Η είδηση που ήρθε χθες από την Pfizer θα φέρει το τέλος της ύφεσης νωρίτερα κατά 3 - 4 μήνες, σύμφωνα με τον Μιχάλη Γκλεζάκο Καθηγητή Χρηματοοικονομικής στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς. Παράλληλα σημειώνει ότι τα ελλείμματα που θα δημιουργηθούν δεν πρέπει να μας τρομάζουν γιατί η ανάπτυξη των επόμενων χρόνων θα είναι αρκετή για να σβήσει τα σημάδια αυτής της απρόσμενης και έντονης ύφεσης. Σε ότι αφορά την Ελλάδα αναφέρει ότι ή χθεσινή είδηση είναι πολύ σημαντική και για εμάς, γιατί θα δούμε τα έσοδα μας από τον τουρισμό να ανεβαίνουν και πάλι, μετά τη φετινή απότομη προσγείωση τους, ενώ τέλος εκτιμά ότι τα μεγέθη του 2019 θα δούμε προς τα μέσα του 2022.
Συνέντευξη στον Θανάση Παπαδή
- Είδαμε με πόσο ενθουσιασμό υποδέχτηκαν σήμερα τα χρηματιστήρια, την είδηση ότι η Pfizer θα μπορεί ενδεχομένως να διαθέσει από το Δεκέμβριο κιόλας ένα ασφαλές εμβόλιο για τον covid-19. Πόσο πιστεύετε ότι θα επηρεάσει την προοπτική της παγκόσμιας οικονομίας αυτή η εξέλιξη;
Όλοι ξέρουμε ότι τα χρηματιστήρια αντανακλούν κάθε στιγμή τις προσδοκίες των επενδυτών για την μελλοντική κατάσταση των οικονομιών αλλά και των επιμέρους επιχειρήσεων. Επομένως, αυτή η εκρηκτική άνοδος δείχνει την πεποίθηση τους ότι οι θετικές εξελίξεις στο υγειονομικό πεδίο θα είναι ραγδαίες και θα επιτρέψουν στην οικονομία να επανέλθει σιγά-σιγά στην κανονικότητα. Αυτό φαίνεται άλλωστε και από την «απογείωση» των μετοχών των τραπεζών και των μεταφορικών επιχειρήσεων, που η διεύρυνση των εργασιών τους προϋποθέτει τη θετική πορεία των υπόλοιπων κλάδων. Πάντως, είναι νωρίς να εκτιμήσουμε το πότε θα συμβεί κάτι τέτοιο, γιατί δεν ξέρουμε πότε το εμβόλιο θα προσφέρει ουσιαστική θωράκιση σε παγκόσμια βάση. Παρ΄ όλα αυτά και με δεδομένο ότι είναι η πρώτη φορά από την εμφάνιση του covid-19 που προσδοκούμε βάσιμα ότι σύντομα θα διαθέτουμε το πρώτο μεγάλο όπλο μας σε αυτή τη μάχη με τον ιό, θεωρώ ότι η σημερινή εξέλιξη φέρνει πιο κοντά το τέλος της ύφεσης, ενδεχόμενα κατά 3-4 μήνες.
- Άραγε αυτή η ευνοϊκή εξέλιξη είναι αρκετή για να ελπίζουμε σε μια ανάκαμψη τύπου V ή θα δούμε μια πιο αργή διαδικασία ανάπτυξης και θα χρειαστεί να περιμένουμε ίσως και μέχρι το 2023 για να ανακτήσουμε το χαμένο έδαφος και να γυρίσουμε στα μεγέθη του 2019;
Είδαμε τη χθεσινή εκτίμηση της Goldman Sachs, που προβλέπει μια ανάπτυξη τύπου V με την οικονομία να αντιδρά έντονα από το δεύτερο τρίμηνο του 2021. Για να συμβεί όμως αυτό θα πρέπει να φτάσει το εμβόλιο στις περισσότερες χώρες και να καλύψει μεγάλο μέρος του πληθυσμού κατά τους επόμενους 2-3 μήνες. Πιστεύω ότι κάτι τέτοιο είναι δύσκολο να συμβεί, γι’ αυτό δεν ελπίζω σε τόσο γρήγορη αντίδραση. Νομίζω ότι στην καλύτερη περίπτωση, οι υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης δεν θα έλθουν πριν από το τρίτο τρίμηνο του 2021, Μια τέτοια εξέλιξη πάντως θα είναι πολύ σημαντική και για εμάς, γιατί θα δούμε τα έσοδα μας από τον τουρισμό να ανεβαίνουν και πάλι, μετά τη φετινή απότομη προσγείωση τους.
Τέλος, αν δεν αντιμετωπίσουμε νέες απρόσμενες δυσκολίες, πιστεύω ότι τα μεγέθη του 2019 θα τα «πιάσουμε» μέσα στο 2022 και δεν θα χρειαστεί να «ξοδέψουμε» και το 2023.
- Είναι προφανές ότι, ακόμη και αν αρχίσει η διάθεση του εμβολίου από τον επόμενο μήνα, δεν θα επηρεάσει τα μεγέθη του 2020. Πόσο άσχημα πιστεύετε ότι θα τελειώσει αυτή η χρονιά;
Βρισκόμαστε δύο μήνες πριν από τη λήξη του χρόνου και τα μεγέθη έχουν διαμορφωθεί σε σημαντικό βαθμό. Σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα και τις ανατροπές που έφερε η αναζωπύρωση της πανδημίας κατά το 3ο εξάμηνο, προβλέπεται να χαθεί το 4-5% του παγκόσμιου ΑΕΠ, με την ΕΕ να χάνει 8% και την Ελλάδα 10%. Οι απώλειες αυτές θα ήταν πολύ μεγαλύτερες αν δεν «έτρεχαν» από την Άνοιξη προγράμματα γενναίας ενίσχυσης νοικοκυριών και επιχειρήσεων, πολλών τρισεκατομμυρίων (στη Χώρα μας 20-24 δις ευρώ).
Όλα αυτά θα δημιουργήσουν αντίστοιχα ελλείμματα στους κρατικούς προϋπολογισμούς (9% στην ΕΕ, 7% στην Ελλάδα), τα οποία θα χρηματοδοτηθούν με αντίστοιχη αύξηση του δημοσίου χρέους.
Με άλλα λόγια το 2020 θα δημιουργήσει μεγάλες επιβαρύνσεις και υποχρεώσεις για τα επόμενα χρόνια.
Πάντως, αυτό δεν πρέπει να μας τρομάζει γιατί η ανάπτυξη των επόμενων χρόνων θα είναι αρκετή για να σβήσει τα σημάδια αυτής της απρόσμενης και έντονης ύφεσης.
Άλλωστε κάπως έτσι φαίνεται να σκέπτεται η πλειοψηφία των επενδυτών, γι αυτό βλέπουμε τα επιτόκια δανεισμού να παραμένουν κοντά στο μηδέν και τα χρηματιστήρια να έχουν πολύ μικρότερες απώλειες από αυτές που θα δικαιολογούσε η παρούσα ύφεση. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και η χθεσινή αναβάθμιση της δικής μας οικονομίας από την Goldman Sachs.
