Μεγάλο είναι το πλήγμα από την πανδημία στον ΟΑΣΑ. Σε 70 εκατ. ευρώ εκτιμάται το οικονομικό πλήγμα του Οργανισμού Αστικών Συγκοινωνιών Αθηνών (ΟΑΣΑ) από την πανδημική κρίση μέχρι και τον περασμένο Αύγουστο. Ο διευθύνων σύμβουλος του ΟΑΣΑ, Νίκος Αθανασόπουλος, σημειώνει ότι κατά την περίοδο του lockdown οι ακυρώσεις εισιτηρίων είχαν μειωθεί στο 1/10 των ακυρώσεων του περασμένου Φεβρουαρίου. Αλλά και στις ημέρες μας η κίνηση αντιστοιχεί στο 60% της αντίστοιχης περυσινής.
Ο επικεφαλής του ΟΑΣΑ σημειώνει ακόμη ότι ο οργανισμός δεν καθυστέρησε στην παραγγελία νέων λεωφορείων και ότι με τη συνεργασία στα ΚΤΕΛ, αλλά και με τις μισθώσεις οχημάτων που έρχονται, θα δοθεί λύση. Την τελική λύση ωστόσο θα δώσει η αγορά των 1.000 εντελώς νέων οχημάτων.
Αναφορικά με τις κινητοποιήσεις των εργαζομένων, ο κ. Αθανασόπουλος σημειώνει ότι οι αλλαγές που γίνονται στον ΟΑΣΑ με τις μισθώσεις οχημάτων, δεν αμφισβητούν τον δημόσιο χαρακτήρα των ΜΜΜ της πρωτεύουσας κάτι άλλωστε που έχει υποστηρίξει και η ίδια κυβέρνηση.
Συνέντευξη στον Βαγγέλη Μανδραβέλη
- Ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα εισαγωγής του συνόλου των νέων οχημάτων της ΟΣΥ, δηλαδή των ΚΤΕΛ, leasing κ.λπ.;
Τα πρώτα οχήματα των ΚΤΕΛ ξεκίνησαν από την προηγούμενη Πέμπτη να εκτελούν τις πρώτες περιφερειακές γραμμές και, σταδιακά μέχρι τον επόμενο Νοέμβριο, θα έχει ενταχθεί το σύνολο των οχημάτων για την εκτέλεση 60 περιφερειακών γραμμών. Σε εξέλιξη δε βρίσκεται και ο διαγωνισμός για την προμήθεια μέσω leasing 300 λεωφορείων σύγχρονης τεχνολογίας ηλικίας έως 10 ετών. Τα οχήματα θα παραδοθούν τμηματικά, εντός έξι μηνών από την υπογραφή της σχετικής σύμβασης. Ο διαγωνισμός αυτός αποτελεί επί της ουσίας μια «γέφυρα», μέχρι την ολοκλήρωση του μεγάλου διαγωνισμού για την ριζική ανανέωση του στόλου, προκειμένου να καλύψει τις σημαντικές ελλείψεις του ενεργού στόλου της ΟΣΥ, κυρίως λόγω ηλικίας, και λόγω υποχρεωτικής απόσυρσης οχημάτων με βάση την εθνική νομοθεσία.
- Πώς αποτιμάτε μέχρι στιγμής τη συνεργασία του ΟΑΣΑ με τα ΚΤΕΛ Αττικής;
Η συνεργασία αυτή, όπως αναφέρθηκε, προβλέπει την εκτέλεση συγκοινωνιακού έργου 60 περιφερειακών γραμμών, με αποτέλεσμα το σύστημα των αστικών συγκοινωνιών να ενισχυθεί με 200 επιπλέον οχήματα και 550 περίπου οδηγούς σε ημερήσια βάση. Ταυτόχρονα, απελευθερώνει οχήματα και οδηγούς της ΟΣΥ που αξιοποιούνται στη πύκνωση των δρομολογίων σε κεντρικές γραμμές του αστικού ιστού με μεγάλη επιβατική κίνηση. Η πρώτη εικόνα που έχουμε από τη σταδιακή ένταξη οχημάτων των ΚΤΕΛ σε περιφερειακές γραμμές, η οποία ξεκίνησε την περασμένη Πέμπτη, είναι θετική και αυτό αποτυπώνεται και στα σχόλια των επιβατών. Η ένταξη και άλλων λεωφορείων το επόμενο διάστημα, εκτιμώ ότι θα αποτελέσει ένα σημαντικό εργαλείο για την άμεση ενίσχυση των αστικών συγκοινωνιών της Αθήνας, που είναι απολύτως αναγκαία στη μάχη κατά της διάδοσης του Covid-19. Εντάσσεται, δε, στον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό για τη διαρκή βελτίωση της εξυπηρέτησης του επιβατικού κοινού, που θα υλοποιηθεί μέσα από μια βεντάλια μέτρων, όπως το leasing.
