Ύστερα από τα τελευταία γεγονότα στη Μόρια άκουγα µια συνέντευξη ενός δεκαπεντάχρονου κοριτσιού από το Αφγανιστάν. Μετά την πυρκαγιά που κατέστρεψε τον καταυλισµό, ζούσαν κάτω από τα δέντρα, κάτω από τον ανοιχτό ουρανό. Τη ρωτούσε ο δηµοσιογράφος γιατί δεν ήθελε να µπει στον καινούργιο καταυλισµό: «∆εν θέλεις µια τέντα να καλυφθείς, να µην κρυώνεις; Να έχεις µια υποτυπώδη προστασία;». Εκείνη του απαντούσε: «∆εν θέλω τέντα, δεν µε πειράζει να κοιµάµαι έξω, δεν µε πειράζει να κρυώνω, δεν µε πειράζει να πεινάω. Θέλω να έχω µέλλον, θέλω να προσβλέπω σε κάτι καλύτερο, θέλω ελπίδα»!
Νέοι και νέες γεµάτοι ενέργεια, µε όρεξη για ζωή, που ατύχησαν στον τόπο γέννησής τους. Συνθλίβονται από γεωπολιτικά παιχνίδια που καµιά χώρα δεν µπορεί να επιλύσει µόνη της. Στην επόµενη στιγµή η τηλεόραση δείχνει γονείς και µαθητές να σπρώχνονται, φωνάζοντας έξω από ένα σχολείο. Καρέκλες και θρανία εκτοξεύονται ένθεν κακείθεν, βωµολοχίες, φωνασκίες. Οι γονείς ψάχνουν τα παιδιά τους για να διαπιστώσουν εάν συµµετέχουν στην κατάληψη, οι ρεπόρτερ διαγκωνίζονται για το καλύτερο πλάνο, οι αστυνοµικοί παρακολουθούν αµήχανοι, µη γνωρίζοντας πώς να φερθούν απέναντι σε µαθητές και στους γονείς τους. Ολόκληρη η υπόλοιπη κοινωνία παρακολουθεί προβληµατισµένη.
Δύο εικόνες τόσο διαφορετικές, σε απόσταση µερικών εκατοντάδων χιλιοµέτρων. Νέοι που δεν έχουν µέλλον, που δεν έχουν µπει σε τάξη σχολείου τα τελευταία χρόνια, νέοι που ζουν στο ύπαιθρο και ονειρεύονται να έχουν κανονική ζωή, σε πλήρη αντιδιαστολή και αντίθεση µε ένα κοµµάτι της δικής µας νεολαίας, που πετάει θρανία στους γονείς… Τα παιδιά µας, πλυµένα, λουσµένα, καλοντυµένα, µε καινούργια παπούτσια, µε κινητά και Wi-Fi παντού. Τα παιδιά µας, που περνούν τόσο πολλές ώρες κοιτώντας µια οθόνη... Τα παιδιά µας, γύρω από τα οποία έχουµε χτίσει ένα τεράστιο εκπαιδευτικό σύστηµα µε χιλιάδες δασκάλους και καθηγητές, σχολεία, υπολογιστές, τεχνολογία και υποστηρικτικές διοικητικές υπηρεσίες. Αυτά τα παιδιά βάζουν φράχτες µπροστά από τα σχολεία τους για να µην µπορεί να µπει κανείς µέσα και κάνουν κατάληψη αιτούµενα διάφορα πράγµατα. Τα αιτήµατά τους µπορεί να είναι λογικά, αλλά εάν αρχίσουµε να σκεφτόµαστε όλοι µας λογικά αιτήµατα, θα µπορούσαµε να γεµίζαµε τόµους, εγκυκλοπαίδειες και παπύρους αµέτρητους.
Το πρόβληµα δεν είναι τα αιτήµατα και η αναγκαιότητά τους, αλλά ο τρόπος που τα διεκδικείς. Γιατί τα παιδιά µας προτιµούν την κατάληψη, τον χαβαλέ, την αποδιοργάνωση, την αναµπουµπούλα, από την ουσιαστική και εποικοδοµητική συζήτηση;
Τι σχεδιαστικό λάθος έχουµε κάνει όλοι µας και δεν είναι το σχολείο ο πιο όµορφος χώρος για να θέλουν τα παιδιά να περνάνε τη µέρα τους και να προσπαθούν γόνιµα να το βελτιώσουν; Τι πρέπει να κάνουν οι εκπαιδευτικοί µας και η πολιτική ηγεσία για να τα αλλάξουµε όλα αυτά; Οι γονείς πώς µπορούν να βοηθήσουν σε αυτό; Και εσείς, µαθητές, γιατί δεν µπορείτε να βρείτε κάτι πιο δηµιουργικό; Κάτι πιο ευφάνταστο, για να σας ακούσουµε; Για να ακουστείτε πιο δυνατά;
Οι µαθητικές καταλήψεις µοιάζουν κάπως µε τις αγροτικές κινητοποιήσεις, που γίνονται συνήθως τον µήνα Ιανουάριο, τότε που έχουν µαζευτεί οι ελιές, ο καιρός έχει χαλάσει, οι αγροτικές δουλειές είναι λιγοστές και βολεύει να κλειστούν µερικοί δρόµοι για να ακουστούν τα αιτήµατα των αγροτών, δίκαια ή υπερβολικά. Ετσι οµοιάζουν και οι µαθητικές καταλήψεις στα µάτια των περισσοτέρων. Μια βολική συνήθεια στις αρχές της χρονιάς, για λίγο χαβαλέ, λίγη δηµοσιότητα, λίγα δίκαια αιτήµατα προσαρτηµένα σε µια λίστα ευχολογίων, σαν τις επιθυµίες των όµορφων κοριτσιών που συµµετέχουν στα καλλιστεία. Οταν τις ρωτούσαν τι θα ήθελαν, οι περισσότερες απαντούσαν υγεία και ειρήνη για όλο τον κόσµο.
