εκτιμούν ξένοι αναλυτές;
Δεν το αποκλείω καθόλου, φυσικά και μπορεί να δούμε αρνητικά επιτόκια και μάλιστα μέσα στους επόμενους μήνες, καθώς όλοι οι πρόδρομοι δείκτες είναι θετικοί. Όσο η κυβέρνηση συνεχίζει να υλοποιεί το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων που έχει εξαγγείλει, τόσο θα βελτιώνεται η αξιοπιστία της και όσο οι αγορές βλέπουν τα παραπάνω, τόσο θα ανταποκρίνονται ακόμη πιο θετικά. Εξαρτάται φυσικά και από τις κυβερνητικές προθέσεις, οι οποίες όμως μέχρι στιγμής δεν έχουν αποκλίνει των προεκλογικών εξαγγελιών.
Δείτε πόσο θερμά υποδέχτηκαν τα ξένα μέσα ενημέρωσης την είδηση για τις ιστορικά χαμηλές αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων. Το κλίμα για την Ελλάδα έχει αλλάξει στο εξωτερικό και εκτιμώ ότι για πρώτη φορά μπορεί πραγματικά η ανάπτυξη να έρθει από τις ξένες επενδύσεις.
- Σε ποια ομόλογα θα δούμε αρνητικά επιτόκια; Μπορεί αυτά να αφορούν ακόμη και το δεκαετές που χθες διαπραγματεύονταν στο 0,904%;
Στα μικρότερης διάρκειας θα έλεγα. Δηλαδή στα πιο εξασφαλισμένα όσον αφορά την ρύθμιση του χρέους και σε αυτά που επηρεάζονται πιο άμεσα από την εξαγγελθείσα οικονομική πολιτική. Στα βραχυχρόνια λοιπόν ομόλογα, εν προκειμένω στα 5ετή, όπου χθες το επιτόκιο κυμαίνονταν στο 0,325% από 1,189% πριν από ένα εξάμηνο, εκεί εκτιμώ ότι θα δούμε πρώτα, αρνητικές αποδόσεις.
Το ορόσημο θα είναι τεράστιο, όπως άλλωστε είναι και το ορόσημο, της πτώσης της απόδοσης του 10ετούς κάτω από το συμβολικό 1%. Τέτοια ορόσημα πρέπει να αξιοποιηθούν, να γίνουν τώρα και άλλα τολμηρά βήματα στην ελληνική οικονομία. Εννοείται ότι ο ενθουσιασμός των επενδυτών για τα ελληνικά ομόλογα εξηγείται και από το ευρύτερο περιβάλλον αρνητικών επιτοκίων, που μεταφράζεται σε ένα χωρίς τέλος κυνήγι αποδόσεων. Ο ρόλος ωστόσο του φιλοεπενδυτικού προφίλ της κυβέρνησης, είναι αδιαμφισβήτητος και ένας βασικός λόγος γι' αυτό το ξέφρενο ράλι, όπως αναγνωρίζουν όλοι οι ξένοι αναλυτές.
- Θεωρείτε ότι η ελληνική επιχειρηματολογία για μείωση των πλεονασμάτων θα στηριχθεί κυρίως πάνω στα υπαρκτά δεδομένα που σχετίζονται με τα επιτόκια δανεισμού και λιγότερο στους εκτιμώμενους ρυθμούς ανάπτυξης;
Οι εκτιμώμενοι ρυθμοί ανάπτυξης είναι θετικοί και δεν είναι τυχαία η πρόσφατη αναθεώρηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή της πρόβλεψης για φέτος στο 2,4% έναντι 2,3% τον περασμένο Νοέμβριο. Ασφαλώς λοιπόν και παίζουν ρόλο, καθώς όλες οι εκτιμήσεις για την βιωσιμότητα του χρέους είχαν βασιστεί σε χαμηλότερους ρυθμούς απ’ ότι αυτούς που προσδοκά η κυβέρνηση. Εγώ θεωρώ εφικτό το 2,8% που έχει ανακοινώσει η κυβέρνηση για φέτος. Οι πρόδρομοι δείκτες αυτό δείχνουν.
