Του Αλέξανδρου Σκούρα
Στις 2 Ιουλίου ο Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε δύο υποψηφιότητες για να καλύψει τις κενές θέσεις του επταμελούς διοικητικού συμβουλίου της ομοσπονδιακής τράπεζας των ΗΠΑ. Η πρώτη, που θα μας απασχολήσει σήμερα, είναι η οικονομολόγος Judy Shelton που τον τελευταίο χρόνο εκπροσωπούσε τις ΗΠΑ στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα για την Ανασυγκρότηση και την Ανάπτυξη.
Η περίπτωση της Shelton έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον από φιλελεύθερης πλευράς καθώς εκπροσωπεί μία σχεδόν ξεχασμένη ιδεολογική πτυχή που βρίσκει τις απαρχές της στην Αυστριακή Σχολή των Οικονομικών σε ένα ιδιαίτερο μείγμα με την μονεταριστική παράδοση. Το κύριο γνώρισμά της είναι ότι έχει ταχθεί με συνέπεια υπέρ της επιστροφής στο Gold Standard, έχοντας συγγράψει δεκάδες σχετικά άρθρα αλλά και βιβλία για το ζήτημα. Όμως, οι ριζοσπαστικές της απόψεις δεν σταματούν εκεί. Η Shelton είναι υπέρ και του αυστηρότερου ελέγχου της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ και ενώνει τη φωνή της με τους πολιτικούς ηγέτες, τόσο των Ρεπουμπλικάνων όσο και των Δημοκρατικών, που απαιτούν μεγαλύτερη διαφάνεια και λογοδοσία από τη διοίκηση της Fed.
Οι λόγοι που την οδηγούν σε αυτές τις αντιδημοφιλείς στάσεις συνοψίζονται σε μία συνέντευξη που έδωσε πρόσφατα στους Financial Times: “πως μπορεί μία ντουζίνα ανθρώπων που συναντιέται οκτώ φορές το χρόνο να αποφασίζει πόσο θα πρέπει να είναι το κόστος του κεφαλαίου σε αντιδιαστολή με κάποια οργανική, προσφερόμενη από την αγορά τιμή; Η Fed δεν είναι παντογνώστρια. Δεν γνωρίζουν ποια είναι η σωστή τιμή, πώς θα μπορούσε κανείς να γνωρίζει κάτι τέτοιο” ενώ λίγο αργότερα πρόσθεσε “αν η επιτυχία του καπιταλισμού εξαρτάται από το να είναι κάποιος αρκετά έξυπνος ώστε να γνωρίζει ποια θα έπρεπε να είναι η τιμή των πάντων… είμαστε καταδικασμένοι.”
Η επιλογή της Shelton ως υποψήφιο μέλος του ΔΣ της Fed έχει ήδη προκαλέσει αρνητικές αντιδράσεις από τα κυριότερα “συστημικά” μέσα ενημέρωσης, όπως η Washington Post και η Wall Street Journal, αλλά βρίσκει θετική απήχηση σε μέσα που είναι περισσότερο ταγμένα στην ελεύθερη αγορά όπως το Forbes. Ο λόγος για την διάσταση αυτή, πέρα από την προφανή ριζοσπαστικότητα και το ρίσκο που συνεπάγεται με την επιστροφή στον κανόνα του χρυσού, έχει να κάνει με δύο κυρίως παράγοντες.
Ο πρώτος είναι ότι κατά πάσα πιθανότητα ο Πρόεδρος της Αμερικής δεν αντιλαμβάνεται το παράδοξο του να προτείνει ένα δημοσιονομικό γεράκι σαν τη Shelton τη στιγμή που η κυβέρνησή του σπάει απανωτά ρεκόρ στα ελλείμματα. Η πιθανότερη εξήγηση είναι ότι ο (αρκετά συχνά οικονομικά αναλφάβητος) Τραμπ εμπιστεύεται την Shelton από την εποχή που την περιέλαβε ως την μοναδική γυναίκα σύμβουλο στο οικονομικό επιτελείο της εκστρατείας του. Άνθρωποι σαν τον Τραμπ δεν ενδιαφέρονται τόσο πολύ για τις ιδέες του καθενός αλλά για τη χημεία και την εμπιστοσύνη που του αποπνέουν. Αυτό άλλωστε φάνηκε και από την τοποθέτηση του Ανώτατου Δικαστή Neil Gorsuch ο οποίος έχει αναδειχθεί ανάμεσα στους απρόβλεπτους δικαστές που δεν ακολουθούν κομματικές γραμμές.
Ο δεύτερος αφορά το παρελθόν της Shelton η οποία δεν προέρχεται από τον ακαδημαϊκό χώρο αλλά έχει συνεχή παρουσία στα φιλελεύθερα και συντηρητικά think tanks που προωθούν την ελεύθερη αγορά, όπως το Hoover Institution που συνδέεται με την παράδοση του Milton Friedman και το Atlas Network στο οποίο διηύθυνε ένα πρόγραμμα για τη νομισματική πολιτική με τίτλο Sound Money Project.
Ανεξάρτητα από τις όποιες κριτικές προς την Shelton, η ίδια είναι μία στιβαρή υπέρμαχος της ελεύθερης αγοράς, της δημοσιονομικής πειθαρχίας και του χαμηλού πληθωρισμού. Ως τέτοια, είναι πολύ πιθανό ότι η ανάδειξή της σε μέλος του ΔΣ της Fed να προκαλέσει μεγάλη αίσθηση στην παγκόσμια οικονομική κοινότητα.
Επισήμανση: Ο αρθρογράφος υπήρξε συνεργάτης της Judy Shelton κατά την τετραετία 2013-2017 κατά την εργασία του στο Atlas Network.