Στην πανδημία η ζωή και η υγεία κάθε ατόμου συνδέεται με των συνανθρώπων του. Οι περισσότεροι αγωνιούμε πότε θα καταφέρουμε να κάνουμε το εμβόλιο. Οι περισσότεροι, όχι όλοι. Κι αυτό διότι ορισμένοι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας αρνούνται να εμβολιαστούν, όπως προκύπτει από τα τελευταία ρεπορτάζ.
Οι υγειονομικοί δίνουν όλο αυτό το διάστημα ηρωική μάχη στην πρώτη γραμμή απέναντι στον ιό και, ορθώς, ορίστηκε να είναι οι πρώτοι στη σειρά που θα τους χορηγηθεί το εμβόλιο. Κι όμως, μια μερίδα γιατρών και νοσοκόμων που έχουν δει από πρώτο χέρι τον θάνατο και την απελπισία που προκαλεί ο covid-19, αρνούνται το εμβόλιο.
Ένα μήνα μετά την έναρξη των εμβολιασμών του υγειονομικού προσωπικού, εκτιμάται ότι μόλις το 50% των εργαζομένων στα δημόσια νοσοκομεία του ΕΣΥ έχει εμβολιαστεί έστω με μία δόση του εμβολίου, αναλογία που κρίνεται χαμηλή. Στο Νοσοκομείο Άγιος Ανδρέας στην Πάτρα το 56% αρνείται να κάνει το εμβόλιο.
- Το φαινόμενο δεν είναι εγχώριο, παρατηρείται παντού. Ενδεικτικά, περίπου 50% των υγειονομικών στο Λος Άντζελες έχει αρνηθεί να εμβολιαστεί.
- Η Αμερικανική Ένωση Νοσοκόμων δήλωσε ότι το 1/3ο των μελών της δεν προτίθενται να εμβολιαστούν και ένα επιπλέον 1/3ο δηλώνουν αναποφάσιστοι.
- Το 40% των υγειονομικών στη Βρετανία ενδέχεται να αρνηθούν να κάνουν το εμβόλιο, εκτίμησε το National Care Association στα μέσα Δεκεμβρίου.
- Στη Γερμανία, μόνο το 73% των γιατρών και κάτω από το 50% των νοσηλευτών έχει δηλώσει πρόθυμο να εμβολιαστεί.
Με τις αναφορές για χαμηλότερα από τα αναμενόμενα ποσοστά συμμετοχής των εργαζομένων στην υγεία να εμφανίζονται σε διάφορες χώρες, οι επιδημιολόγοι προειδοποιούν ότι οι συνέπειες για την δημόσια υγεία μπορεί να είναι καταστροφικές.
Οι γιατροί που αρνούνται ή εκφράζουν διστακτικότητα για τον εμβολιασμό αποτελούν μια πραγματική απειλή για την εμπιστοσύνη του κόσμου στα εμβόλια. Οι επαγγελματίες της υγείας είναι η πηγή που εμπιστευόμαστε περισσότερο από όλες όσον αφορά την πληροφόρηση για ζητήματα της υγείας μας. Ένας γιατρός που δεν κάνει ο ίδιος το εμβόλιο, πώς είναι δυνατόν να πείσει τους ασθενείς του να το κάνουν;
Εκτός αυτού, μη εμβολιασμένοι υγειονομικοί που εργάζονται στα νοσοκομεία βάζουν σε πιθανό θανάσιμο κίνδυνο τους πιο ευάλωτους, τους ασθενείς.
Οι λόγοι που επικαλούνται σε πολλές χώρες είναι συνήθως ότι φοβούνται τυχόν μακροπρόθεσμες παρενέργειες. Ότι ανησυχούν πως η διαδικασία παραγωγής των εμβολίων «πολιτικοποιήθηκε» και συνεπώς δεν είναι βέβαιοι κατά πόσο ο έλεγχος των εμβολίων ήταν ενδελεχής. Ότι είναι η πρώτη φορά που εμβόλια δημιουργήθηκαν τόσο γρήγορα εν μέσω πανδημίας ενώ η συνήθης διαδικασία θέλει 5 με 10 χρόνια. Κάποιοι υποκύπτουν και συνωμοσιολογικές θεωρίες.
Η κύρια τάση, πάντως, είναι ότι δε θέλουν να είναι οι πρώτοι που θα το κάνουν. Να περιμένουν, δηλαδή, πρώτα να δούνε αν θα υπάρξουν σοβαρές παρενέργειες και να αποφασίσουν οι ίδιοι αργότερα.
Το πρόβλημα είναι ότι ενώ ένας υγειονομικός με χαλαρότητα επιλέγει αν και πότε θα εμβολιαστεί, ο άνθρωπος που μπαίνει σε ένα νοσοκομείο δεν μπορεί να επιλέξει με ποιον γιατρό ή νοσοκόμο θα έρθει σε επαφή. Το αν ένας ήδη άρρωστος, εκτός του οποιουδήποτε προβλήματος υγείας που τον στέλνει στο νοσοκομείο, καταλήξει να τον κολλήσουν και κορονοϊό, εξαρτάται αποκλειστικά από το νοσοκομείο.
Τον Δεκέμβριο στις ΗΠΑ εκδόθηκαν οδηγίες που επιτρέπουν στους εργοδότες να απαιτούν από τους εργαζόμενους να εμβολιαστούν κατά του κορονοϊού. Προς το παρόν κι επειδή ενδέχεται να προκύψουν ακανθώδη νομικά ζητήματα, κάποια νοσοκομεία άρχισαν να προσφέρουν κίνητρα για να πείσουν το προσωπικό τους να εμβολιαστεί.
Στο Houston Methodist, ένα νοσοκομειακό σύστημα στο Τέξας με 26.000 υπαλλήλους, οι εργαζόμενοι που εμβολιάζονται δικαιούνται μπόνους 500 δολάρια. Σύμφωνα με τον γενικό διευθυντή, δρ. Μαρκ Μπούμ, «Ο εμβολιασμός δεν είναι ακόμη υποχρεωτικός για τους υπαλλήλους μας αλλά τελικά θα γίνει».
Στο Norton Healthcare, νοσοκομείο του Κεντάκι, όποιος εργαζόμενος αρνήθηκε να εμβολιαστεί και τελικά κολλήσει κορονοϊό δε θα δικαιούται στο εξής άδεια ασθένειας μετ’ αποδοχών. Κλινικές φροντίδας ηλικιωμένων έκαναν υποχρεωτικούς τους εμβολιασμούς του προσωπικού τους.
Το αν θα εμβολιαστεί ένας επαγγελματίας της υγείας δεν μπορεί να θεωρηθεί απλά μια δική του επιλογή όταν έχουμε μια μεταδοτική νόσο. Όταν κάποιος είναι γιατρός ή νοσοκόμος, ο εμβολιασμός του δεν είναι μόνο ζήτημα προσωπικής απόφασης, αλλά θεμελιώδους επαγγελματικής ηθικής και κοινωνικής ευθύνης.