Από την πρώτη στιγμή που ξέσπασε άλλος ένας πόλεμος ανάμεσα στην Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν ξεκίνησε, όπως συμβαίνει πάντα, ο πόλεμος της προπαγάνδας, ο «πόλεμος μέσα στον πόλεμο». Δυστυχώς και στην Ελλάδα. Ωστόσο, όσοι βλέπουν ανάποδες «ομοιότητες» ανάμεσα στην Κύπρο και στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ, καλό είναι να… ξαναβάλουν τα καλώδια στη θέση τους.
Οι… ανάποδες φωνές ακούστηκαν ξανά – έστω και υπογείως. Η γνωστή προπαγάνδα δηλαδή: Ότι τάχα όπως το παρανόμως ανακηρυχθέν ψευδοκράτος στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου δεν έχει αναγνωριστεί από καμιά χώρα, το ίδιο συμβαίνει και με το Ναγκόρνο-Καραμπάχ που έχει ανακηρύξει την αυτονομία του από το Αζερμπαϊτζάν. Και ότι όπως η Τουρκία εισέβαλε στην Κύπρο, έτσι και η Αρμενία υποκινεί τους αυτονομιστές στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ.
Και επομένως – λένε αυτοί που έχουν βάλει ανάποδα τους πόλους – αν υποστηρίζαμε την απόσχιση του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, τότε θα ήταν σα να υποστηρίζαμε την εισβολή, κατοχή και απόπειρα προσάρτησης του βόρειου τμήματος της Κύπρου από την Τουρκία.
Τίποτε από αυτά δεν ισχύει.
Αν έστω και ένα από αυτά ίσχυε, τότε σε επίπεδο διπλωματικό δεν θα συνέβαιναν τα ακόλουθα:
-Η Αρμενία δεν θα υποστήριζε σταθερά τις θέσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας όσον αφορά στο Κυπριακό.
-Η Αρμενία δεν θα υποστήριζε σταθερά τις θέσεις της Ελλάδας σε όλα τα εθνικά μας θέματα.
-Οι σχέσεις Ελλάδας – Αρμενίας δεν θα ήταν τόσο στενές. Όχι μόνο επειδή και οι δύο χώρες έχουν αναγνωρίσει τις Γενοκτονίες των λαών τους, αλλά και επειδή συνεργάζονται στενά σε όλα τα διεθνή fora.
-Κύπρος και Αρμενία έχουν αναγνωρίσει ότι η υπόθεση του Κυπριακού δεν έχει τα ίδια χαρακτηριστικά με την υπόθεση του Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ οι αρμενικές ρίζες είναι βαθιές και ιστορικές, ενώ αντίθετα στην Κύπρο οι δύο κοινότητες, ελληνοκυπριακή και τουρκοκυπριακή, πριν από την εισβολή και κατοχή, ζούσαν αρμονικά, όχι σε συγκεκριμένο τμήμα, αλλά σε όλη την μεγαλόνησο. Οι Τουρκοκύπριοι συγκεντρώθηκαν στο βόρειο κατεχόμενο τμήμα μετά την εισβολή.
Και με αυτό, ερχόμαστε στα ιστορικά και πολιτικά χαρακτηριστικά, που πολλά είναι κοινά μεταξύ Ελλάδας και Αρμενίας.
Οι σταλινικές λαθροχειρίες και οι πραγματικές ομοιότητες με την Κύπρο
Όσοι υποστηρίζουν πως παρανόμως το Ναγκόρνο-Καραμπάχ έχει ανακηρύξει την αυτονομία του με σκοπό να ενωθεί με την Αρμενία, επειδή ανήκει στο Αζερμπαϊτζάν, παραβλέπουν ότι η Ιστορία δεν ξεκίνησε το 1990. Ουσιαστικά αγνοούν όλα όσα συνέβησαν πριν από το 1990, επί Σοβιετικής Ένωσης. Και νομιμοποιούν τα πεπραγμένα του Στάλιν!
