Η Θάτσερ, στην περίφημη ομιλία της κατά του σοσιαλισμού κατηγόρησε τους σοσιαλιστές αντιπάλους της ότι θα προτιμούσαν να είναι οι φτωχοί φτωχότεροι αρκεί να γίνουν φτωχότεροι και οι πλούσιοι. Η αριστερά, σε διάφορα μέρη του κόσμου, έχει καταφέρει να πείσει τους πολίτες ότι ενδιαφέρεται πραγματικά για τους φτωχούς και τους “αδικημένους” του πλανήτη ενώ παράλληλα υποστηρίζει πολιτικές που εντείνουν τη φτώχεια και τις αδικίες. Αυτό ακριβώς το παράδοξο είναι εκείνο που κάνει τους μη-αριστερούς να αγνοούν τις ανοησίες περί ηθικού πλεονεκτήματος της αριστεράς και να τις ερμηνεύουν ως ηθική πλεονεξία.Στη χώρα μας μία τέτοια περίπτωση, ηθικής πλεονεξίας της αριστεράς, είναι οι συντάξεις.
Η αριστερά, ανεξαρτήτως του βαθμού ακρότητας και συνέπειας στις αριστερές ιδέες, είναι σταθερά ενάντια σε οποιαδήποτε αλλαγή του αναδιανεμητικού συστήματος που έχουμε σήμερα. Οποιαδήποτε παρέκκλιση από την αναδιανομή θεωρείται νεοφιλελεύθερο δόγμα ή πολιτική Πινοτσέτ και άμεσα βρίσκει αντίθετη σύσσωμη την αριστερά. Το παράδοξο με αυτή τη στάση της αριστεράς είναι ότι ο τρόπος που λειτουργεί το αναδιανεμητικό σύστημα, με δεδομένη τη φθίνουσα πορεία του πληθυσμού, αποτελεί κατάρα για τους φτωχούς και τους ευάλωτους πολίτες - αυτούς δηλαδή που υποτίθεται ότι προστατεύει η αριστερά. Το αναδιανεμητικό σύστημα είναι εκείνο στο οποίο οι σημερινοί εργαζόμενοι πληρώνουν τις συντάξεις των σημερινών συνταξιούχων μέσω των εισφορών τους. Όταν οι εργαζόμενοι μειώνονται και οι συνταξιούχοι αυξάνονται, είναι λογικό είτε να μειώνονται οι συντάξεις είτε να πληρώνουν περισσότερα οι εργαζόμενοι. Με την αντίθεση της αριστεράς στη μείωση των συντάξεων, το μόνο που καταφέρνει είναι να φτωχοποιεί τους εργαζόμενους περισσότερο. Αυτή η φτωχοποίηση είτε έχει το χαρακτήρα των αυξημένων εισφορών είτε τη μορφή της άμεσης ή έμμεσης φορολογίας.
Επιπροσθέτως, επειδή το ύψος των συντάξεων, στο αναδιανεμητικό σύστημα, είναι κατ’ουσίαν πολιτική απόφαση, το σύστημα είναι ιδιαίτερα ευάλωτο στην επιρροή συγκεκριμένων οργανωμένων ομάδων συμφερόντων και πολύ ανασφαλές σε ότι αφορά την μακροπρόθεσμη απόδοσή του. Ένα καλό και πρόσφατο παράδειγμα της ανασφάλειας του αναδιανεμητικού συστήματος είναι το πετσόκομμα ορισμένων συντάξεων στα χρόνια των μνημονίων.
Αρκετά συχνά ακούμε αριστερούς να λένε ότι οι συντάξεις είναι κεκτημμένο δικαίωμα και αντιπροσωπεύουν τις κρατήσεις μιας ολόκληρης ζωής - τα χρήματα αυτά είναι δουλεμένα από τους συνταξιούχους. Φυσικά κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Η συντριπτική πλειοψηφία των συνταξιούχων λαμβάνει πολύ περισσότερα χρήματα από αυτά που έβαλε στα ταμεία, ιδιαίτερα όσοι βγήκαν πρόωρα στη σύνταξη με πολύ ευνοϊκές συνθήκες και οι υπάλληλοι των του ευρύτερου και στενότερου δημόσιου τομέα. Αν η αριστερά ήθελε όντως μία κοινωνικά δίκαιη ρύθμιση του ασφαλιστικού, η υποστήριξη του συστήματος των δύο ή τριών πυλώνων είναι μονόδρομος. Πρώτον, με την υποχρεωτική (2ος πυλώνας) και προεραιτική (3ος πυλώνας) κεφαλαιοποίηση του ασφαλιστικού, κάθε εργαζόμενος έχει έναν δικό του λογαριασμό στον οποίο κατατίθενται οι εισφορές τους και αποκτά πρόσβαση με τη συνταξιοδότησή του. Κανένας πολιτικός, εφοριακός, γραφειοκράτης, τραπεζίτης ή ενεχυροδανειστής δεν έχει πρόσβαση σε αυτόν τον λογαριασμό πριν τη συνταξιοδότηση του εργαζομένου.Αυτό σημαίνει ότι είτε κυβερνά τη χώρα ένας γκουρού του νεοφιλελευθερισμού είτε ο γ.γ. του ΚΚΕ, τα χρήματα αυτά είναι ασφαλή, ακόμα και από μνημόνια! Έπειτα, όλοι οι ασφαλισμένοι λαμβάνουν μία εθνική σύνταξη που θυμίζει περισσότερο αυτές που δίνει σήμερα το κράτος με το αναδιανεμητικό σύστημα.
Το σύστημα των τριών πυλώνων, που σε καμία περίπτωση δεν μοιάζει με το αμιγές κεφαλαιοποιητικό σύστημα που αρκετοί οικονομικά φιλελεύθεροι θα ήθελαν, έχει έντονο το στοιχείο της κοινωνικής και της διαγενεακής δικαιοσύνης που αποτυγχάνει να καλύψει έστω και στο ελάχιστο το αμιγώς αναδιανεμητικό σύστημα. Η μετάβαση της χώρας μας σε αυτό το μοντέλο δεν είναι μόνο οικονομικά και δημοσιονομικά σοφή αλλά και ηθικά επιβεβλημένη.
