Της Κατερίνας Οικονομάκου
Έχουμε τόσο πολύ συνηθίσει να μην ελέγχουμε τους πολιτικούς για την ορθότητα των ισχυρισμών τους, κι έχουν κι εκείνοι τόσο πολύ συνηθίσει να μιλούν χωρίς αντίλογο, να λένε ό,τι θέλουν χωρίς να υποχρεώνονται να τεκμηριώνουν τους ισχυρισμούς τους, που είναι είναι σαν να βαδίζουμε όλοι μαζί προς τις εκλογές σε μια ατμόσφαιρα όπου τον τόνο δίνουν οι χαρακτηρισμοί, οι κραυγές και οι εκθέσεις ιδεών. Όσο για την αυτονόητη απαίτηση για ακρίβεια και σεβασμό προς τα γεγονότα, αυτή έχει περιθωριοποιηθεί.
Ένα παράδειγμα: Είναι από αυτές τις ειδησούλες στις οποίες τείνουμε να μη δίνουμε σημασία. Άλλη μια συνέντευξη ενός υποψήφιου ευρωβουλευτή, ο οποίος τα βάζει με την αξιωματική αντιπολίτευση. Εντάξει, δουλειά του είναι, έτσι παίζεται το προεκλογικό παιχνίδι. Κι έτσι το παίζει κι ο Στέλιος Κούλογλου, ο οποίος μιλώντας χθες σε ραδιοφωνικό σταθμό της Κρήτης, έλεγε ότι “Υπάρχει ένα οργανωμένο σύστημα παραπληροφόρησης και αλλαγής ατζέντας από την αξιωματική αντιπολίτευση, το οποίο έχει στημένες ενέδρες ενόψει των ευρωεκλογών”.
Ποια είναι η αντίληψη, όμως, του κ. Κούλογλου περί παραπληροφόρησης; Αυτό θα το διαπίστωνα αμέσως μετά, όταν ο ευρωβουλευτής θα έπλεκε το εγκώμιο του Τζούλιαν Ασάνζ, λέγοντας ότι η οποιαδήποτε απόπειρα έκδοσής του στις ΗΠΑ εκτός από “απαράδεκτη” είναι και αντίθετη με τους κανόνες του διεθνούς δικαίου, επειδή δεν είναι πολίτης των ΗΠΑ. Και εξέφρασε την ανησυχία του, ο ευρωβουλευτής, διότι θα δημιουργηθεί προηγούμενο. “Έστω ότι ένας Ευρωπαίος ή Αμερικανός δημοσιογράφος κάνει μια αποκάλυψη για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Εάν υπάρχει το προηγούμενο του Ασάνζ, το Ιράν θα μπορεί να ζητήσει την έκδοση του δημοσιογράφου για να τον δικάσει. Ή ακόμη και να τον απαγάγει».
Ο Στέλιος Κούλογλου, ο οποίος είναι και δημοσιογράφος, μιλούσε χωρίς αντίλογο. Και έλεγε ανακρίβειες. Πρώτα απ'' όλα, η (ενδεχόμενη) έκδοση του Τζούλιαν Ασάνζ δεν είναι αντίθετη προς τους κανόνες διεθνούς δικαίου. Δεν παρανόμησαν ούτε οι ΗΠΑ, ζητώντας την έκδοσή του, ούτε η Βρετανία που τον συνέλαβε. Όπως δεν είχε παραβιάσει το διεθνές δίκαιο η Σουηδία όταν ζητούσε την έκδοση του Τζούλιαν Ασάνζ, παρόλο που δεν είναι Σουηδός. Ο Έλληνας ευρωβουλευτής, λοιπόν, μας λέει ότι οι τρεις χώρες παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο; Πάω στοίχημα ότι αυτήν τη δήλωση δεν θα την έκανε σε ραδιόφωνο των Βρυξελλών.
