Θυμάμαι το 2010, πριν φύγω για την Αμερική, που ο ΛΑΟΣ εκπροσωπούσε το δεξιότερο τμήμα του κοινοβουλευτικού φάσματος. Αρκετοί τότε έλεγαν πως o ΛΑΟΣ ήταν φασιστικό και ναζιστικό μόρφωμα. Φυσικά κάτι τέτοιο δεν ίσχυε. Οι άνθρωποι που υιοθετούσαν αυτούς τους χαρακτηρισμούς για ένα - έστω και ακραία - συντηρητικό κόμμα είτε είχαν άγνοια του τι εστί ναζισμός και φασισμός είτε έλεγαν ψέματα προκειμένου να πετύχουν άλλους σκοπούς. Όσοι γνώριζαν τι σημαίνει ναζισμός και φασισμός δεν χαρακτήριζαν το ΛΑΟΣ ως τέτοιο, χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν απεχθάνονταν το συγκεκριμένο κόμμα.
Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει με στις μέρες μας με τη λογοκρισία. Μία λέξη βαριά, με απολυταρχικές προεκτάσεις που φέρνει στο μυαλό όσων έχουν αίσθηση της ιστορίας πρακτικές όπως το κάψιμο των βιβλίων που εφάρμοσαν οι Ναζί ή τις διώξεις δημοσιογράφων και το κλείσιμο καναλιών όπως έκανε πρόσφατα ο Ερντογάν. Στις μέρες μας όμως η κατηγορία της λογοκρισίας είναι πολύ πιο συχνή και εύκολη. Μπλοκάρεις έναν ψεκασμένο στο facebook και μετά σου λένε οι κοινοί σου φίλοι ότι αυτός σε χαρακτήρισε φασίστα που λογοκρίνει όσους έχουν αντίθετη άποψη.
Το πρόβλημα με αυτή την κατάχρηση είναι ότι αναβαθμίζοντας το κάθε μπλοκάρισμα στο επίπεδο της λογοκρισίας, υποβιβάζουμε την πραγματική καταστολή της ελευθερίας του λόγου, του τύπου και της έκφρασης. Για να μιλάμε για λογοκρισία, κάποιος πρέπει να απαγορεύσει έμμεσα ή άμεσα σε κάποιον άλλο να εκφραστεί ελεύθερα, να απαγορεύσει τη δημοσιοποίηση μίας άποψης ή μίας είδησης, την κυκλοφορία ενός βιβλίου, μίας εφημερίδας, ή να κλείσει ένα κανάλι.
Κανένα από αυτά τα δικαιώματα δεν θίγεται όταν ένας εκδότης αρνείται να τυπώσει ένα άρθρο, όταν τα Ελληνικά Hoaxes επισημαίνουν ένα post ως fake news, όταν το twitter αποφασίζει να μπλοκάρει έναν λογαριασμό, ή όταν ένας τηλεοπτικός σταθμός αρνείται να προβάλει μία συνέντευξη τύπου του Προέδρου (όπως έγινε στις ΗΠΑ) ή του Πρωθυπουργού (που δεν έγινε ποτέ στην Ελλάδα) μίας χώρας. Ο πρωταρχικός λόγος που δεν περιορίζεται κάποιο δικαίωμα σε αυτές τις περιπτώσεις είναι ότι ενώ όλοι μας έχουμε το δικαίωμα να εκφραζόμαστε ελεύθερα, κανένας δεν έχει την υποχρέωση να μας παρέχει το μέσο του για να το πράξουμε. Όταν μιλάμε για τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αποδεχόμαστε τους όρους χρήσης τους οι οποίοι δίνουν στο κάθε facebook και twitter συγκεκριμένες δυνατότητες δράσης προκειμένου να προστατεύσουν τους υπόλοιπους χρήστες και την εικόνα τους. Όταν τα Hoaxes μπλοκάρουν μία ανάρτηση, το κάνουν βάσει της σύμβασης που έχουν με το Facebook. Όμως, ακόμα και αν κάποιο κοινωνικό μέσο δικτύωσης παραβεί τους όρους της σύμβασης αυτής, ούτε και τότε λογοκρίνει. Διότι ο καθένας μας έχει το δικαίωμα να πει και να γράψει ό,τι θέλει δημόσια οπουδήποτε αλλού.
Κάτι αντίστοιχο ισχύει και με τα μέσα ενημέρωσης. Το γεγονός ότι μπορώ και μοιράζομαι μαζί σας καθημερινά τις απόψεις μου εδώ δεν είναι δικαίωμά μου. Αν αύριο ο Μαυρίδης θεωρήσει ότι έγινα ψεκασμένος, θα με ενημερώσει ότι ο χώρος που καταλαμβάνουν οι απόψεις μου στο Liberal.gr θα δοθεί σε κάποιον άλλο αρθρογράφο που θα υπηρετεί τις ανάγκες του μέσου και των αναγνωστών του καλύτερα. Κανένα δικαίωμά μου δεν θα έχει θιγεί, εφόσον τηρηθούν οι συμβατικές υποχρεώσεις του ενός προς τον άλλο, και σε καμία περίπτωση δεν θα έχω λογοκριθεί αφού θα έχω τη δυνατότητα να γράψω σε χιλιάδες άλλα μέσα ή να ανοίξω το δικό μου.
Όλα τα παραπάνω δεν πρέπει να εκληφθούν ως στήριξη προς τα Νέα που αρνήθηκαν να δημοσιεύσουν ένα άρθρο της κυρίας Έλενας Ακρίτα. Προσωπικά δεν διαβάζω τα άρθρα της και δεν έχω άποψη. Όμως, είμαι σίγουρος ότι οι απόψεις της κυρίας Ακρίτα δεν λογοκρίθηκαν. Αμέσως κυκλοφόρησαν στο facebook, αναπαρήχθησαν σε διάφορα μέσα που τις θεώρησαν άξιες δημοσίευσης, και είμαι σίγουρος ότι αν η ίδια το επιθυμεί θα βρει αμέσως καινούργια στέγη για να τις εκφράζει (αν δεν έχει βρει ήδη).
Πρέπει κάποια στιγμή να γίνει αντιληπτό ότι ενώ έχουμε κάθε δικαίωμα να εκφράζουμε ελεύθερα τις απόψεις μας, κανένας δεν έχει την υποχρέωση να τις φιλοξενεί ή να τις αναπαράγει. Αυτό είναι άλλωστε το νόημα της ελευθερίας του λόγου, της έκφρασης, και του τύπου.
