Του Αλέξανδρου Σκούρα
Κορυφώνεται αυτές τις μέρες το κύμα διαφημίσεων ενόψει του μεγάλου εμπορικού γεγονότος της Παρασκευής, του Black Friday. Και ταυτόχρονα, όπως αναμενόταν, κορυφώνονται και τα συνήθη αντικαταναλωτικά μοιρολόγια: η αλλοτρίωση του ανθρώπου, οι επιχειρήσεις που θέλουν να μας κοροϊδέψουν με ψευτοεκπτώσεις, η εκμετάλλευση των εργατών από τις βιομηχανίες και ούτω καθεξής.
Ίσως δεν είναι τυχαίο το ότι, όπως μου είπε ο φίλος Νίκος Ρώμπαπας, Εκτελεστικός Διευθυντής του ΚΕΦίΜ, σε κάποιο από τα σχολεία της χώρας διδάχτηκε αυτές τις μέρες ένα ποίημα του κατά τα άλλα σπουδαίου Κώστα Καρυωτάκη με στίχους “Λευτεριά, Λευτεριά, θα σ'' αγοράσουν / έμποροι και κονσόρτσια κι εβραίοι”. Όσοι αγοράσετε λοιπόν κάτι αυτή την Παρασκευή, προσέξτε μήπως ως αντάλλαγμα δώσετε στους Κακούς την ελευθερία σας, γιατί ως γνωστόν οι “έμποροι” είναι παράσιτα, μεσάζοντες που χωρίς οι ίδιοι να παράγουν καμία αξία, ξεζουμίζουν το αίμα του εργάτη! Ελπίζω ειλικρινά να είναι ελάχιστοι όσοι στ' αλήθεια τα πιστεύουν ακόμη αυτά. Οι έμποροι παρέχουν σε όλους μας πολύτιμες υπηρεσίες και το κόστος τους ως μεσάζοντες το βγάζουν και με το παραπάνω. Χωρίς εμπόρους, που ειδικεύονται στο πως θα φέρουν τα προϊόντα και τις υπηρεσίες των παραγωγών στα χέρια των τελικών καταναλωτών, οι παραγωγοί θα δεινοπαθούσαν προκειμένου να εντοπίσουν την πελατεία τους και θα σπαταλούσαν ενέργεια και χρήμα σε αντικείμενα που δεν σχετίζονται με τον τομέα της εξειδίκευσής τους. Αντίστοιχα, οι καταναλωτές θα δυσκολεύονταν να προμηθευτούν τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που τους κάνουν τη ζωή, την εργασία και τον ελεύθερο χρόνο τους καλύτερο, αποδοτικότερο και οικονομικότερο. Ο τριτογενής τομέας της οικονομίας είναι όσο απαραίτητοι είναι και οι δύο προηγούμενοι. Χάρη σε αυτόν διαχέεται γρήγορα η οικονομική πληροφορία και αυξάνεται η αποδοτικότητα ολόκληρης της οικονομίας.
Σε κάθε περίπτωση, η ζωή έχει τον τρόπο της να απαντά στις υπερβολές. Μια οικογένεια που θα επωφεληθεί από τις εκπτώσεις αυτές για να πάρει μια οικιακή συσκευή που χρειάζεται σε καλύτερη τιμή όχι μόνο δεν ξεπουλάει τίποτε σε κανέναν, αλλά καλύπτει μια ανάγκη της. Όχι βεβαίως πως είναι κακό να αγοράσει κανείς κάτι απλώς και μόνο επειδή του αρέσει - αρκεί να είναι σαφές πως την ευθύνη της επιλογής του τη φέρει αυτός και κανείς άλλος, είτε πρόσωπο, είτε ομάδα προσώπων, είτε θολή συλλογικότητα.
Σήμερα λοιπόν η Black Friday τείνει να γίνει ένα ακόμη περιοδικό γεγονός - κάτι που συμβαίνει κάθε χρόνο. Δεν πρέπει να ξεχνάμε όμως ότι όχι πολλά χρόνια πριν αυτές οι εκπτώσεις ήταν ακόμη παράνομες στην Ελλάδα. Για κάποιον λόγο, το κράτος μας θέλει πέρα από το να εισπράττει ασήκωτους φόρους για την κάθε μας οικονομική συναλλαγή, να ορίζει λεπτομερειακά και το πότε, πώς και πόσο θα μπορούμε να αγοράζουμε και να πουλάμε.
Και πάλι όμως η ζωή απαντά στις υπερβολές. Ό,τι και να μηχανευτούν οι κρατικοί ιθύνοντες, σήμερα ακόμη και ο κάτοικος του πιο απομακρυσμένου χωριού της Ελλάδας έχει πρόσβαση σε καθημερινές εκπτώσεις στο διαδίκτυο. Μπορεί, αν του έχουν απομείνει χρήματα από την κρατική φοροεπιδρομή, να ψωνίσει αγαθά και υπηρεσίες από ολόκληρο τον κόσμο στις τιμές που τον συμφέρουν.
Απέναντι σ' αυτή την εκπληκτική διευκόλυνση, όσοι ακόμη επιμένουν να ρυθμίζουν εκπτώσεις, ωράρια, και τις υπόλοιπες πτυχές της οικονομικής ζωής, το μόνο που καταφέρνουν είναι να βάζουν εμπόδια στις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, στέλνοντας ολοένα και περισσότερους Έλληνες καταναλωτές στο παγκόσμιο ψηφιακό χωριό - κάτι που μάλλον έρχεται σε ευθεία αντίθεση με τους διακηρυγμένους στόχους και τις δήθεν ευαισθησίες της πολιτικής τους. Καλές και ελεύθερες αγορές λοιπόν την Παρασκευή όπου κι αν βρίσκεστε, σε πόλεις ή χωριά!