Ας πάμε τώρα στην αγωνία του Στέλιου Κούλογλου για την μοίρα ενός πιθανού δυτικού δημοσιογράφου που θα υψώσει το ανάστημά του απέναντι στο Ιράν. Εδώ, πρώτον, ο ευρωβουλευτής αμελεί να αναφέρει ότι ο Ασάνζ δεν διώκεται για δημοσίευση πληροφοριών. Όπως δεν διώκονται οι Αμερικανοί και Ευρωπαίοι δημοσιογράφοι, οι οποίοι δημοσίευσαν τις πληροφορίες που πήραν από τα Wikileaks για τα εγκλήματα του αμερικανικού Στρατού στο Ιράκ και το Αφγανιστάν. Ο Ασάνζ διώκεται με την κατηγορία ότι επιχείρησε να σπάσει κωδικούς του συστήματος ασφαλείας του υπουργείου Αμυνας.
Με άλλα λόγια, κανένας δημοσιογράφος που ζει σε δημοκρατικό κράτος δεν θα κινδυνεύσει με έκδοση στο Ιράν (η απαγωγή, πάλι, τι σχέση έχει με την περίπτωση Ασάνζ;) για δημοσίευμά του. Θα όφειλε να το ξέρει ο Έλληνας ευρωβουλευτής. Ή αν διαφωνεί, οφείλει να εξηγήσει πού στηρίζει αυτήν την (ας την πούμε) εκκεντρική τοποθέτηση.
Στην ίδια συνέντευξη, ο ευρωβουλευτής του Σύριζα υποστηρίζει ότι “ο Ασάνζ αποκάλυψε τα εγκλήματα πολέμου των ΗΠΑ στο Ιράκ. Έκτοτε έχει τραβήξει τα πάνδεινα”. Τα πάνδεινα, κατά τον Κούλογλου, είναι ο εγκλεισμός στην πρεσβεία του Εκουαδόρ, τον οποίο ο Αυστραλός χάκερ επέλεξε προκειμένου να μην εκδοθεί στη Σουηδία. Οι ΗΠΑ μόλις πριν από λίγους μήνες έστειλαν αίτημα έκδοσής του. Ο Στέλιος Κούλογλου δεν ανέφερε το παραμικρό για τις κατηγορίες εναντίον του Ασάνζ για βιασμό και σεξουαλική παρενόχληση από δύο γυναίκες στη Σουηδία. Όπως δεν έκανε καμία αναφορά στη δράση του Ασάνζ στα χρόνια που μεσολάβησαν από τις αποκαλύψεις των Wikileaks για τα εγκλήματα του αμερικανικού Στρατού.
Ίσως η μεγάλη μερίδα της κοινής γνώμης στην Ευρώπη αγνοεί τις λεπτομέρειες γύρω από τους λόγους για τους οποίους η διεθνής δημοσιογραφική κοινότητα, αλλά και οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, έχουν καιρό τώρα πάρει αποστάσεις από τον Ασάνζ. Ακόμη και όσοι ανάμεσά τους ανησυχούν σήμερα ότι η δίωξή του μπορεί μελλοντικά να αποτελέσει πλήγμα για την ερευνητική δημοσιογραφία, σπεύδουν να διευκρινίσουν ότι δεν εγκρίνουν τις μεθόδους του.
Με άλλα λόγια, σχεδόν τίποτε από όσα είπε ο Στελιος Κούλογλου για την υπόθεση Ασάνζ δεν ισχύει. Και εδώ δικαιούται κανείς να αναρωτηθεί; Είπε όσα είπε λόγω άγνοιας; Τότε συμπεραίνουμε ότι κάνει τη δουλειά του με απόλυτη προχειρότητα και αδιαφορία. Εάν, πάλι, γνωρίζει πως όσα λέει -πχ ο ισχυρισμός του περί παραβίασης του διεθνούς δικαίου- είναι ανακριβή, τότε παραπληροφορεί. Τρίτη περίπτωση, δεν υπάρχει.