Και εδώ, πράγματι υπάρχουν ομοιότητες με την Κύπρο: Η Τουρκία θέλει να δημιουργήσει τετελεσμένα στην Κύπρο δια της διχοτόμησής της. Για να το επιτύχει, επιδίδεται επί χρόνια σε εποικισμό του κατεχόμενου βόρειου τμήματος. Και ο εποικισμός είναι έγκλημα πολέμου.
Στην περίπτωση του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, τα τετελεσμένα δημιουργήθηκαν από τον Στάλιν, ο οποίος το 1923 αυθαίρετα απέκοψε το Ναγκόρνο-Καραμπάχ από την Αρμενία και το μετέφερε στο Αζερμπαϊτζάν ως αυτόνομη διοικητική περιφέρεια. Ήταν και αυτός άλλος ένας διαμελισμός της Αρμενίας. Αλλά και τότε ως αυτόνομη περιφέρεια είχε μεταφερθεί.
Δηλαδή του Στάλιν δεν του έφθασε που είχε δημιουργηθεί μια αχανής αυτοκρατορία με όλες αυτές τις σοβιετικές δημοκρατίες, αλλά προχώρησε και σε διαμελισμούς στο εσωτερικό της ίδιας του της χώρας, μεταφέροντας τμήματα και πληθυσμούς από τη μία Δημοκρατία στην άλλη.
Στην πραγματικότητα, ο Στάλιν κράτησε τις Δημοκρατίες ως διοικητική δομή, αλλά θέλησε να εξαφανίσει τα εθνικά και θρησκευτικά τους χαρακτηριστικά, προβαίνοντας σε έναν σοβιετικού τύπου εσωτερικό εποικισμό. Έφθανε στο σημείο ακόμη και περιοχές που θεωρούσε αυτόνομες να τις μεταφέρει σε δημοκρατίες με τις οποίες δεν είχαν καμιά εθνοτική σχέση.
Και το έκανε συστηματικά επειδή δεν ήθελε να υπάρχουν έθνη μέσα στην ΕΣΣΔ. Ούτε θρησκείες, βέβαια! Έκοψε, λοιπόν, ένα κομμάτι από την Αρμενία, το πήγε στο Αζερμπαϊτζάν και φυσικά πληθυσμός από το Αζερμπαϊτζάν μεταφέρθηκε στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ, που κατοικείτο από αμιγώς αρμενικό πληθυσμό.
Γιατί αυτό που ήθελε ο Στάλιν ήταν να εξαλείψει κάθε εθνική συνείδηση, να μην υπάρχει αυτούσια μια Δημοκρατία, η Αρμενία, που υπήρξε το πρώτο χριστιανικό έθνος (από το 301 μ.Χ). Στο πλαίσιο, βέβαια, της προσπάθειας να δημιουργηθεί ένας νέος άνθρωπος, ο «σοβιετικός άνθρωπος», χωρίς ιστορική και εθνική μνήμη, με αναφορές μόνο στο «μεγαλειώδες σοσιαλιστικό παρόν»!
Σοβιετική γεωγραφία και τούρκικη νοοτροπία
Αυτά είναι τα τετελεσμένα που δέχονται όσοι βλέπουν ομοιότητες με την Κύπρο: Δέχονται, δηλαδή, τα τετελεσμένα του Στάλιν, την ώρα που αρνούνται την προσπάθεια της Τουρκίας να δημιουργήσει τετελεσμένα στην Κύπρο.
Στην ουσία, οι ομοιότητες υπάρχουν, αλλά όχι από την ανάποδη και με στρεβλό τρόπο, όπως τις βλέπουν κάποιοι. Και θα τις δουν σωστά μόλις διαβάσουν Ιστορία και καταλάβουν ότι ούτε μπορεί κανείς να νομιμοποιεί τα τετελεσμένα του Στάλιν, ούτε ο κόσμος γεννήθηκε το 1990, ούτε ο Στάλιν έκανε τα κόλπα του με βάση το Διεθνές Δίκαιο, ούτε υπήρξε κάποια διεθνής συνθήκη που να καθορίζει τα σύνορα εντός της Σοβιετικής Ένωσης. Ενώ τα σύνορα που αμφισβητεί η Τουρκία όσον αφορά στην Κύπρο και στην Ελλάδα είναι καθορισμένα από τη Συνθήκη της Λωζάννης.
