Σαν χθες, 14 Ιουνίου του 1985, πέντε ευρωπαϊκές χώρες υπέγραψαν μία από τις σημαντικότερες συνθήκες του σύγχρονου κόσμου, τη Συνθήκη του Σένγκεν. Με την υπογραφή αυτής συνθήκης ξαφνικά οι πέντε αυτές χώρες κατάργησαν τα μεταξύ τους σύνορα και επέτρεψαν στους πολίτες τους να ταξιδεύουν ελεύθερα.
Η ελεύθερη μετακίνηση που απολαμβάνουν πλέον 450 εκατομμύρια άνθρωποι από 27 χώρες που έχουν υπογράψει τη Συνθήκη Σένγκεν είναι ένα από τα ύψιστα κατορθώματα του ευρωπαϊκού εγχειρήματος. Κάτι που λίγες δεκαετίες πιο πίσω θα έμοιαζε αδιανόητο, από το 1985 μέχρι και τις μέρες μας έχει γίνει μέρος της καθημερινότητας. Φυσικά, κατά την περίοδο του κορονοϊού αυτή η σπουδαία ελευθερία περιορίστηκε δραστικά από τις προσπάθειες των κυβερνήσεων να αποφύγουν μία υγειονομική καταστροφή. Όμως, η περίοδος του κορονοϊού μας υπενθύμισε πόσο σημαντική και συνάμα εύθραυστη είναι αυτή η σπουδαία ελευθερία που απολαμβάνουν οι περισσότεροι ευρωπαίοι πολίτες.
Σε μία τουριστική χώρα σαν την Ελλάδα η συνθήκη αυτή αποτελεί αδιαμφισβήτητα μεγάλη ευλογία. Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο μέσος ευρωπαίος που ταξιδεύει σε άλλη χώρα της Ε.Ε. περνά επτά βράδια και δαπανά 725 ευρώ στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες που επισκέπτεται. Παράλληλα, χάρη σε αυτή τη συνθήκη, οι πολίτες των κρατών που είναι μέλη της έχουν στη διάθεσή τους ορισμένα από τα πιο ισχυρά διαβατήρια. Όμως, δεν είναι μόνο τα ισχυρά διαβατήρια και το χρήμα των τουριστών που μετράει.
Πέρα από χώρα που ειδικεύεται στον τουρισμό, οι Έλληνες είμαστε και κατεξοχήν μετανάστες. Η ελευθερία της μετακίνησης σε συνδυασμό με την ελευθερία της εργασίας οπουδήποτε στην Ευρωπαϊκή Ένωση, έχει δώσει σε αρκετούς συμπολίτες μας πρόσβαση σε ευκαιρίες και ευημερία που δυστυχώς η πατρίδα μας δεν μπόρεσε να τους προσφέρει.
Τα φιλελεύθερα θεμέλια της Ευρώπης ήταν πάντοτε η ελεύθερη μετακίνηση ανθρώπων, κεφαλαίων, υπηρεσιών και αγαθών. Αυτές οι σημαντικές ελευθερίες ήρθαν και εφαρμόστηκαν μέσα σε λίγες δεκαετίες και κατάφεραν να ξεπεράσουν αιώνες προκαταλήψεων, κλειστών συνόρων και περιορισμών που ίσχυαν στη γηραιά ήπειρο. Είναι ταυτόχρονα η σπουδαιότερη παρακαταθήκη των πολιτών και πολιτικών που οραματίστηκαν μία Ευρώπη ανταγωνιστική, δυναμική και πάνω από όλα ελεύθερη.
Φέτος η ευρωπαϊκή οικογένεια έχασε ένα μέλος της, τη Μεγάλη Βρετανία, και ένας από τους κύριους λόγους ήταν η λαϊκιστική αντίδραση στην ελεύθερη μετακίνηση. Αυτή η ατυχής εξέλιξη αποτελεί τη σημαντικότερη, έως τώρα, υπενθύμιση ότι τις ελευθερίες μας δεν πρέπει ποτέ να τις θεωρούμε δεδομένες.
Όμως, 35 χρόνια μετά την υπογραφή της Συνθήκης Σένγκεν, αξίζει να μνημονεύσουμε τους οραματιστές της και να είμαστε ευγνώμονες για την ύπαρξή της. Τα προβλήματα της Ε.Ε. μπορούμε να τα συζητήσουμε μια άλλη μέρα.