Της Μαρίας Χούκλη
Εδώ τουλάχιστον, δεν γίναμε ακόμη Φιλιππίνες, δεν φθάσαμε ακόμη στο σημείο εκλεγμένοι ηγέτες να καλούν δημοσίως τον κόσμο να πάρει τον νόμο στα χέρια του. Δεν παύει, όμως, να σοκάρει το γεγονός ότι οργάνωση που αυτοαποκαλείται «Ένοπλες Ομάδες Πολιτοφυλάκων» ανέλαβε την ευθύνη για την δολοφονία του Αιγύπτιου εμπόρου ναρκωτικών, στις αρχές Ιουλίου στα Εξάρχεια. Να σοκάρει όχι εμάς, αλλά τον πολιτικό κόσμο, την Αστυνομία και την Δικαιοσύνη.
Τι έγινε στις Φιλιππίνες; Ο νέος πρόεδρος της χώρας κάλεσε τους πολίτες να πάρουν τα όπλα και να σκοτώσουν τους εμπόρους ναρκωτικών για να τον βοηθήσουν στον πόλεμο κατά της εγκληματικότητας. «Καλέστε μας, φωνάξτε την αστυνομία ή κάντε το μόνοι σας αν έχετε όπλο. Έχετε την υποστήριξή μου» προέτρεψε το πλήθος που τον ζητωκραύγαζε την ημέρα της ορκωμοσίας του. Έδωσε και συγκεκριμένες οδηγίες: αν ένας έμπορος ναρκωτικών αντιστέκεται κατά τη σύλληψή του ή αρνείται να πάει στο αστυνομικό τμήμα και απειλεί έναν πολίτη με όπλο ή μαχαίρι τότε «μπορείτε να τον σκοτώσετε. Πυροβολήστε τον και θα σας δώσω μετάλλιο» είπε ο Ρόντριγκο Ντουέρτε.
Άλλωστε είναι κοινό μυστικό στη Μανίλα, ότι ως δήμαρχος της πρωτεύουσας, τις νύχτες καθισμένος στο πίσω κάθισμα ενός ταξί έκανε περιπολίες στις κακόφημες περιοχές της πρωτεύουσας, έχοντας μαζί το όπλο το όπλο του. Φήμες τις οποίες ο ίδιος ουδέποτε διέψευσε, τον φέρουν να έχει «καθαρίσει» επί τόπου ναρκεμπόρους, εξ ου και το υποκοριστικό του «O Τιμωρός». Υποστηρίζει ότι οι αστυνομικοί της χώρας του είναι διεφθαρμένοι είτε από απληστία είτε από ανάγκη. Ε?ναι όμως δίκαιος: όσοι «λαδωνονται» από οικονομική ανάγκη, θα αντιμετωπιστούν με επιείκεια, όλοι οι άλλοι θα έχουν να κάνουν μαζί του, όπως τους απείλησε, αναλαμβάνοντας καθήκοντα προέδρου των Φιλιππίνων, ξαναθυμίζω.
Εδώ μπορεί να μην φθάσαμε σ?αυτό το σημείο, αν και στα χρόνια της αντιμνημονιακής πυράκτωσης, πολιτικοί που σήμερα έχουν κυβερνητικά οφίτσια, ξεστόμισαν την λέξη «λιντσάρετέ τον» αναφερόμενος σε κομματικό αντίπαλο, διευκρινίζοντας όπως εξήγησε αργότερα ότι εννοούσε πολιτικό λιντσάρισμα (!). Έστω.
Φθάσαμε όμως στο σημείο να μην κουνιέται φύλλο από την αποκάλυψη ότι πολίτες ανέλαβαν την ευθύνη για την δολοφονία εμπόρου ναρκωτικών, στην καρδιά της Αθήνας. Ο συντάκτης του κειμένου που ανέβηκε στον ιστότοπο indymedia, αποκαλεί τα μέλη της οργάνωσης «φρουρούς και τιμωρούς», περιγράφοντας τα Εξάρχεια κάτι σαν κολομβιανή, μεξικανική η νοτιοασιατική επικράτεια όπου «παρανοϊκοί κακοποιοί με τη δύναμη μιας αγέλης κανιβάλων αλλά και με τις πλάτες της μαφίας και της αστυνομίας, πουλούν ναρκωτικά, τρομοκρατούν τους κατοίκους και θαμώνες περαστικούς», ?χουν εξαπολύσει πόλεμο προς ό,τι τους αντιστέκεται.