Επομένως, καμία ομοιότητα! Στάλιν ήταν, ό,τι ήθελε έκανε και λογαριασμό δεν έδινε! Έτσι καταλήξαμε στον παράδοξο συνδυασμό σοβιετικής γεωγραφίας και τουρκικής νοοτροπίας.
Από τη Μυθολογία ως την Γενοκτονία
Επομένως, δεν είναι μόνο συναισθηματικοί οι δεσμοί που συνδέουν Ελλάδα και Αρμενία – δύο ομόθρησκα κράτη, με τρισχιλιετή Ιστορία που συνδέεται από την Μυθολογία ως την Γενοκτονία, με κοινή μοίρα λόγω της στρατηγικής τους θέσης, θύματα της τουρκικής επιθετικότητας. Μην ξεχνάμε ότι οι περιοχές της Ανατολικής Μεσογείου και του Νότιου Καυκάσου είναι οι πιο στρατηγικές στον πλανήτη.
Ο Στράβων αναφέρει ότι γεννήτωρ των Αρμενίων υπήρξε ο σύντροφος του Ιάσονα, Αρμένιος. Ο Ξενοφών – πρώτος πολεμικός ανταποκριτής, αν και τον τίτλο διεκδικεί ο Όμηρος - διέσχισε το πλούσιο κράτος των Αρμενίων κατά την εκστρατεία του. Το 600 π.Χ. οι Αρμένιοι εγκαταστάθηκαν στους πρόποδες του Αραράτ, ιερού γι’ αυτούς όρους που τώρα ανήκει στην Τουρκία και, αν και σχεδόν πάντα νεφοσκεπές, φαίνεται από το εμβληματικό Μνημείο της Γενοκτονίας στο Ερεβάν.
Με Ιστορία 3.500 χρόνων, η Αρμενία παραμένει το πιο ακρωτηριασμένο έθνος στον κόσμο. Η Ιστορική Αρμενία εκτεινόταν από τον Καύκασο ως τον Ταύρο, σε μια έκταση 400 χιλιάδων τ. χλμ. Σήμερα, δεν έχουν απομείνει ούτε 30 χιλιάδες τ. χλμ. Η έκταση του Ναγκόρνο – Καραμπάχ είναι άλλα 4.388 τ. χλμ.
Η Αρμενία διαμελίστηκε για πρώτη φορά κατά τους 16ο και 17ο αιώνα, μεταξύ της Οθωμανικής και της Περσικής Αυτοκρατορίας.
Στις αρχές του 19ου αιώνα ξαναδιαμελίστηκε μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας.
Το 1920 η Ανατολική Αρμενία – μετά από μια σύντομη περίοδο ανεξαρτησίας - έγινε μία από τις σοβιετικές δημοκρατίες, ενώ στο τουρκικό τμήμα της οι σφαγές είχαν ήδη αρχίσει με αποκορύφωμα το πρωτοφανούς αγριότητας Ολοκαύτωμα την περίοδο 1915-1917.
Ρωσία και Τουρκία ακολούθησαν παράλληλες πολιτικές συστηματικής εξάλειψης εθνικής και θρησκευτικής συνείδησης. Στην περίπτωση της Τουρκίας, οι Αρμένιοι εξολοθρεύθηκαν εντελώς.
Συνεργασία Λένιν - Κεμάλ
Με τη Συνθήκη των Σεβρών (1920) αναγνωρίστηκε η ανεξαρτησία της Αρμενίας, αλλά λίγο αργότερα η Δύση την πρόδωσε. Τότε ήταν που Λένιν και Κεμάλ Ατατούρκ συνεννοήθηκαν: Οι μεν Νεότουρκοι εισέβαλαν στο Καρς (για να εξανεμιστεί κάθε ελπίδα δημιουργίας κοινού κράτους Ποντίων και Αρμενίων), οι δε Σοβιετικοί επέλασαν μέσω Αζερμπαϊτζάν.
Με αποτέλεσμα (με τη Συμφωνία του Καρς, 1921) το Καρς να περάσει στην Τουρκία και το Ναχιτσεβάν, κατοικημένο αποκλειστικά από Αρμενίους, στο Αζερμπαϊτζάν.