- Πώς αντιλαμβάνονται οι εργαζόμενοι στην ΟΣΥ την ένταξη νέων οχημάτων των ΚΤΕΛ ή/και μέσω leasing; Φοβάστε κάποιες κινητοποιήσεις κατά των αποφάσεων αυτών;
Οι εργαζόμενοι στην ΟΣΥ έχουν εκφράσει τις επιφυλάξεις τους και τις γνωστοποίησαν με την κινητοποίησή τους την περασμένη Πέμπτη, όταν εντάχθηκαν τα πρώτα λεωφορεία των ΚΤΕΛ στα δρομολόγια. Δεν πιστεύω, ωστόσο, ότι υπάρχει λόγος για επανάληψη των κινητοποιήσεων και ανησυχία, καθώς οι αλλαγές που γίνονται όπως έχει υπογραμμισθεί από την κυβέρνηση δεν προοιωνίζουν εξελίξεις, ούτε αμφισβητούν τον δημόσιο χαρακτήρα των ΜΜΜ. Η διοίκηση των αστικών συγκοινωνιών και η Πολιτεία, έχουμε δηλώσει επανειλημμένως ότι τόσο η σύμπραξη με τα ΚΤΕΛ, όσο και η ενίσχυση του στόλου μέσω leasing, αποτελούν ενέργειες επείγουσας φύσης για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Συνοδεύονται, δε από μόνιμα μέτρα ενίσχυσης του δημοσίου συστήματος μεταφορών στην πρωτεύουσα. Σας θυμίζω ότι έρχονται 655 προσλήψεις μονίμων οδηγών για τις οποίες η ΟΣΥ έχει ήδη υποβάλει δικαιολογητικά και υπάρχει σχέδιο προκήρυξης στο ΑΣΕΠ.
- Tο σχέδιο ενίσχυσης της ΟΣΥ με νέα λεωφορεία, κατά την άποψη σας έχει καθυστερήσει ή όχι, με δεδομένο ότι η πανδημία καλπάζει
Οι ανάγκες ενίσχυσης της ΟΣΥ με νέα λεωφορεία ήταν δεδομένες και προ πανδημίας, αλλά η παρούσα κατάσταση τους προσέδωσε υπερεπείγοντα χαρακτήρα. Δεν νομίζω ότι υπάρχει κάποιος που δεν θα ήθελε να μπορεί να προσθέσει οχήματα και οδηγούς και να ακυρώσει μια μεγάλη περίοδο υποεπένδυσης με το πάτημα ενός κουμπιού. Με αυτά τα δεδομένα, λοιπόν, εκτιμώ ότι το σχέδιο ενίσχυσης υλοποιείται με τον καλύτερο τρόπο, στο πλαίσιο του εφικτού.