Βοηθά ωστόσο πάρα πολύ το διεθνές περιβάλλον και το κυνήγι των αποδόσεων σε ένα κόσμο αρνητικών επιτοκίων. Προφανώς και ένας λόγος για το ράλι των ελληνικών ομολόγων είναι ότι αυτά είναι πολύ πιο ελκυστικά από κάθε άλλο στην Ευρωζώνη. Δηλαδή το 0,9% του 10ετούς μπορεί να μας φαίνεται χαμηλό, ωστόσο είναι απείρως καλύτερο από το -0,4% του αντίστοιχου Γερμανικού ή το -0,16% του Γαλλικού.
- Το ρωτώ γιατί η ραγδαία αποκλιμάκωση στο κόστος δανεισμού είναι κάτι το αδιαμφισβήτητο, αντίθετα η επιχειρηματολογία για τους εκτιμώμενους ρυθμούς ανάπτυξης χωρά συζήτηση, δηλαδή ο στόχος για 2,8% συνδέεται με μια σειρά από παραμέτρους, όπως για παράδειγμα αν και πότε θα μας εγκρίνουν την αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των ANFA’s- SMP’s, κοκ…
Σωστά, οι θετικοί ρυθμοί ανάπτυξης στηρίζονται σε παραδοχές, ενώ η αποκλιμάκωση στο κόστος δανεισμού είναι κάτι το χειροπιαστό, άρα είναι μεγάλο όπλο. Οι εκτιμώμενοι ρυθμοί ανάπτυξης χωρίς την βουτιά στο κόστος δανεισμού, από μόνοι τους δεν θα μπορούσαν να βοηθήσουν στο να έχουμε σοβαρές πιθανότητες να κερδίσουμε το αίτημα για μείωση των στόχων στα πρωτογενή πλεονάσματα. Αυτός ο συνδυασμός είναι που παρέχει τα όπλα στην ελληνική πλευρά για να πιέσει προς την κατεύθυνση μείωσης των πλεονασμάτων.
- Από την έκδοση του 15ετούς υπάρχει ένα σαφές χρηματικό όφελος στην εξυπηρέτηση του δημοσίου χρέους, ενώ το ίδιο αναμένεται να συμβεί και εφόσον η Ελλάδα προχωρήσει σε έκδοση 10ετούς κι άλλη μία 7ετούς ομολόγου με χαμηλά επιτόκια. Αυτός ο επιπλέον δημοσιονομικός χώρος δεν ενισχύει την επιχειρηματολογία της κυβέρνησης;
Είναι σημαντικό επιχείρημα το όφελος αυτό, το οποίο δεν είχαμε ποτέ άλλοτε σε τέτοιο βαθμό στην ελληνική οικονομία. Επαναλαμβάνω ότι όταν είχαν διαμορφωθεί οι τελευταίες εκθέσεις για την βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, τα δεδομένα ηταν εντελώς διαφορετικά από τα σημερινά.
Αρα οποιοσδήποτε λογικός άνθρωπος βλέπει ότι η απαίτηση για υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα δεν έχει πλέον καμία βάση και πρέπει να αναθεωρηθεί. Και θυμίζω κάποιες παλαιότερες αστήρικτες εκτιμήσεις των Ευρωπαίων για τα επιτόκια των ελληνικών ομολόγων που υποστήριζαν ότι αυτά θα έφταναν στα επίπεδα του 4%-5%. Η βουτιά λοιπόν στο κόστος δανεισμού είναι ένα ισχυρότατο όπλο για την ελληνική πλευρά, μαζί φυσικά με τις εκτιμήσεις για τον ρυθμό ανάπτυξης που θεωρώ ότι θα συνεχίσει να αναθεωρείται προς τα πάνω.
- Ποια είναι η αλυσίδα των ευνοϊκών εξελίξεων που θα πρέπει να περιμένουμε στην οικονομία και με ποια χρονική σειρά;
Σε πρώτη φάση θα δούμε να βελτιώνεται κι άλλο το κόστος δανεισμού της χώρας, σε δεύτερη φάση η ελληνική πλευρά θα διεκδικήσει και πιστεύω ότι θα καταφέρνει να μειώσει τους στόχους στα πρωτογενή πλεονάσματα και σε τρίτη φάση θα δούμε την Ελλάδα να εντάσσεται σε επενδυτική βαθμίδα, είτε προς τα τέλη του 2020, είτε στις αρχές του 2021. Ταυτόχρονα θα αρχίσουμε να βλέπουμε πολλά επενδυτικά σχέδια, μικρά και μεγάλα, που είχαν καθυστερήσει, να ωριμάζουν και να αρχίζουν να "τρέχουν" όλα μαζί, από το δεύτερο εξάμηνο του 2020 και μετά.
