Της Μαρίας Χούκλη
«Το παιδί από τη Βαρσοβία» είναι η πραγματική ιστορία ενός δεκαεξάχρονου στην κατεστραμμένη από τον πόλεμο Πολωνία. Την 1η Αυγούστου 1944, ο Andrew Borowiec πέταξε την πρώτη του χειροβομβίδα κατά των Ναζί. «Ένιωσα ότι είχα πια ενηλικιωθεί. Ήμουν στρατιώτης και το μόνο που έκανα ήταν να προσπαθώ να σκοτώσω τους εχθρούς μας». Ο Andrew τραυματίστηκε σε ανταλλαγή πυρών μόλις μια μέρα μετά τα δέκατα έκτα γενέθλιά του, πιάστηκε αιχμάλωτος και μεταφέρθηκε σε πρόχειρο υπόγειο νοσοκομείο όπου αναρωτιόταν κάθε λεπτό αν θα τον σκότωναν ή θα σωζόταν. Η συνταρακτική ιστορία του έγινε βιβλίο. Την αφηγήθηκε ο ίδιος, ένας από τους ελάχιστους εναπομείναντες βετεράνους του πιο γενναίου και αιματοβαμμένου καλοκαιριού της Πολωνίας. Ο Borowiec αφιερώνει το βιβλίο σε όλα τα αγόρια της Βαρσοβίας, κυρίως σε εκείνα που δεν πρόλαβαν να μεγαλώσουν.
Ένα άρθρο του Spiegel με τίτλο «Τα παιδιά του PKK» μου θύμισε τον Πολωνό εθελοντή. Έφηβοι Κούρδοι παρατούν τις πέτρες, τις σφεντόνες και τις μολότοφ για να πιάσουν τα καλάσνικωφ στον πόλεμο κατά των τουρκικών δυνάμεων, στις νοτιοανατολικές περιοχές. Δεν μπορούν -όπως λένε στους απεσταλμένους του γερμανικού περιοδικού- να μείνουν με σταυρωμένα χέρια, να σπουδάζουν ή να δουλεύουν, αδιάφοροι για τον «Ανένδοτο» που κήρυξε ο Ερντογάν εναντίον των ομοεθνών τους, αποκαλώντας τους «τρομοκράτες».
Ο πόλεμος διεξάγεται πλέον στους δρόμους του Diyarbakir. Ένα μεσημέρι του περασμένου Δεκεμβρίου η 17χρονη Rozerin έφυγε από το σπίτι της, υποτίθεται για να πάει να δανειστεί σημειώσεις από συμμαθητή της. Δεν επέστρεψε ποτέ. Βρέθηκε νεκρή με μια σφαίρα στο κεφάλι, σε ένα από τα δαιδαλώδη στενά της πόλης. Φορούσε τη μαθητική ποδιά. Οι τουρκικές αρχές είπαν στους γονείς της ότι ήταν μέλος του Πατριωτικού Επαναστατικού Κινήματος Νεολαίας που υποστηρίζεται από το ΡΚΚ και από τον Σεπτέμβριο του 2015 τα μέλη του οπλοφορούν.
Η οικογένεια της 17χρονης ζητεί από της τουρκικές αρχές τη σορό της για να την θάψουν. Από τις 8 Ιανουαρίου, το σώμα του κοριτσιού κείτεται σ' ένα σοκάκι της παλιάς πόλης του Diyarbakir, με ένα καλάσνικωφ ανάμεσα στα χέρια. Ο στρατιωτικός διοικητής καλεί τους γονείς της να πάνε να την πάρουν, όμως εκείνοι φοβούνται ότι μόλις πλησιάσουν και επιχειρήσουν να απομακρύνουν το όπλο από την εφηβική σορό, ελεύθεροι σκοπευτές θα τους σκοτώσουν.
Ο πατέρας της μαθήτριας αρνείται ότι η κόρη του ήταν τρομοκράτισσα. Θυμάται ότι στις αρχές Δεκεμβρίου, η Rozerin άκουσε πως Τούρκοι στρατιώτες σκότωσαν ένα μωρό τριών μηνών, σε ανταλλαγή πυρών. Από τότε το κορίτσι δεν μπορούσε να κοιμηθεί. Εκμεταλλεύτηκε την ολιγόωρη άρση της εκεχειρίας, βγήκε από το σπίτι και εξαφανίστηκε. Για πάντα.
Το Πατριωτικό Επαναστατικό Κίνημα Νεολαίας μάχεται πλέον στην πρώτη γραμμή. Τα μέλη του μεγάλωσαν ως επί το πλείστον στις πόλεις και τις γνωρίζουν καλά. Οι περισσότεροι είναι έφηβοι, κάτω από τα 20. Δεν φορούν αλεξίσφαιρα γιλέκα, ούτε κράνη. Χειρίζονται με άνεση τα όπλα. Μπορούν να στήνουν παγίδες στους Τούρκους στρατιώτες και να αποφεύγουν τους ελευθέρους σκοπευτές. Η Άγκυρα ισχυρίζεται ότι παίρνουν εντολές απευθείας από το PKK, το ΡΚΚ το αρνείται, τουλάχιστον επισήμως. Ωστόσο, η 19χρονη Rengin που σπούδαζε στην Κωνσταντινούπολη και επέστρεψε στην πατρίδα της για να πολεμήσει, αποκαλύπτει ότι το περασμένο καλοκαίρι εκπαιδεύτηκε σε στρατόπεδο του PKK στα βουνά Καντίλ στο βόρειο Ιράκ.
Ένας από τους νεαρούς ηγέτες των μαθητών-πολεμιστών είναι ο χαρισματικός Omer. Συγκρίνει τον Ερντογάν με τον Χίτλερ και με φωνή που πάλλεται από οργή λέει στο Spiegel: «Οργανωθήκαμε διότι το κράτος μας επιτίθεται με όπλα στις πόλεις μας. Ολόκληρη η Μέση Ανατολή βρίσκεται σε φάση αναδιάταξης. Δεν θα ξαναπαρουσιαστεί τέτοια ευκαιρία για τους Κούρδους. Έφθασε η ώρα για να ιδρυθεί το Κουρδιστάν».
Κάθε πόλεμος είναι διαφορετικός. Το ίδιο και τα κίνητρα που οπλίζουν τρυφερά εφηβικά χέρια. Το αίμα τους όμως είναι πάντα κόκκινο.