Λες και υπάρχει κάποιος που δεν επιθυµεί κάτι ανάλογο. Ετσι και οι µαθητές επιθυµούν λιγότερα παιδιά στις τάξεις, καλύτερες συνθήκες διδασκαλίας, να καλυφθούν τα κενά των εκπαιδευτικών όπου υπάρχουν, περισσότερη καθαριότητα στα σχολεία και µαζί µε αυτά -που είναι όλα τόσο λογικά- ζητούν επίσης να ακυρώσουµε την παραγγελία των µαχητικών αεροπλάνων Rafale, να µη φοράµε πλέον µάσκα και επιπλέον να καταργηθεί η τράπεζα θεµάτων, γιατί έτσι νοµίζουν πως θα παίρνουν καλύτερους βαθµούς.
Η πληθώρα των αιτηµάτων, η επιλογή τους, η προσθήκη µη αµιγώς σχολικών θεµάτων, αλλά κυρίως ο µαξιµαλισµός τους χωρίς να υπάρχει επαφή και σύνδεση µε την οικονοµική διάσταση µετατρέπει την όποια αίσθηση αλήθειας έχει ο αγώνας τους σε πρακτική που στοχεύει σε καζούρα, αλλά και σε προσπάθεια για παράταση των καλοκαιρινών διακοπών, ή αλλιώς να µην τους έρθει απότοµα το φθινοπωρινό διάβασµα.
Η ευθύνη των γονιών, των εκπαιδευτικών, αλλά και του υπουργείου είναι µεγάλες. Ποια είναι η διαδικασία της κατάληψης; Πώς προκύπτει η βούληση των µαθητών; Χρειάζεται απόλυτη ή σχετική πλειοψηφία (απόλυτη είναι το 50%+1 όλων των µαθητών, ενώ σχετική είναι το 50%+1 των παρευρισκοµένων όσο λιγοστοί κι αν είναι…); Ποιος ο ρόλος των καθηγητών, των διευθυντών; Γιατί στα σχολεία όπου υπάρχουν εµπνευσµένοι διευθυντές δεν γίνονται καταλήψεις; Εδώ αξίζει να αναφερθώ ονοµαστικά στον διευθυντή του Λυκείου Φιλοθέης, ο οποίος εµπνέει, καθοδηγεί, συστρατεύεται και επικοινωνεί ουσιαστικά µε τους µαθητές, χωρίς να έχει γίνει ποτέ κατάληψη στο σχολείο του.
Πώς προστατεύονται τα δικαιώµατα των παιδιών που δεν θέλουν να χάνουν µαθήµατα, πώς αναπληρώνεται η ύλη, πώς καλύπτεται η διαφορά που δηµιουργείται µε άλλα σχολεία που δεν ενδιαφέρονται για την αγορά των Rafale, αλλά για τα µαθήµατά τους; Εχουµε δηµιουργήσει την ψευδαίσθηση και την πεποίθηση πως εάν το αίτηµα κάποιου είναι δίκαιο, τότε εκείνος εντέλλεται να προβεί σε κατάληψη. Πώς έχουµε αλλοτριωθεί και συµβιβαστεί µε µια τόσο αντιδηµοκρατική πράξη όπως είναι η κατάληψη;
Γιατί οι µαθητές δεν κάνουν την επανάστασή τους και να προσπαθήσουν να βρουν ένα πιο πρωτότυπο τρόπο για να ακουστούν;
Ιδέες για πρωτότυπες διαµαρτυρίες θα υπάρξουν πολλές. Καθιστική διαµαρτυρία, οκλαδόν στα πεζοδρόµια κάθε µεσηµέρι µετά το τέλος των µαθηµάτων για 1-2 ώρες, όπως έκανε ο Γκάντι. Να βγαίνουν στα µπαλκόνια µια συγκεκριµένη ώρα της ηµέρας, όπως κάναµε στο lockdown, και να φωνάζουν τα συνθήµατά τους. Να βρουν ένα µουσικό κοµµάτι που να ταιριάζει στα αγωνιστικά τους αισθήµατα και να το βάζουν στα στερεοφωνικά τους κάθε βράδυ στις 9.00 για να τρελαίνουν τους µεγάλους που πιστεύουν πως δεν τους ακούν και δεν τους καταλαβαίνουν. Νέοι είστε, παλέψτε για τις ιδέες σας, µε την όρεξή σας για ζωή, διαµαρτυρηθείτε γι' αυτά που µπορούν να γίνουν και γι' αυτά που δεν µπορούν. ∆ιαµαρτυρηθείτε δηµιουργικά, πρωτότυπα, όµορφα, για να σας ακούσουµε κι εµείς. Να έρθουµε µαζί σας στις µουσικές σας και τους χορούς σας. Οι καταλήψεις είναι τόσο παρωχηµένες και παρεξηγηµένες. Μόνο για µια στιγµή αναλογιστείτε πως λίγα χιλιόµετρα µακριά σας κάποιοι συνοµήλικοι ζουν µέσα και έξω από τις τέντες και ζητούν ένα µέλλον, γιατί νιώθουν πως δεν έχουν τίποτα. Εσείς που έχετε τόσο πολλά, µπορείτε καλύτερα.
*Αναδημοσίευση από τον Φιλελεύθερο που κυκλοφόρησε το Σαββατοκύριακο 3-4 Οκτωβρίου