Η τρέχουσα διαχείριση της πανδημίας και η επιλογή του άμεσου βαριού lockdown σήμερα (που μην το λέτε γενικό: γενικό θα ήταν αν έθετε εν αμφιβόλω την πρόσβαση μας σε τρόφιμα και φάρμακα, να ξέρουμε τι λέμε - ο μη γένοιτο, ας μην αναγκαστούμε να το ζήσουμε και να το καταλάβουμε στην πράξη...) είναι σίγουρα πολύ οδυνηρή σε οικονομικούς όρους...
Η επίπτωση της πάνω στο ΑΕΠ πιθανότατα, εκτιμώ, θα σπρώξει πλέον την ύφεση στην Ελλάδα στην ζώνη πάνω από το -10%.
Η επιβάρυνση πάνω στα δημόσια οικονομικά μας και στο εθνικό χρέος μας είναι αναμφίβολα εξαιρετικά αρνητική.
Η απορρόφηση των οικονομικών συνεπειών αυτών των μέτρων θα επηρεάσει την δομή της οικονομίας μας, τα εισοδήματα και την ευημερία μας μακροπρόθεσμα, σε βάθος άνω της δεκαετίας.
Πολλοί άνθρωποι στην Ελλάδα, ήδη βρίσκονται και θα καθηλωθούν, δυστυχώς, για πολλά χρόνια από εδώ και κάτω στην περιοχή της φτώχειας.
Επιχειρήσεις που έκλεισαν εξ αιτίας της πανδημίας ως σήμερα -και αυτές που θα κλείσουν κι από εδώ και κάτω... -ΔΕΝ θα ξανανοίξουν αυτόματα, όταν επιτέλους ανακαλυφθεί το εμβόλιο και αυτός ο εφιάλτης τελειώσει.
ΔΕΝ θα υπάρξει καμία ανάκαμψη «τύπου V» και πάρα πολλές περιοχές του κόσμου (και πολλές στην Ελλάδα) που δεν διαθέτουν επιχειρηματικά οικοσυστήματα με επαρκή ανταγωνιστικότητα και ισχυρή προσαρμοστική ικανότητα θα καθηλωθούν, για πολλά χρόνια μπροστά.
Πολλά όνειρα ανοδικής κοινωνικής κινητικότητας και θετικών ανθρώπινων προοπτικών, ειδικά νέων ανθρώπων, θα ψαλιδιστούν βίαια...
Σε πλανητικό, δε, επίπεδο δεν υπάρχει πλέον αμφιβολία πως αυτή η πανδημία του COVID-19 πέραν των θυμάτων που δημιουργεί σε στενά υγειονομικούς όρους, θα φέρει και εκατομμύρια θανάτους από την πτώση των εισοδημάτων πολλών έρημων ανθρώπων που βρίσκονται ήδη στο όριο της απόλυτης φτώχειας και στο κατώφλι των δυνατοτήτων επιβίωσης.
Τα παραπάνω τα υπογράφω ως οικονομολόγος.
Αλλά ας κάνω και ένα βήμα παραπάνω...
Τι άλλο θα μπορούσαμε να κάνουμε, εναλλακτικά;
Υπάρχει αντιπρόταση;
Λοιπόν, ας μπω στα «σκληρά», στα «ηθικά» και στα «αξιολογικά»...
Πως θα σας φαινόταν ένα ημερήσιο δελτίο ενημέρωσης που θα ανακοίνωνε 200 νέους νεκρούς ηλικίας άνω των 70 και με υποκείμενα νοσήματα -διότι περί αυτού πρόκειται, τελικώς...- από COVID-19 κάθε μέρα στην Ελλάδα;
Θα το αντέχατε ηθικά και συναισθηματικά;
Δεν θα σας πω για την άποψη μου επ' αυτού, διότι δεν μου αρέσουν οι γλυκερές επιδείξεις ευσυγκινησίας και ανθρωπισμού...
Απλά σας θέτω το ερώτημα και απαντήστε το ο καθένας, σιωπηλά, μέσα του...
Αν απαντήσετε, «ΟΧΙ δεν μπορούμε να ανεχθούμε ένα τόσο υψηλό αριθμό νεκρών», τότε πείτε ΜΠΡΑΒΟ στα μέτρα...
Χωρίς άλλη κουβέντα...
Και να μην μου παραπονεθείτε όταν θα κατανοήσετε πληρέστερα πως τα οικονομικά αποτελέσματα που θα βρούμε μπροστά μας, στο άμεσο και μακρύ μέλλον, θα είναι πολύ θλιβερά...
Αν απαντήσετε, «ΝΑΙ, 200 νεκροί παραπάνω, μεγάλης ηλικίας με υποκείμενα νοσήματα, είναι ένα νούμερο στατιστικά ασήμαντο στα 10.000.000 πληθυσμό και το θεωρώ λογικό», τότε ελάτε να μου απαντήσετε κι ένα ακόμα πρόσθετο ερώτημα: Πόσο καλύτερα θα πήγαινε η οικονομία μας, πόσες πληγές θα αποφεύγαμε στο οικονομικό μας σύστημα, αν ακολουθούσαμε αυτή την «κυνική» διαδρομή, χωρίς βαριά lockdown;
Σε αυτό το τελευταίο μπορώ να σας απαντήσω ως οικονομολόγος: ΠΟΛΥ ΛΙΓΟ ΚΑΛΥΤΕΡΑ στην οπτική μου...
Νόημα και δια ταύτα:
- Ζούμε σε μια τρομερά δύσκολη παγκόσμια συγκυρία που ορίζει η πανδημία του COVID-19. Ας το πάρουμε απόφαση πως έτσι είναι τα πράγματα...
- Τα έχουμε πάει «ανέλπιστα» καλά στην υγειονομική αντιμετώπιση της πανδημίας εδώ στην Ελλάδα σε σχέση με την συντριπτική πλειοψηφία των υπολοίπων χωρών του πλανήτη, αυτό δεν είναι τυχαίο και ας μην μας πιάνουν οι καταγγελτικές υστερίες για οποιονδήποτε, λοιπόν...
- Κανείς δεν φταίει για αυτή την τεράστια δοκιμασία που περνάμε αλλά και κανείς δεν είναι άμοιρος ατομικών ευθυνών, ειδικά την στιγμή που δεν εφαρμόζει τις συμβουλές των ειδικών λοιμωξιολόγων.
- Την «κοινή λογική» σας για την αντιμετώπιση της πανδημίας βάλτε την στο «συρτάρι» σας και ακούστε τους αρμόδιους επιστήμονες (επιδημιολόγους και οικονομολόγους). Αν θέλετε σώνει και καλά να την χρησιμοποιήσετε ασχοληθείτε καλύτερα με την επιδιόρθωση του πλυντηρίου σας αντί να φωνάξετε τεχνικό. Εκεί ίσως καταλάβετε κάπως πληρέστερα πως αντί να ασχολείστε με κάτι που δεν ξέρετε, αποτελεσματικότερο είναι να εμπιστεύεστε του ειδικούς...
- Οι οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας είναι και θα είναι τεράστιες σε παγκόσμιο επίπεδο και στην Ελλάδα, σε βάθος χρόνου. Ετοιμαστείτε για έναν μακρύ δρόμο παγκόσμιας οικονομικής ταλαιπωρίας, αστάθειας και ριζικής αναδιάρθρωσης. Και καταλάβετε πως το μόνο εφόδιο της κοινωνίας μας σε αυτόν το μαραθώνιο είναι μονάχα η επιστήμη, η υπομονή και ο ρεαλισμός...
* Ο Χάρης Βλάδος είναι Οικονομολόγος.