Το 1990, με τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, η Αρμενία κήρυξε την ανεξαρτησία της και βρέθηκε συμπιεσμένη ανάμεσα στο Αζερμπαϊτζάν στα ανατολικά και στην Τουρκία στα δυτικά. Τότε ξέσπασε και ο πρώτος πόλεμος με το Αζερμπαϊτζάν, με 30.000 νεκρούς. Το 1994 υπογράφηκε συμφωνία κατάπαυσης πυρός, αλλά ουδέποτε υπεγράφη συμφωνία ειρήνης και οι εχθροπραξίες δεν σταμάτησαν ποτέ, ενώ ένας ακόμη σφοδρός πόλεμος ξέσπασε το 2016.
Και τότε, όπως και τώρα, η Τουρκία είχε ταχθεί στο πλευρό του Αζερμπαϊτζάν. «Θα υποστηρίξουμε το Αζερμπαϊτζάν μέχρι τέλους», είχε πει τότε ο Ερντογάν.
Η Τουρκία, βέβαια, δεν έχει ποτέ αναγνωρίσει την Αρμενική Γενοκτονία, συγκρούεται με κάθε χώρα που προχωρά σε αναγνώριση και προτιμά να μιλά για «εκτοπισμό». Τον Δεκέμβριο του 2013, ο Νταβούτογλου είχε επισκεφθεί το Ερεβάν και είχε δηλώσει ότι ο εκτοπισμός των Αρμενίων κατά την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας υπήρξε… «απάνθρωπος»!
Το «όχι» του Γκορμπατσόφ και ο ρόλος της Τουρκίας
Σημειώστε ότι στα τελευταία χρόνια της σοβιετικής κυριαρχίας, όταν τα πράγματα είχαν ήδη χαλαρώσει, είχαν ήδη ξεκινήσει οι εξεγέρσεις των Αρμενίων του Ναγκόρνο-Καραμπάχ με αποκορύφωμα τα γεγονότα του Φεβρουαρίου 1988, όταν οι Αρμένιοι του Αρτσάχ (Ναγκόρνο-Καραμπάχ) αποφάσισαν να ανακηρύξουν την αυτονομία τους και να παραμείνουν στη Σοβιετική Ένωση υπό συνθήκες περεστρόικας.
Μάλιστα, το Αζερμπαϊτζάν είχε τότε ζητήσει πίσω την περιοχή από τον Γκορμπατσόφ, ωστόσο εκείνος είχε αρνηθεί – αρνούμενος ουσιαστικά τα τετελεσμένα του Στάλιν.
Οι εχθροπραξίες, με την «βοήθεια» της Τουρκίας, άρχισαν τον περασμένο Ιούλιο, στις 12 του μήνα, καθώς η Άγκυρα ήθελε να ανοίξει άλλο ένα μέτωπο. Στις 17 Ιουλίου, ο επικεφαλής της τουρκικής στρατιωτικής βιομηχανίας δήλωσε: «Είμαστε έτοιμοι να βοηθήσουμε το Αζερμπαϊτζάν».
Και καθώς η Τουρκία πολεμά παντού δι’ αντιπροσώπων, είναι γνωστό ότι στρατολογεί νεαρούς Σύρους, που απελπισμένοι μετατρέπονται σε μισθοφόρους για 2.000 ευρώ τον μήνα. Όπως συμβαίνει και στη Λιβύη και σε όλα τα μέτωπα που έχει ανοίξει ο Ερντογάν.
Όπως έγινε γνωστό, οι μισθοφόροι αυτοί προέρχονται από τις ταξιαρχίες Σουλτάν Μουράντ και Σουλεϊμάν Σαχ. Δεν τα πάνε καλά στο μέτωπο, δεν γνωρίζουν πώς να πολεμούν σε τέτοιες περιοχές, αλλά η Στεπανακέρτ, πρωτεύουσα του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, δεινοπαθεί στα καταφύγια, από τις 27 Σεπτεμβρίου που ξεκίνησε η επίθεση. Οι σειρήνες ηχούν συνεχώς, συνεχώς ακούγονται εκρήξεις, ενώ καταγγέλλονται και επιθέσεις με χημικά και με φονικές ρουκέτες "Smerch" 300 χιλιοστών. Άλλωστε, μηχανισμοί τέτοιου τύπου, που δεν εξερράγησαν, έχουν βρεθεί παντού στην πόλη.