- Πιστεύετε ότι ο ΟΑΣΑ ανταποκρίθηκε επαρκώς κατά την περίοδο ισχύος των μέτρων λόγω της πανδημίας και τι απαντάτε στους επικριτές σας ότι τα ΜΜΜ συνιστούν εστίες μετάδοσης του κορονοϊού;
Είναι γνωστές οι υφιστάμενες ελλείψεις σε προσωπικό και οχήματα τις οποίες καλούνταν να αντιμετωπίσει ο Οργανισμός προ πανδημίας. Αντιλαμβάνεστε, λοιπόν, ότι η πρωτόγνωρη κατάσταση που δημιουργήθηκε τόσο κατά την περίοδο του lockdown όσο και μετά, ενέτεινε τα προβλήματα που δημιούργησε η δεκαετής έλλειψη επενδύσεων στις αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας. Δεν μείναμε αδρανείς, και οφείλω να ευχαριστήσω για άλλη μια φορά και τους εργαζόμενους στα ΜΜΜ, για τις υπεράνθρωπες προσπάθειες που κατέβαλλαν για την κάλυψη των έκτακτων αναγκών. Εν μέσω αυτής της δύσκολης συγκυρίας, ελήφθησαν αποφάσεις και δόθηκαν λύσεις, που θα βελτιώσουν πραγματικά την κατάσταση στις αστικές συγκοινωνίες.
Σήμερα απαιτούνται γρήγορες, άμεσες λύσεις, για να αποφύγουμε τη μετατροπή των ΜΜΜ σε εστίες μετάδοσης του Covid-19, αλλά και μακροπρόθεσμος σχεδιασμός, για να έχουμε μόνιμα θετικά αποτελέσματα. Ο σχεδιασμός για την ενίσχυση των αστικών συγκοινωνιών με αύξηση του διαθέσιμου στόλου αλλά και προσλήψεις προσωπικού, μας επιτρέπει σταδιακά να πυκνώσουμε τα δρομολόγια, κάτι που συνεπάγεται βελτίωση της εξυπηρέτησης του επιβατικού κοινού και στην παρούσα συγκυρία, καλύτερες συνθήκες αποφυγής συνωστισμού.
- Πώς διαμορφώνεται η επιβατική κίνηση σήμερα στα ΜΜΜ του λεκανοπεδίου, συγκριτικά με πέρυσι αλλά και σε σύγκριση με τη περασμένη Άνοιξη που ίσχυαν τα μέτρα περιορισμού της κίνησης;
Τον Φεβρουάριο του 2020 οι επικυρώσεις των εισιτηρίων έδειχναν μια σημαντική δυναμική, καθώς άγγιζαν τα 2 εκατομμύρια. Κατά τη διάρκεια του lockdown, με τον περιορισμό των μετακινήσεων και την εφαρμογή των υπόλοιπων μέτρων, οι επικυρώσεις σε ημερήσια βάση περιορίστηκαν στις 250.000. Στο διάστημα που ακολούθησε μετά την άρση των μέτρων κατεγράφη μια σαφής αύξηση , ωστόσο σε καμία περίπτωση δεν αγγίξαμε τα περυσινά επίπεδα. Τον περασμένο Σεπτέμβριο, η επιβατική κίνηση βάσει επικυρώσεων, σημείωσε σταδιακή αύξηση, αλλά παραμένει στο 60% σε σύγκριση με τα αντίστοιχα στοιχεία του 2019.
- Τι έσοδα αναμένει φέτος ο όμιλος ΟΑΣΑ και κατά πόσο η πανδημία έχει οδηγήσει σε ραγδαία αύξηση της εισιτηριοδιαφυγής;
Τα διαθέσιμα στοιχεία από το τελευταίο τρίμηνο του 2019 και τους δύο πρώτους μήνες του 2020, κατέγραφαν μια δυναμική ανόδου των εσόδων του Οργανισμού, με αύξηση των πωλήσεων που έφτασε το 7,5% τον προηγούμενο Φεβρουάριο σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα το 2019. Αυτό επετεύχθη κυρίως με τον επανέλεγχο ομάδων δικαιούχων μειωμένων και δωρεάν μετακινήσεων, με εντατικούς ελέγχους για τον περιορισμό της εισιτηριοδιαφυγής, με τη στελέχωση κεντρικών εκδοτηρίων σε σταθμούς του μετρό και με την ενδυνάμωση ευρύτερα του δικτύου λιανικής πώλησης εισιτηρίων του ΟΑΣΑ.