Αν είναι έτσι, που έτσι είναι όπως λένε όσοι γνωρίζουν καλά τι συμβαίνει στα Εξάρχεια, δεν είναι δουλειά των πολιτών να επιφορτίζονται το θέμα της ασφάλειας και της εφαρμογής του νόμου. Δεν είναι ευθύνη των πολιτών, ακόμη κι αν φαίνεται πώς δρουν υπέρ του γενικού καλού, να αναλαμβάνουν την πάταξη της εγκληματικότητας, μεταβαλλόμενοι σε αστυνομικούς και δικαστές. Άλλο να υποπέσει στην αντίληψή μας η τέλεση αδικημάτων, τότε οφείλουμε να το καταγγείλουμε, να ειδοποιήσουμε τα θεσπισμένα όργανα (ελπίζοντας ότι θα κινητοποιηθούν),άλλο να επιχειρήσουμε να αποτρέψουμε την τέλεση ενός εγκλήματος και άλλο να γινόμαστε vigillantes, να κυνηγούμε τους εγκληματίες και να τους σκοτώνουμε. Αν αφεθεί να νομιμοποιηθεί de facto αυτή η συμπεριφορά, οι συνέπειες θα είναι χειρότερες από οποιοδήποτε έγκλημα των κακοποιών. Θα γίνει αποδεκτή από τμήματα της κοινωνίας η αυτοδικία και για βαρύτερα αδικήματα από την καταπάτηση αγρών, την κατεδάφιση κτίσματος ή την αντικατάσταση κλειδαριάς μισθωμένης αποθήκης, περιπτώσεις που εμπίπτουν στο σχετικό άρθρο του Ποινικού Κώδικα για την αυτοδικία.
Ακόμη πιο σοκαριστική κατ?εμέ είναι το γεγονός η εμφάνιση της οργάνωση των ένοπλων πολιτοφυλάκων πέρασε ασχολίαστη από τις λάλες επί παντός επιστητού πολιτικές δυνάμεις (εντάξει η αντιπολίτευση βρήκε κάτι να πει για τους πολλοστούς εμπρησμούς αυτοκινήτων περί το Πολυτεχνείο), από την Αστυνομία που κατηγορείται για σύμπραξη με μαφιόζους και τις ηγεσίες της Δικαιοσύνης που είναι υπέρ-ευαίσθητες όταν τους ασκηθεί κριτική. Τώρα που καταλύθηκε ο ρόλος τους -όλων ανεξαιρέτως- δεν έχουν βρει να πουν κάτι; Έστω να υπενθυμίσουν ότι στην Ελλάδα υπάρχουν ακόμη εν λειτουργία Σύνταγμα και νόμοι, υπάρχει κράτος δικαίου και ουδείς μπορεί να γίνεται αυτόκλητος τιμωρός, ατιμώρητα.
Βεβαίως, τα Εξάρχεια δεν έγιναν από μόνα τους εν μια νυκτί άναρχη πολιτεία. Αφέθηκαν να γίνουν άβατο κατά το πολιτικό και δημοσιογραφικό κλισέ. Ηθελημένα, όμως, το κράτος χρόνια τώρα, υποχώρησε και υπαναχώρησε από τα καθήκοντά του. Ήταν θέμα χρόνου να συμβεί ο,τι συνέβη.
Διανύουμε ως κοινωνία περίοδο ιδιότυπης «αναλγησίας». Σαν να μην μας αγγίζει τίποτα πια, σαν να αποκτήσαμε ανοσία σε όλων των ειδών τα δηλητήρια. Τόσα χρόνια εκτός κανονικότητας και με συνεχή επιδείνωση του επιπέδου όλων των συνιστωσών του βίου μας, κινούμαστε πλέον σαν υπνοβάτες. Μεταβολίζουμε με αδιαφορία τα πάντα, όσο ακραία κι αν είναι. Τίποτα δεν μας βγάζει από την πικρή μακαριότητα μας. Πώς θα το πληρώσουμε άραγε;