Και οπωσδήποτε, οι Αρμένιοι πληρώνουν βαρύ φόρο αίματος – ήδη στις 9 Οκτωβρίου είχαν ανακοινωθεί περισσότεροι από 400 θάνατοι στρατιωτικών.
Στις 8 Οκτωβρίου, βομβαρδίστηκε ο καθεδρικός ναός του Χριστού Σωτήρος στην πόλη Σούσα στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Το Μπακού διέψευσε, πλην όμως κατά τον βομβαρδισμό τραυματίστηκαν τρεις δημοσιογράφοι – ανάμεσά τους ένας Ρώσος, που τραυματίστηκε σοβαρά.
Στρατιωτική συνθήκη Μόσχας - Ερεβάν
Η Μόσχα, συνδέεται με το Ερεβάν με στρατιωτική συνθήκη και ο ίδιος ο Βλαντιμίρ Πούτιν έχει πει ότι θα την τιμήσει. Γι’ αυτό και στη ρωσική πρωτεύουσα έφθασαν τις 9 Οκτωβρίου για συνομιλίες με τον Ρώσο υπουργό των Εξωτερικών κ. Λαβρόφ, οι υπουργοί Εξωτερικών Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν.
Την ίδια ώρα, η Άγκυρα συνέχιζε να διακηρύσσει πως οι προσπάθειες για εκεχειρία είναι καταδικασμένες σε αποτυχία αν δεν αποσυρθεί η Αρμενία.
Με λίγα λόγια – και με βάση τα ιστορικά γεγονότα και την ξεκάθαρη πολιτική ανάλυση – η Τουρκία υποδαυλίζει και συμμετέχει στον πόλεμο έχοντας όχι μόνο επιλέξει στρατόπεδο, αλλά και επιδιώκοντας να επιβάλει τετελεσμένα στον Καύκασο, όπως και στην Κύπρο.
Το μεσημέρι της 10ης Οκτωβρίου, μετά από διαπραγματεύσεις δέκα ωρών, στη διάρκεια των οποίων Αρμενία και Αζερμπαϊτζάν ήλθαν για πρώτη φορά μετά την 27η Σεπτεμβρίου σε διπλωματικές επαφές, αποφασίστηκε εκεχειρία για «ανθρωπιστικούς λόγους», δηλαδή για την περισυλλογή των νεκρών και την ανταλλαγή αιχμαλώτων.
Η αντίδραση Αθήνας και Λευκωσίας
Στις 6 Οκτωβρίου, το ελληνικό υπουργείο των Εξωτερικών προέβη σε αυστηρό διάβημα διαμαρτυρίας στον πρέσβη του Αζερμπαϊτζάν, για τους «απολύτως ανυπόστατους και προσβλητικούς ισχυρισμούς της κυβέρνησης του Αζερμπαϊτζάν περί δήθεν ανοχής του Ελληνικού Κράτους σε προετοιμασία τρομοκρατικών ενεργειών, σε προσπάθειες στρατολόγησης τρομοκρατών μαχητών και κυβερνοεπιθέσεις από την ελληνική επικράτεια κατά του Αζερμπαϊτζάν, στο πλαίσιο της σύγκρουσης στο Ναγκόρνο Καραμπάχ». Αμέσως, ο Έλληνας πρέσβης στο Μπακού εκλήθη στην Αθήνα για διαβουλεύσεις.
Τι προκύπτει από όλα αυτά; Προφανώς ότι το Αζερμπαϊτζάν συμπράττει απολύτως με την Τουρκία σε ένα μέτωπο κατά της Ελλάδας.
