Του Αλέξανδρου Σκούρα
Ο φιλελευθερισμός φαίνεται ο μεγάλος απών από τη συζήτηση για το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή. Εν μέρει αυτό εξηγείται από το γεγονός ότι στην συντριπτική τους πλειονότητα οι προτάσεις για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής αφορούν κάποιον κεντρικό σχεδιασμό, μεγάλα κρατικά προγράμματα και την αλά-Σαβοναρόλα θρησκευτικού τύπου αυστηρή περιστολή ατομικών ελευθεριών.
Όμως από την άλλη, το πράγμα διαβάζεται και ανάποδα: Οι προτάσεις αυτές κυριαρχούν ακριβώς γιατί οι φιλελεύθερες φωνές φαίνεται να μην ενδιαφέρονται ιδιαίτερα να ακουστούν.
Κι όμως, το μεγάλο φιλελεύθερο ρεύμα έχει πολλά και σημαντικά να πει και για την κλιματική αλλαγή και για το περιβάλλον. Πρώτα απ’ όλα, η αποτελεσματικότερη πολιτική για τον περιορισμό των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα είναι ξεκάθαρα φιλελεύθερη: είναι η δημιουργία της αγοράς αδειών εκπομπής που δημιούργησε ιδιοκτησιακά δικαιώματα σε μια κατάσταση «τραγωδίας των κοινών πόρων».
Δεύτερον, μια φιλελεύθερη φωνή χρειάζεται να επισημαίνει πως η τεχνολογική πρόοδος παράγεται αποτελεσματικότερα όχι μέσα από επιδοτήσεις - που συχνά το μόνο που κάνουν είναι να μεταφέρουν το σημείο παραγωγής της ρύπανσης - αλλά μέσα από την ελεύθερη επιχειρηματική επινοητικότητα σε συνθήκες ανταγωνισμού.
Τρίτον, ο φιλελευθερισμός χρειάζεται για να υπογραμμίζει εμφατικά στους νεολουδίτες του περιβαλλοντισμού ότι η αποανάπτυξη δεν είναι ποτέ λύση και αντιθέτως, η καλύτερη ελπίδα που διαθέτουμε είναι η επιτάχυνση της οικονομικής ανάπτυξης που θα επιτρέψει σε ολοένα και μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού του πλανήτη μας να ξεφύγει από τη μάχη της επιβίωσης ώστε να μπορέσει να διεκδικήσει καλύτερες συνθήκες διαβίωσης και καλύτερο φυσικό περιβάλλον.
Τέταρτον, ο φιλελευθερισμός χρειάζεται για να μας υπενθυμίζει τα διδάγματα της Σχολής της Δημόσιας Επιλογής, αλλά και της αείμνηστης νομπελίστριας Έλινορ Όστρομ που κατέδειξε θεωρητικά και εμπειρικά ότι οι άνθρωποι δεν χρειαζόμαστε τον βούρδουλα και τον μπαμπούλα του κράτους για να επινοήσουμε κανόνες και θεσμούς που συνθέτουν αποτελεσματικά το ατομικό με το συλλογικό συμφέρον.
Η κλιματική αλλαγή είναι ένα ζήτημα από το οποίο δεν μπορούμε και δεν πρέπει να προσπαθούμε να ξεφύγουμε. Οι φιλελεύθεροι έχουμε πολλά και σημαντικά να πούμε ώστε επιτέλους τα ζητήματα του περιβάλλοντος να μη γίνονται κερκόπορτες σοσιαλισμού. Άλλωστε, οι δικές μας προτάσεις, είναι κι εδώ οι καλύτερες!
