Της Μαρίας Χούκλη
Πώς συνδέεται ένας ταπεινός βιβλιοπώλης με τη μακροχρόνια, αβυσσαλέα πάλη των ρετιρέ της ηγεσίας του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος, για την εξουσία;
Ο Lee Bo έχει έναν μικρό εκδοτικό οίκο στο Hong Kong και ειδικεύεται σε βιβλία που είναι απαγορευμένα(!) στην Κίνα. Τα περισσότερα περιέχουν πιπεράτες ιστορίες για τους κορυφαίους του Κόμματος και της Κυβέρνησης.
Το βράδυ της 30ης Δεκεμβρίου, ο Bo δέχθηκε τηλεφωνικά παραγγελία για 12 βιβλία, αρκετά εξ αυτών αναφέρονταν στην ιδιωτική ζωή του Προέδρου Xi Jinping. Ο εκδότης πήγε να τα πάρει από μια αποθήκη σε απόμερη περιοχή της πόλης. Δεν επέστρεψε ποτέ. Η αστυνομία έχει βίντεο στο οποίο φαίνεται να τον αρπάζουν άγνωστοι άνδρες, να τον βάζουν δια της βίας σε αυτοκίνητο και να εξαφανίζονται. Πριν από αυτόν, είχαν χαθεί τα ίχνη –υπό εξαιρετικά ύποπτες συνθήκες– δύο από τους συνιδιοκτήτες της εταιρείας και δύο υπάλληλοι. Ένας εξ αυτών εμφανίστηκε μετά από πολλές μέρες στην κινεζική κρατική τηλεόραση να ψελλίζει αγέλαστος ότι με δική του πρωτοβουλία μετέβη στο Πεκίνο για να τακτοποιήσει παλαιά υπόθεση θανατηφόρου τροχαίου δυστυχήματος(!). Από τους υπόλοιπους, ούτε φωνή ούτε ακρόαση.
Τα πλέον ευρηματικά κινηματογραφικά πολιτικά θρίλερ ωχριούν μπροστά σε όσα ακολούθησαν. Ο κυβερνήτης του Hong Kong, αχυράνθρωπος της κινεζικής ηγεσίας, ισχυρίστηκε δημοσίως ότι οι εκδότες εξαφανίστηκαν οικειοθελώς για να εκθέσουν το καθεστώς. Σκληροπυρηνικές εφημερίδες εστίασαν στο γεγονός ότι παραβίασαν την απαγόρευση για την κυκλοφορία των συγκεκριμένων βιβλίων, ένα εκ των οποίων τιτλοφορείται «Οι έξι γυναίκες του προέδρου Xi Jinping». Στη συνέχεια, η ιστορία πήρε ενδιαφέρουσα τροπή. Εφημερίδες που διατηρούν καλές σχέσεις με το Πεκίνο ζήτησαν να λυθεί επειγόντως το μυστήριο, γιατί πλήττει τη διεθνή εικόνα της χώρας. Σύμφωνα με τους NY Times, πίσω από το παραβάν, θα δούμε τους πραγματικούς πρωταγωνιστές αυτής της ιστορίας. Είναι πρώην και νυν κορυφαίοι του Κομμουνιστικού Κόμματος, Πρόεδροι, πρωθυπουργοί, Γραμματείς και Μανδαρίνοι που δίνουν ανελέητη μάχη για την επικράτηση τους στα κέντρα λήψης αποφάσεων αξίας τρισεκατομμύριων γουάν, οι οποίες φυσικά αφορούν και την προσωπική τους ζωή. Τα συντροφικά μαχαιρώματα και οι μηχανορραφίες είναι στην ημερήσια διάταξη και φθάνουν μέχρι την κρεβατοκάμαρα των ηγετών. Έτσι γινόταν πάντα.
Η αρπαγή των εκδοτών αποτελεί άλλο ένα επεισόδιο της σινικής πολιτικής saga.
Άγνωστη η κατάληξη των απαχθέντων. Οι κάτοικοι του Hong Kong έχουν θορυβηθεί, γιατί διαπιστώνουν μια ακόμη φορά ότι είναι αναλώσιμοι αν μπουν στο μάτι της εξουσίας.
Υπήρξαν καταγγελίες, άρθρα και εκκλήσεις διεθνών οργανώσεων προς το Πεκίνο να φροντίσει να βρεθούν οι βιβλιοπώλες.
Το ερώτημα όμως είναι αν θα ιδρώσει το αυτί του ασιατικού Γολιάθ, αν η εξαφάνιση των ενοχλητικών αντιπάλων είναι ένα κακοσυντονισμένο πολιτικό ολίσθημα ή λόγω ισχύος αδιαφορούν για τη διεθνή τους εικόνα και αλίμονο στους διαφωνούντες που θα βρεθούν στον δρόμο τους. Ακόμη κι αν είναι ασήμαντοι σαν τον Lee Bo, μια σύγχρονη εκδοχή του «Παλαιοβιβλιοπώλη Μέντελ» τον ήρωα της καταπληκτικής νουβέλας του Stefan Zweig.
Πάντα η ζωή θα αποδεικνύεται πιο ευφάνταστη από τη λογοτεχνία.