Η πανδημία σαφέστατα και επέφερε την ανάσχεση αυτής της δυναμικής, προκαλώντας σημαντικό πλήγμα στα οικονομικά των συγκοινωνιακών φορέων που αγγίζει τα 70 εκ. ευρώ για την περίοδο από τον Μάρτιο μέχρι και τον Αύγουστο του 2020. Ωστόσο οι διορθωτικές κινήσεις που έγιναν προ και κατά τη διάρκεια της υγειονομικής κρίσης, εκτιμούμε ότι θα οδηγήσουν σε ανάκαμψη των οικονομικών όταν το επιτρέψουν οι συνθήκες.
- Πότε θα δουν οι Αθηναίοι νέους συρμούς τρένων, ειδικά στην Γραμμή 1, που παρουσιάζει και τη χαμηλότερη συχνότητα στα διενεργούμενα δρομολόγια; Νομίζετε ότι μπορεί να υπάρξουν νέοι συρμοί μέχρι την περίοδο που θα αρχίσει να υποχωρεί η πανδημία (π.χ. το ερχόμενο καλοκαίρι);
Υπό το συντονισμό του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών προχωρά ο διαγωνισμός προϋπολογισμού 75 εκατ. ευρώ περίπου για την αναβάθμιση 14 συρμών μετρό της γραμμής 1. Στα τέλη του 2022 θα τεθούν σε κυκλοφορία οι πρώτοι ανακαινισμένοι συρμοί που θα έχουν τα χαρακτηριστικά και τις λειτουργίες των σύγχρονων συρμών του μετρό. Αυτό είναι κάτι που θα συμβάλλει στη βελτίωση των χρονοαποστάσεων που υπολείπονται σήμερα των γραμμών 2 και 3. Παράλληλα, στο πλαίσιο της αναβάθμισης της γραμμής 1 προωθούνται τα έργα της ανακαίνισης της Τεχνικής Επισκευαστικής Βάσης στον Πειραιά και της υπογειοποίησης του τμήματος Φάληρο-Πειραιάς.
- Πότε εκτιμάτε ότι θα έλθουν τα εντελώς νέα λεωφορεία που θα ενταχθούν στις γραμμές του ΟΣΥ;
Βρισκόμαστε στην τελική ευθεία για την προκήρυξη του διαγωνισμού που αφορά στην προμήθεια των νέων λεωφορείων, όπως έχει δεσμευθεί το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών. Ο διαγωνισμός θα αφορά στην προμήθεια περίπου 1.000 σύγχρονων λεωφορείων. Από αυτά, 250 οχήματα θα είναι Diesel Euro VΙ, 350 φυσικού αερίου και 400 ηλεκτρικά. Όλα δηλαδή θα είναι σύγχρονα με τη λειτουργία τους να βρίσκεται σε απόλυτο σεβασμό στο περιβάλλον. Στόχος είναι η προκήρυξη για τα πρώτα 600 οχήματα να έχει ολοκληρωθεί μέχρι το Νοέμβριο και τα 300 εξ αυτών να κυκλοφορούν στους δρόμους της Αθήνας μέχρι το τέλος του 2021.
Ειδικά για τα ηλεκτρικά οχήματα, τα οποία θα ενταχθούν στο ευρύτερο πλαίσιο προώθησης της ηλεκτροκίνησης που έχει ανακοινώσει η κυβέρνηση, είναι σημαντικό το γεγονός ότι μελετώνται οι απαιτούμενες υποδομές φόρτισης, τόσο στα αμαξοστάσια, όσο ενδεχομένως και σε χώρους κατά μήκος των διαδρομών, ώστε να εξασφαλίζεται η απαιτούμενη αυτονομία τους κατά τη λειτουργία. Ήδη κάποιες εταιρείες ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών για πιλοτικά δρομολόγια με ηλεκτρικά λεωφορεία. Πρόσφατα μάλιστα έγινε μια πρώτη δοκιμή με ένα ηλεκτρικό λεωφορείο και το επόμενο διάστημα προγραμματίζονται κάποια πιλοτικά δρομολόγια που θα μπορούν να μεταφέρουν επιβάτες.