Της Μαρίας Χούκλη
Βρήκα ταιριαστή με την περίπτωση μας και με τον καιρό μας μια φράση του Βάλτερ Μπένγιαμιν. «Η κατασκευή της ζωής βρίσκεται τη στιγμή αυτή πολύ περισσότερο κάτω από την εξουσία των γεγονότων παρά των πεποιθήσεων, και μάλιστα εκείνων των γεγονότων που σχεδόν ποτέ δεν σχηματίζουν το θεμέλιο πεποιθήσεων».*
Το ιδεολογικά χρωματισμένο παρελθόν περνά σαν φάντασμα δίπλα μας. Τώρα άλλες είναι οι συντεταγμένες του παιγνίου. Η αριστερά δεν είναι πια αριστερά, η δεξιά δεν είναι πια δεξιά κι ανάμεσά τους στέκουν αμήχανες σημαίες ευκαιρίας περιμένοντας να φυσήξει ο άνεμος της Ιστορίας για να βρουν το δρόμο τους.
Τα γεγονότα έχουν πάρει το πάνω χέρι και εκείνα ορίζουν προς τα πού θα κινηθούμε. Ούτε η οικειοποίηση τους, ούτε η περιφρόνησή τους αλλάζει αυτό που είναι: γεγονότα.
Πρωταγωνιστές, δευτεραγωνιστές και κομπάρσοι προς το παρόν έχουν αφεθεί στην ορμή τους, έχουμε αφεθεί όλοι στην δύναμη ροπών που ορίζονται σε άλλα πεδία. Όποιος θέλει να έχει την ψευδαίσθηση ότι μπορεί να εκτρέψει τον ρου τους, δικαίωμα του. Ο κήπος με τις αυταπάτες έχει χώρο για όλους. Θα χρειαστεί, πάντως, να παραμερίσει μαραμένες βεβαιότητες όλων των αποχρώσεων.
Κερδήθηκε χρόνος, για όλους, αλλά όχι πολύς. Τα γεγονότα έχουν την συνήθεια να ξεπερνιούνται από άλλα γεγονότα.
Είναι διαφορετικό το μήκος των πεπρωμένων, που λέει ο Ελύτης. «Ανέκαθεν στον κόσμο βασιλεύει μια κάποια όπως θα λέγαμε άνισος ισομετρία».**
Μόνο τα κλειδιά στις ράγες μπορούμε να γυρίσουμε κι αυτό όλοι μαζί, όσο το δυνατόν περισσότεροι αφού πλέον είναι απολύτως ξεκάθαρο ότι βρισκόμαστε η διάζευξη ήταν μια πλάνη. Και εμείς και οι άλλοι είμαστε επιβάτες στον ίδιο συρμό.
Ο Μπένγιαμιν θυμίζει τον πίνακα του Κλεε που ονομάζεται “Angelus Novus”. Παριστάνεται ένας άγγελος που κοιτάζει προς ένα σημείο με γουρλωμένα μάτια, στόμα ανοιχτό και τα φτερά απλωμένα. Το πρόσωπό του είναι στραμμένο στο παρελθόν. Βλέπει να σωρεύονται μπροστά στα πόδια του ερείπια και άλλα ερείπια. Θα ήθελε να ανασυστήσει τα συντρίμμια και να αναστήσει τους νεκρούς, αλλά φυσά μια θύελλα τόσο δυνατή που δεν μπορεί να κλείσει τα φτερά. Η θύελλα τον σπρώχνει προς το μέλλον που αυτός του έχει γυρίσει την πλάτη , ενώ ο σωρός των ερειπίων υψώνεται μπροστά του ως τον ουρανό.
*Απόσπασμα από κείμενο του Βάλτερ Μπένγιαμιν, απο την εξαιρετική σειρά ΣΤΟΧΑΣΜΟΙ των εκδόσεων Στιγμή.
**«Ο κήπος με τις αυταπάτες» Οδυσσέας Ελύτης, εκδόσεις Υψιλον/Βιβλία
