Του Αλέξανδρου Σκούρα
Σήμερα, αν δεν το έχετε πάρει είδηση, ξεκινά η εκδοτική συνεργασία του ΚΕΦίΜ με τον Φιλελεύθερο. Το πρώτο βιβλίο, που μπορείτε να προμηθευτείτε και μέσα στο σαββατοκύριακο στα περίπτερα με 2,5 ευρώ, λέγεται “Η Ηθική του Καπιταλισμού”. Δεν ξεκινάμε τυχαία με αυτό το βιβλίο και αυτόν τον τίτλο. Διαβάζοντας λίγα σχόλια στο facebook, είδα αρκετούς συμπολίτες να δηλώνουν έκπληκτοι με τον ισχυρισμό πως ένα σύστημα σαν τον καπιταλισμό μπορεί να έχει ηθική υπεράσπιση. Σκοπός μου σήμερα δεν είναι η βιβλιοκριτική αλλά μία εξήγηση που να συνοδέψει αυτή τη σημαντική πρωτοβουλία.
Η Deirdre McCloskey, μία εκ των δοκιμιογράφων της Ηθικής του Καπιταλισμού, ισχυρίζεται ότι όποτε μία κοινωνία δίνει αξιοπρέπεια και ελευθερία στην μεσαία τάξη πετυχαίνει οικονομικά θαύματα που ευνοούν όλους μας, όχι μόνο τους έχοντες. Η σημασία της παραπάνω διαπίστωσης είναι τεράστια για τη χώρα μας για πάρα πολλούς λόγους. Ο κυριότερος είναι ότι στην Ελλάδα της μεταπολίτευσης, οι έμποροι και επιχειρηματίες δεν απολαμβάνουν την κοινωνική αναγνώριση που τους αξίζει. Πολλοί πιστεύουν ότι το να είναι κανείς επιχειρηματίας είναι βρισιά, άλλοι συνώνυμο της απατεωνιάς. Με τέτοια μυαλά, δεν είναι να απορεί κανείς για τα χάλια της οικονομίας μας.
Το ΚΕΦίΜ, ο Φιλελεύθερος, και η πρώτη μας κοινή έκδοση έχουν ως στόχο να δηλώσουν την αντίθεσή τους με την ενοχοποίηση της επιχειρηματικότητας, του κέρδους και των εθελούσιων συναλλαγών που το προκαλούν. Για εμάς, οι επιχειρηματίες που βασίζονται στην τίμια προσφορά αγαθών και υπηρεσιών είναι οι μικροί καθημερινοί ήρωες που μας επιτρέπουν να ζούμε καλύτερα. Το κέρδος τους δεν είναι επιλήψιμο αλλά αποτελεί την ποσοτικοποίηση της αξίας που προσδίδουν στην κοινωνία μας. Οι μισθοί που πληρώνουν και οι μισθοί που λαμβάνουν δεν είναι προϊόν εκμετάλλευσης αλλά αποτέλεσμα της προσφοράς και της ζήτησης εργασίας, ταλέντων και υπηρεσιών. Τα μερίσματα που αποδίδουν στους μετόχους τους δεν είναι κέρδη που μοιράζονται σε πλούσιους τεμπέληδες αλλά η ανταπόδοση της εμπιστοσύνης που τους έδειξαν οι μέτοχοι πριν οι επιχειρήσεις τους γίνουν κερδοφόρες ή αποτελεσματικές. Με άλλα λόγια, βλέπουμε τον κόσμο διαφορετικά από την κυρίαρχη μαρξιστογενή - αριστερή αντίληψη και το δηλώνουμε ξεκάθαρα με τον τίτλο της πρώτης μας έκδοσης.
Βέβαια, οι υπέρμαχοι της ελεύθερης αγοράς στην Ελλάδα είναι στα όρια της κατάθλιψης. Εδώ και χρόνια ακούνε μία ακατάσχετη μπουρδολογία από κάθε λογής αξιωματούχους σχετικά με τον νεοφιλελευθερισμό που μας κατέστρεψε, τους μινώταυρους και άλλα ευφάνταστα ζώα που μέσω του καπιταλισμού επιβουλεύονται τη δύσμοιρη χώρα μας. Το βιβλίο αυτό, που υποστηρίζεται από τα δοκίμια δύο νομπελίστων, σημαντικών ακαδημαϊκών και επιχειρηματίων, έναν πολιτικό αντιφρονούντα της Μαοϊκής Κίνας, μία Αφρικανή επιχειρηματία, τον ιδρυτή των Wholefoods, και μία “λογοτέχνιδα, ποσοτική, μεταμοντέρνα, οικονομικά φιλελεύθερη, προοδευτική προτεστάντισα από τη Βοστώνη που κάποτε ζούσε ως άνδρας”, είναι εδώ για να δώσει κουράγιο σε όσους πιστεύουν πως αν αλλάξουμε μυαλά μας περιμένουν καλύτερες ημέρες.
Πιο σημαντικό όμως και από το βιβλίο αυτό είναι το γεγονός ότι πλέον στη χώρα μας έχει αρχίσει και δυναμώνει ένα φιλελεύθερο κίνημα, με φίλια μέσα ενημέρωσης, think tanks, εκδόσεις, σημαντικότατους ακαδημαϊκούς και ενεργούς πολίτες που διαπερνά τα κομματικά στεγανά. Αυτή η πολυαναμενόμενη συνεύρεση ανθρώπων με διαφορετικές πορείες, σκοπούς και κίνητρα είναι ο τελειότερος καθρέφτης της ηθικής του καπιταλισμού.
Καλή αρχή να έχουμε!