Ηθική κατακραυγή και νομική τιμωρία

Τον Δεκέμβριο που μας πέρασε, η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Νίνα Κασιμάτη έκανε ένα κακόγουστο, χοντροκομμένο, απαράδεκτο αστείο: Σε ανάρτησή της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με αφορμή μια φωτογραφία από ρεπορτάζ της ΕΡΤ που παρουσίαζε εκ παραδρομής τη Ντόρα Μπακογιάννη ως βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, η κ. Κασιμάτη σχολίασε: «Η διεύρυνση γκαζώνει, μπάτσοι - γουρούνια - δολοφόνοι».

Χθες, μετά από υποβολή εγκλήσεως εις βάρος της από φυσικά πρόσωπα - αστυνομικούς, υπερψηφίστηκε από τον Ολομέλεια της Βουλής η άρση της ασυλία της, και συνεπώς θα διωχθεί νομικά.

Μάλιστα η κυρία Κασιμάτη στην ομιλία της υποστήριξε ότι το σχόλιό της ήταν εντός της πολιτικής της δραστηριότητας και συνεπώς η έγκληση εναντίον της ασκήθηκε καταχρηστικά.

Βρισκόμαστε λοιπόν μπροστά σε τρία διαδοχικά λάθη:

Πρώτον, η κυρία Κασιμάτη με το ατυχές σχόλιό της προσέβαλε τα στελέχη της Ελληνικής Αστυνομίας: κάτι που περνά αδιάφορο όταν το λέει ένας απλός πολίτης, αποκτά άλλες διαστάσεις όταν διατυπώνεται από εκλεγμένο αξιωματούχο. Δεύτερον, η Βουλή έκρινε ότι θα πρέπει γι’ αυτό το σχόλιο η κυρία Κασιμάτη να διωχθεί. Τρίτον, η κυρία Κασιμάτη δήλωσε ότι δεν πρέπει να διωχθεί γιατί είπε όσα είπε στο πλαίσιο της πολιτικής της δραστηριότητας.

Και το λάθος οφείλεται αφενός στο γεγονός ότι το νομικό μας σύστημα κρίνει ότι τέτοια χοντροκομμένα σχόλια σηκώνουν δικαστικές περιπέτειες, και αφετέρου ότι οι βουλευτές πρέπει να διέπονται από διαφορετικούς κανόνες σε σχέση με τους υπόλοιπους πολίτες.

Ακόμη και τέτοιες ατάκες μια φιλελεύθερη δημοκρατία οφείλει να τις ανέχεται στο πλαίσιο της ελευθερίας του λόγου. Η αθυροστομία, η βλακεία, η προσβολή - όταν αυτή δεν είναι συκοφαντική και δεν συνιστά απειλή προτρέποντας ανοιχτά σε χρήση βίας - είναι το τίμημα για να επωφελούμαστε ως κοινωνία από τη δυνατότητα άσκησης ανοιχτής και εποικοδομητικής κριτικής. Είναι το τίμημα της ανοιχτής κοινωνίας που όχι μόνο επιτρέπει, αλλά και ενθαρρύνει την κριτική.

Δεν έχουμε την πολυτέλεια να καταστήσουμε την αρχική, τη default επιλογή για πολίτες και πολιτικούς την αυτολογοκρισία. Ούτε έχουμε την πολυτέλεια να σέρνουμε τους εκάστοτε αντιπάλους μας σε δικαστικές περιπέτειες γιατί μας είπαν κάπως, δημιουργώντας έτσι έναν φαύλο κύκλο ανταπόδοσης. Αντιθέτως, έχουμε μόνο να ωφεληθούμε αν αφήνουμε τους πολιτικούς να εκθέτουν όσα έχουν στο μυαλό και στην ψυχή τους στην κρίση των πολιτών.

Σε απαράδεκτες ατάκες όπως αυτή της κυρίας Κασιμάτη, η ηθική κατακραυγή φτάνει και περισσεύει. Αντιθέτως, το να ενισχύεται η φαρέτρα όσων πιθανότατα καλόπιστα θέλουν να περιορίσουν την ελευθερία του λόγου μας προκειμένου να φτάσουμε σε μια κοινωνία όπου κανείς δεν θα προσβάλλεται -σκεφτείτε λίγο τι ακριβώς συνεπάγεται αυτό!- είναι κίνηση αυτοκαταστροφής. Και είναι κρίμα όταν η Βουλή υιοθετεί τέτοιες πρακτικές που αποδεδειγμένα υπονομεύουν το ίδιο το θεμέλιο της φιλελεύθερης δημοκρατίας.