Σε περιόδους κρίσης οι θεωρίες συνωμοσίας και οι ψευδοεπιστημονικές αναλύσεις στα κοινωνικά δίκτυα γνωρίζουν μεγάλη άνθιση. Για το λόγο αυτό, όσοι γράφουν δημόσια καλό είναι να προσέχουν πάντοτε τις πηγές και τις πληροφορίες που μοιράζονται. Στις 5 Μαΐου, το πανεπιστήμιο του Σικάγο δημοσίευσε τα αποτελέσματα τριών επιμέρους ερωτήσεων που τέθηκαν σε κορυφαίους οικονομολόγους με θέμα την πανδημία και την παγκόσμια οικονομία. Αξίζει να τα δούμε, και να τα σχολιάσουμε από φιλελεύθερη σκοπιά.
Ερώτηση 1: Η οικονομική ζημιά από τον ιό και το κλείσιμο της οικονομίας θα πλήξει ασύμμετρα σκληρά τις χώρες χαμηλών και μέσων εισοδημάτων.
Εδώ οι οικονομολόγοι σε ποσοστό περίπου 60% συμφωνούν μερικώς ή απολύτως, ενώ διαφωνεί μόλις περί το 5% των απαντησάντων. Οι πλουσιότερες χώρες έχουν όχι μόνο τα μαξιλάρια που θα τους επιτρέψουν να απορροφήσουν αποτελεσματικότερα τους κραδασμούς, αλλά και την πυκνότητα των δικτύων εκείνων που θα επιτρέψουν τη γρηγορότερη επανεκκίνηση και αναδιάρθρωση της οικονομίας. Η ανάγκη για επανεκκίνηση της οικονομίας φαίνεται να είναι μεγαλύτερη για τους φτωχότερους συμπολίτες μας παρά για τους πιο ευκατάστατους.
Ερώτηση 2: Μια πρόσκαιρη παύση των πληρωμών χρέους από τις χώρες με χαμηλά και μεσαία εισοδήματα σε όλους τους κρατικούς και ιδιώτες πιστωτές ώστε να δοθεί σε αυτές τις χώρες ο χώρος για να καλύψουν τα άμεσα κόστη της κρίσης θα ωφελήσει τις αναπτυγμένες οικονομίες.
Κι εδώ η πολύ μεγάλη πλειονότητα των απαντώντων τοποθετείται θετικά, με ποσοστά άνω του 50%, ενώ διαφωνεί μόλις το 7%. Η οικονομία είναι ένα συνεργατικό παίγνιο θετικού αθροίσματος. Σε μια συνθήκη φυσικής έκτακτης ανάγκης, το να δοθεί στις χώρες που αντιμετωπίζουν το σημαντικότερο πρόβλημα ο χώρος ώστε να σταθούν ξανά στα πόδια τους, εντέλει θα ωφελήσει και τις ανεπτυγμένες οικονομίες, παρά το προσωρινό μορατόριουμ πληρωμών - πόσο μάλλον, όταν ο ηθικός κίνδυνος, δηλαδή η επιβράβευση ανεύθυνων οικονομικών πολιτικών, δεν είναι εδώ ιδιαίτερα έντονος.
Ερώτηση 3: Οι περιορισμοί στις εξαγωγές τροφίμων και ιατρικού υλικού καθώς και τα άλλα προστατευτικά μέσα είναι πιθανόν να στοιχίσουν ζωές και να επιβραδύνουν την οικονομική ανάκαμψη σε όλες τις χώρες.
Σ’ αυτή την απάντηση διαπιστώνεται και η μεγαλύτερη ομοφωνία καθώς κανείς από τους απαντώντες δεν δήλωσε πως διαφωνεί μερικώς ή απολύτως. Ο προστατευτισμός είναι μια πολιτική που βλάπτει τους πάντες, πόσο μάλλον όταν η ανάγκη για στενότερη διασύνδεση και συνεργασία είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την ταχεία και αποτελεσματική ανάκαμψη των επιμέρους οικονομιών.
Μακάρι αυτά τα αποτελέσματα λοιπόν να τα διαβάσουν και να τα κατανοήσουν όσο γίνεται περισσότεροι τόσο στη χώρα μας, όσο και διεθνώς. Η καταπολέμηση του οικονομικού αναλφαβητισμού ξεκινά από τον αφουγκρασμό των κατά τεκμήριο ειδικών.