Της Μαρίας Χούκλη
Ο Φερνάντο Πεσσόα, αν και μια από τις ευάριθμες ιδιάζουσες περιπτώσεις στην ιστορία της Παγκόσμιας Λογοτεχνίας, ιδιοφυΐα πεσμένη από τον ουρανό, είχε αποφανθεί: Δεν υπάρχουν κανόνες. Όλοι οι άνθρωποι είναι εξαιρέσεις σε έναν κανόνα που δεν υπάρχει.
Είμαστε όλοι μοναδικοί, μας λέει ο σκοτεινός της Λισαβόνας, αφού δεν υπάρχει ο κανόνας για να μετρηθούμε και να βρεθούμε λιγότερο ή περισσότερο, πάνω ή κάτω από τον μέσο όρο. Θα μπορούσε να ισχύει για τον συνονόματό του προπονητή της Εθνικής Πορτογαλίας που πλέει σε πελάγη ευτυχίας για το Μεγάλο Κύπελλο, χωρίς – από ό,τι φαίνεται - να κρατά πικρία για την στάση της Ελλάδας απέναντί του.
Μια χώρα γεμάτη με μποστάνια καρπούζια, τον κοίταξε υποτιμητικά, ψηλομύτικα και αποκαλώντας τον «καρπουζά από το Εστορίλ», τον άφησε να φύγει παρά τις χρυσές περγαμηνές του σε μεγάλους ελληνικούς συλλόγους και παρόλο που οδήγησε την Εθνική ποδοσφαίρου να διεκδικεί μια θέση στους «8» του Μουντιάλ, πριν από δύο χρόνια.
Ο Φερνάντο Σάντος, μετά τον αποκλεισμό από την Κόστα Ρίκα στα πέναλτι, έφυγε σχεδόν κυνηγημένος από τη Βραζιλία για την πατρίδα του. Ειπώθηκαν πολλά, εκείνος πολύ προσεκτικά εξήγησε ότι η ομάδα μας είχε καρδιά όμως όχι το μυαλό που έπρεπε στην παράταση. Η φυσική κούραση μας στοίχισε και δεν μας άφησε να γράψουμε ιστορία. Είπε, όμως, και κάτι άλλο: Δυο-τρεις ποδοσφαιριστές ήθελαν πιο πολύ να γίνουν οι πρωταγωνιστές και να πετύχουν ένα ιστορικό γκολ. Τους απασχολούσε περισσότερο να πετύχουν το γκολ της Ελλάδας απ'' ό,τι να κυκλοφορήσει η μπάλα και αυτό οδήγησε σε αρκετά λάθη και σε αρκετές απώλειες μπάλας. «Όχι, ένας για όλους και όλοι για έναν», αλλά το γνωστό ελληνικό σύστημα «Εγώ για μένα και από μένα για μένα».
Συλλογικό παιχνίδι. Αυτό αγαπά ο Φερνάντο Σάντος, το συλλογικό παιχνίδι, με μέθοδο και σοβαρότητα από όλους.
Αυτό μήπως δεν χρειάζεται παντού, όπου δρουν ομάδες με συγκεκριμένο στόχο τη νίκη ή έστω ένα καλό αποτέλεσμα που θα ωφελήσει το σύνολο; Ποιος κέρδισε το Euro του 2016; Οι παίκτες ή το κοουτσάρισμα του Σάντος;
Ο Ντέμης Νικολαΐδης που ξέρει πολύ καλά από μπάλα, ως παίκτης και ως πρόεδρος ομάδας, αποθέωσε τον Πορτογάλο τεχνικό μέσω Facebook: «Ο Φερνάντο Σάντος το πήρε μόνος του», ήταν το σχόλιο του παλαίμαχου άσου, ο οποίος του τρέφει μεγάλο σεβασμό και απεριόριστη εκτίμηση.
Δεν ξέρω από ποδόσφαιρο, αλλά πιστεύω ότι σε κάθε ομάδα οι προπονητές παίζουν καταλυτικό ρόλο. Εξαιρετικές μονάδες χωρίς καλόν ηγήτορα θα λειτουργούν σαν ρεμπέτ ασκέρι. Ένας καλός κόουτς μπορεί να κάνει και ένα λιγότερο ικανό σύνολο, να παίξει νικηφόρα μπάλα.
Το Εuro-κύπελλο φώτισε το σκαμμένο πρόσωπο του Σάντος που μοιάζει να έχει χαραχθεί από τους ανέμους του Ατλαντικού και τον έκανε να χορέψει στους ρυθμούς του δικού του Fado.
Να ''σαι θάλασσα ταγμένη στις δίνες.
Να ''σαι αετός αφορισμένος από κάθε κορφή.
μα εσύ να πετάς, να θυμώνεις τα σύννεφα...
Να 'σαι χέρια που αλλάζουν τις ρότες θλιμμένων πλεύσεων.