Της Μαρίας Χούκλη
Ο Τζέιμς Κόμεϋ είναι Ρεπουμπλικανός και διορίστηκε διευθυντής του FBI απο τον Δημοκρατικό Μπαράκ Ομπάμα, στο πλαίσιο του power balance που λειτουργεί εθιμικώ δικαίω στις Ηνωμ?νες Πολιτείες. Χαίρει γενικής εκτίμησης, γιατί θεωρείται ικανότατος, σοβαρός και αδέκαστος. Ένας άξιος υπηρέτης του δημοσίου συμφέροντος, θα λέγαμε. (Αν και στην Ελλάδα δεν είμαι σίγουρη πώς ερμηνεύεται ο συγκεκριμένος χαρακτηρισμός: κάτι μεταξύ κομματόσκυλου, υπερ-σχολαστικού και αφελούς κρατικού υπαλλήλου).
Ο Τζέιμς Κόμεϋ ενδέχεται να αποδειχθεί ο μοιραίος άνθρωπος στην τελική έκβαση των επικείμενων προεδρικών εκλογών. Η επιλογή του να ζητήσει, μόλις 10 ημέρες πριν απο τις κάλπες, έρευνα για μια νέα παρτίδα e-mail της Χίλαρυ Κλίντον που βρέθηκαν σε λάθος υπολογιστή αιφνιδίασε τους πάντες, οχι εξαιτίας του θέματος ή του ελεγχόμενου προσώπου, αλλά για τον χρόνο που εκδηλώθηκε: είθισται το Υπουργείο Δικαιοσύνης (εκεί ανήκει το FBI) να μην ανοίγει τέτοια ζητήματα σε πολιτικά ευαίσθητες περιόδους όπως οι εκλογές, καθώς υπάρχει η πιθανότητα να επηρεάσει το αποτέλεσμα. Αποτελεί πάγια πρακτική. Πολύ περισσότερο όταν δεν είναι εξακριβωμένο –το είπε ο ίδιος ο Κόμευ– αν αφορά σε «ευαίσθητα εθνικά ζητήματα» το περιεχόμενο των ηλεκτρονικών μηνυμάτων της πρώην υπουργού Εξωτερικών. «Όφειλα, όμως, να το κάνω, αφού περιήλθε εις γνώση μου το ζήτημα», απολογήθηκε ο άνωτερος κρατικός λειτουργός εν μέσω οργισμένων δηλώσεων απο την πλευρά των Δημοκρατικών και πανηγυρισμών απο την πλευρά των Τραμπιστών (πάγωσαν και Ρεπουμπλικανοί που σιχαίνονται τον καουμπόϊ με το κοστούμι περισσότερο απο τις αμαρτίες τους).
Έπρεπε ή όχι ο επικεφαλής του FBI να ανοίξει το θέμα ελάχιστα 24ωρα πριν αποφασίσουν οι Ηνωμένες Πολιτείες ποιος θα είναι ο διάδοχος του Ομπάμα; Έπρεπε ή όχι ο Κούμεϋ να σκεφθεί πολιτικά, ρεαλιστικά, σταθμίζοντας το δεδομένο οτι πλησιάζει μια απο τις πιο αμφίρροπες αναμέτρησεις και υπάρχει η ισχυρή πιθανότητα να μπει στον Λευκό Οίκο ο απαράδεκτος απο κάθε άποψη και επικίνδυνος για τις δημοκρατικές αρχές Ντόναλντ Τράμπ, χωρίς αυτό να σημαίνει οτι η Χίλαρυ Κλίντον είναι η ιδεώδης και άμωμη προσωπικότητα που αξίζει να γίνει η ισχυρότερη ηγέτις του πλανήτη. Υπάρχουν –κατα το κοινώς λεγόμενο– πολλά ράματα για τη γούνα της.
Στις φιλελεύθερες Δημοκρατίες τέτοια είδους διλλήμματα τίθενται καθημερινά. Να βρίσκεται στη μια άκρη της ζυγαριάς το αποκαλούμενο δημόσιο συμφέρον και στην άλλη ένα ζήτημα εφαρμογής των κανόνων δικαίου. Μην πηγαίνετε μακριά: νωπή η ετυμηγορία του ΣτΕ και εν εξελίξει οι παρενέργειες της ακύρωσης του νόμου Παππά.
Με άλλα λόγια, οι εφαρμόζοντες το Σύνταγμα και τους κανόνες που απορρέουν απο αυτό πρέπει να πράττουν κατα νόμο και με β?ση τη συνείδηση τους ή θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τι θα ήταν καλύτερο στη συγκυρία που αποφασίζουν; Ποιο είναι το γενικό καλό εκείνη τη στιγμή που καλούνται να δράσουν;
Σοβαρότερο το διακύβευμα στις ΗΠΑ, πολύ σοβαρό και το εις την ημετέρα πατρίδα. Οι απόψεις ποικίλλουν, το επιχείρημα περι σκοπού που αγιάζει τα μέσα πάντοτε θα έρχεται στο προσκήνιο σε τετοιες περιστάσεις. Όμως, η αποδοχή ή η απόρριψή του κρίνει την ποιότητα και τη διαφάνεια της Δημοκρατίας.
Για να το καταλάβουμε, χρειάζεται να «μπούμε στα παπούτσια» της άλλης εκδοχής. Αν ο διευθυντής του FBI κινούσε διαδικασία εις βάρος του Τραμπ, θα επέχαιρε το σύμπαν. Επίσης αν το ΣτΕ αποφαίνοταν υπέρ του τηλε-νόμου, θα πανηγύριζαν οι «πολέμιοι της διαπλοκής», φανεροί και κρυφοί. Μα και τότε, δεν θα ήταν πολιτικές οι κρίσεις;
Το μακιαβελλικό δόγμα περι σκοπού και μέσων δεν έχει καμία θέση στην περίπτωση της Δικαιοσύνης. Παράγει μεροληπτικά αποτελέσματα και αν κάποιος απο τους θεσμούς πρέπει να είναι αμεροληπτος είναι η Θέμις.
Κατι τελευταίο που έχει τη σημασία του. Ειπώθηκαν πολλά για τον Τζέιμς Κόμεϋ. Ουδείς σκέφθηκε να του χρεώσει πολιτικό δόλο, ότι εδρασε ως Ρεπουμπλικανός σε βάρος της υποψήφιας των Δημοκρατικών. Ουδείς.
Όταν τα πρόσωπα επιλέγονται αξιοκρατικά και οχι τυχοδιωκτικά, η Δημοκρατία μόνο να κερδίσει έχει ακόμη και απο τις δυσάρεστες αποφάσεις τους.