Επιπλέον, από την πρώτη στιγμή, στις 27 Σεπτεμβρίου, το υπουργείο των Εξωτερικών της Κύπρου, με ανακοίνωσή του, καταδίκασε την παραβίαση της εκεχειρίας από το Αζερμπαϊτζάν που, όπως αναφέρεται, οδήγησε σε σφοδρές συγκρούσεις με αποτέλεσμα να σημειωθούν θύματα και μεταξύ αμάχων. Στην ανακοίνωση προστίθεται:
«Υπό των φως των εξελίξεων, ο Υπουργός Εξωτερικών κ. Νίκος Χριστοδουλίδης είχε νωρίτερα σήμερα τηλεφωνική επικοινωνία με τον Υπουργό Εξωτερικών της Αρμενίας κ. Zohrab Mnatsakanyan, στο πλαίσιο της οποίας ενημερώθηκε από τον τελευταίο για την εξέλιξη της κατάστασης. Από πλευράς του, ο κ. Χριστοδουλίδης εξέφρασε προς τον Αρμένιο ομόλογό του τη στήριξη της κυπριακής Κυβέρνησης στις προσπάθειες για ειρηνική επίλυση των διαφορών στη βάση του Διεθνούς Δικαίου, μέσω της διαπραγματευτικής διαδικασίας στο πλαίσιο της Ομάδας του Μινσκ και καταδίκασε κάθε ενέργεια από εμπλεκόμενους ή και παρέμβαση από τρίτους που κινείται αντίθετα προς αυτή την κατεύθυνση».
Επομένως, τα πράγματα είναι ξεκάθαρα – και για το ποιος παραβίασε την εκεχειρία και για τη στάση της Ελλάδας και για τη στάση της Κύπρου.
Υ.Γ. Μετά από όλα τα παραπάνω, δικαιούμαι νομίζω ένα σχόλιο: Επειδή κυκλοφορούν διάφορα, προσβλητικά και συκοφαντικά, σχετικά με τη στάση μελών του ελληνικού κοινοβουλίου, αν κάποιοι πιστεύουν ότι με αυτόν τον τρόπο εξυπηρετούν την υπόθεση της Αρμενίας, ας γνωρίζουν ότι διαπράττουν μέγα σφάλμα. Όχι μόνο επειδή οι επιτροπές φιλίας είναι επιτροπές φιλίας με λαούς και τα κοινοβούλιά τους – γι’ αυτό και ουδείς Κύπριος διανοήθηκε ποτέ να ζητήσει την κατάργηση της επιτροπής φιλίας με την Τουρκία, ενώ είναι γνωστά όλα τα περιστατικά από το 1974 μέχρι σήμερα. Αλλά κυρίως επειδή το Ερεβάν και οι αξιωματούχοι του γνωρίζουν πολύ καλά την προσφορά των Ελλήνων βουλευτών με διάφορες ευκαιρίες, που δεν κρίνω σκόπιμο να απαριθμήσω. Μπορούν οι ενδιαφερόμενοι να ρωτήσουν και να ενημερωθούν, ακόμη και για πολύ πρόσφατα γεγονότα. Ας γνωρίζουν επίσης ότι δεν επιτρέπεται να ασκούνται πιέσεις σε βουλευτές γενικώς, αλλά και ειδικώς. Διότι αυτοί που ασκούν τις πιέσεις δεν γνωρίζουν σε βάθος πολλά θέματα. Αλλά και επειδή αν πιστέψουμε ότι ένας βουλευτής μπορεί να πιεστεί για το Καλό, πρέπει να δεχθούμε ότι μπορεί να πιεστεί και για το Κακό. Στοιχειώδη πράγματα! Τέλος, ας γνωρίζουν ότι στους βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας ουδεμία πίεση ασκήθηκε ουδέποτε και από κανέναν προκειμένου να παραμείνουν σε οποιαδήποτε επιτροπή, καθώς όλοι γνωρίζουν τα καθήκοντά τους και έχουν απόλυτη ελευθερία κινήσεων και διάθεσης του εαυτού τους. Και πάνω απ’ όλα, όλοι γνωρίζουν Ιστορία…
*Η κ. Σοφία Βούλτεψη, είναι βουλευτής Β3 Νοτίου Τομέα Αθηνών, πρώην υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ και κυβερνητική εκπρόσωπος, δημοσιογράφος
