Οι φιλελεύθερες προτάσεις σε ότι αφορά τις δύο κύριες τρέχουσες κρίσεις της χώρας μας, την ένταση με την Τουρκία και τον κορονοϊό, είναι πολλές. Άλλωστε οι φιλελεύθεροι ούτε μονοδιάστατοι είναι ούτε δογματικοί. Όμως, η καλύτερη αφετηρία για οποιαδήποτε λύση σε αυτά πολύ σοβαρά προβλήματα ξεκινά από ένα πάγιο φιλελεύθερο αίτημα: τη δημοσιονομική πειθαρχία.
Ο Τόμας Τζέφερσον ανέφερε σε μία επιστολή του ότι «για να διατηρήσουμε την ανεξαρτησία μας δεν πρέπει να αφήσουμε τους κυβερνώντες μας να μας φορτώσουν με χρέη στο διηνεκές. Πρέπει να διαλέξουμε ανάμεσα στην εξοικονόμηση και την ελευθερία, ή τη σπατάλη και την υποδούλωση». Δύο αιώνες μετά η λογική του Τζέφερσον εξακολουθούσε να ισχύει και την ασπάζονταν ακόμα και οι πιο «ανοιχτοχέρηδες» πολιτικοί όπως ο Ανδρέας Παπανδρέου που είχε πει το περίφημο «είτε το έθνος θα εξαφανίσει το χρέος, είτε το χρέος θα αφανίσει το έθνος».
Οι φιλελεύθεροι έγιναν δυσάρεστοι πολλές φορές τόσο στα χρόνια της αφθονίας όσο και στα χρόνια της κρίσης χάρη στην επιμονή τους να απαιτούν αυστηρά τη δημοσιονομική πειθαρχία. Ο ρόλος αυτός ήταν άχαρος και προκάλεσε αρκετή μιζέρια και στον ευρύτερο χώρο καθώς ενώ όλα πήγαιναν καλά οι φιλελεύθεροι έκρουαν τον κώδωνα του κινδύνου - κανένας μας δεν συμπαθεί αυτούς που χαλάνε το πάρτι - και όταν ήρθε η κρίση πάλι ήταν απέναντι στα επιδόματα και τις λύσεις τύπου νομισματοκοπείου γιατί αντιλαμβάνονταν τις δημοσιονομικές επιπτώσεις τους.
Πολλοί φιλελεύθεροι πιστεύουν ότι πρέπει να εκφράζουν τις απόψεις τους ακόμα και όταν είναι αντιδημοφιλείς και δεν υπάρχει στον ορίζοντα περίπτωση δικαίωσής τους. Για αυτό τους θαυμάζω και αισθάνομαι περήφανος που έχω υιοθετήσει κι εγώ αυτόν τον τίτλο για να περιγράφω τις αξίες και τις θέσεις μου. Όμως, ενδέχεται να μην έχουν πάρει είδηση οι φιλελεύθεροι ότι τώρα ζουν την απόλυτη δικαίωση.
Σήμερα η χώρα, κουβαλώντας το βαρύ φορτίο της χρεοκοπίας, τρέμει για την εδαφική της ακεραιότητα σε περίπτωση που η κρίση με τον καουντίγιο εξ ανατολής κλιμακωθεί, και για τη δημόσια υγεία σε περίπτωση που ο κορονοϊός ξεφύγει από τον έλεγχο. Τα σενάρια και στις δύο περιπτώσεις είναι εφιαλτικά για τη χώρα και απαιτούν ομοψυχία, υπευθυνότητα και σοβαρότητα.
Το πρόβλημα είναι ότι αυτά τα χαρακτηριστικά με άδεια δημόσια ταμεία δεν αρκούν από μόνα τους για να αποφευχθεί κάποια καταστροφή. Όταν οι φιλελεύθεροι έλεγαν να μην σπαταλάμε το χρήμα των φορολογουμένων σε επιδόματα, παράλογες συντάξεις, και μισθούς υπεράριθμων δημοσίων υπαλλήλων, είχαν στο μυαλό τους ότι κάποια στιγμή μπορεί να χρειαστεί να δανειστούμε για να εξοπλιστούμε καλύτερα απέναντι στην Τουρκία ή να αντιμετωπίσουμε κάποια γενικευμένη κρίση δημόσιας υγείας.
Δυστυχώς, τα λεφτά αυτά δεν υπάρχουν. Αν αρχίσουμε να δανειζόμαστε για να καλύψουμε νέες κρατικές δαπάνες, τα επιτόκια δανεισμού θα εκτοξευτούν σε χρόνο μηδέν. Αν όμως οι προηγούμενες γενιές είχαν ακούσει τα λόγια του Τζέφερσον, σήμερα θα συζητήσουμε από μία τελείως διαφορετική βάση τους τρόπους που θα ανταπεξέλθουμε στις προκλήσεις που μας απασχολούν.
Ας ελπίσουμε ότι οι επόμενες γενιές των κυβερνώντων μας θα είναι πιο υπεύθυνες και πιο διαβασμένες από τις προηγούμενες. Το μέλλον της ελευθερίας και της ανεξαρτησίας μας εξαρτάται πρωτίστως από αυτό.
