Χίλαρι, έρχεσαι δεύτερη

της Μαρίας Χούκλη

Το 1872 δεν μνημονεύεται πουθενά ως annus mirabilis. Ωστόσο, υπήρξε χρονιά με σημαντικά  γεγονότα, που επηρέασαν με τον έναν ή τον άλλο τρόπο τις ζωές των ανθρώπων.

Καταρχάς, να θυμίσω, ίσχυε ακόμη το Γρηγοριανό ημερολόγιο. Ο  Γουέστινγκχαουζ αποκτά την πατέντα της βαλβίδας ατμού για τις μηχανές των τραίνων. Ο Ιούλιος Βερν γράφει το «Γύρο του κόσμου σε 80 ημέρες», μεγάλη  πυρκαγιά καταστρέφει τη Βοστώνη, γεννιέται ένας Άγγλος φιλόσοφος, ο Μπέρτραντ Ράσελ και πεθαίνει ένας Γερμανός, ο Λούντβιχ Φόιερμπαχ. Βάσκοι και οι Καταλανοί έχουν εμπλακεί σε πόλεμο με τους οπαδούς του Ισπανού βασιλιά, οι Νεοζηλανδοί κερδίζουν τους Μαορί. Στη Νέα  Υόρκη  εγκαινιάζεται το Μητροπολιτικό Μουσείο, στη Γαλλία ο Μονέ αρχίζει να ζωγραφίζει τη σειρά με τις περίφημες «Εντυπώσεις». Βορειότερα, γίνεται ο πρώτος διεθνής αγώνας ποδοσφαίρου ανάμεσα στη Σκωτία και την Αγγλία.

Στην Ελλάδα, είναι χρονιά εκλογών, φυσικά δίχως την παρουσία γυναικών. Καμία δεν το αποτόλμησε. Έπρεπε να περάσουν άλλα 80 χρόνια για να αποκτήσουν οι Ελληνίδες το δικαίωμα του εκλέγειν του εκλέγεσθαι.

Ούτε στις Ηνωμένες Πολιτείες, το τότε Σύνταγμα αναγνώριζε ρητά στις  Αμερικανίδες το δικαίωμα να βάλουν υποψηφιότητα για δημόσια αξιώματα, αλλά για την Βικτόρια Γούντχαλ το γεγονός ότι δεν το απαγόρευε σαφώς, σήμαινε ότι μπορούσε να κατέβει στις εκλογές. Σε ποιες εκλογές; Στις προεδρικές. Ναι, η Χίλαρι Κλίντον δεν είναι η πρώτη γυναίκα στην αμερικανική πολιτική ιστορία που διεκδικεί τον Λευκό Οίκο.  Την πρόλαβε η Βικτόρια Γούντχαλ, η πιο ριζοσπαστική φυσιογνωμία του φεμινιστικού κινήματος στις ΗΠΑ, η οποία πριν από 144 χρόνια, έθετε στη δημόσια ατζέντα αιτήματα που ακόμη αποτελούν ζητούμενα και ταμπού. Η ζωή της υπήρξε μυθιστορηματική και θα μπορούσε να είχε χαθεί στην κρεατομηχανή της καταγωγής της.

Γεννήθηκε με το επίθετο Κλάφλιν στο Οχάιο. Ο πατέρας της ήταν πλανόδιος  απατεώνας, η μητέρα της αναλφάβητη και θρησκόληπτη. Η Βικτόρια από την πρώτη στιγμή που ήλθε στον κόσμο βίωσε την εξαθλίωση, το ξύλο και την πείνα. Έμαθε λίγα γράμματα, ίσα-ίσα για να βοηθάει τον πατέρα της ο οποίος εξαπατούσε τους αφελείς, υποσχόμενος να βρει χαμένα αντικείμενα και πρόσωπα.

Στα 15, προκειμένου να ξεφύγει από την κτηνώδη συμπεριφορά  του πατέρα της, κλέφτηκε μ' έναν  αλκοολικό γιατρό, γέννησε έναν γιο με διανοητικά προβλήματα, τον εγκατέλειψε μετά από πέντε χρόνια –πράγμα ανήκουστο για την εποχή.

Δεύτερος γάμος στα 20 με έναν συνταγματάρχη των Βορείων και δυο χρόνια αργότερα  –το 1868- η οικογένεια μετακομίζει Νέα Υόρκη. Τους ακολουθεί η  αδελφή της με την οποία κατάφεραν να βρεθούν στον περιβάλλον του πανίσχυρου μεγιστάνα των σιδηροδρόμων, Κορνήλιου Βαντερμπιλτ. Ο επιχειρηματίας τις βοηθάει να ανοίξουν χρηματιστηριακό γραφείο, επίσης ανήκουστη για την εποχή ενέργεια. Οι δυο αδελφές εκδίδουν εβδομαδιαία εφημερίδα, με την οποία προωθούν την ψήφο των γυναικών,  μεταρρυθμίσεις στον τομέα της εργασίας, προπαγανδίζουν το δικαίωμα στην κοντή φούστα, τη νομιμοποίηση της πορνείας και την ελεύθερη επιλογή του ερωτικού συντρόφου.  Το σοκ, όμως, το προκάλεσαν, όταν η εφημερίδα τους, στις  30 Δεκεμβρίου του 1871, δημοσίευσε πρώτη το Κομμουνιστικό Μανιφέστο. Νέο σοκ, τον Μάϊο του 1872, η ανακοίνωση της υποψηφιότητας της για την προεδρία Ηνωμένων Πολιτειών, με υποψήφιο αντιπρόεδρο τον έγχρωμο πρώην σκλάβο, Φρέντερικ Ντάγκλας. Η υποψηφιότητα της δεν θεωρήθηκε νόμιμη και επιπλέον εκείνη δεν μπόρεσε να πάει να ψηφίσει γιατί λίγες μέρες νωρίτερα είχε συλληφθεί μαζί με το σύζυγο και την αδελφή της, για λίβελλο που είχαν δημοσιεύσει στο έντυπό τους.

Το 1978 παίρνει το δεύτερο διαζύγιο και φεύγει με τα παιδιά της για το Λονδίνο, όπου παντρεύτηκε έναν πλούσιο τραπεζίτη.

Έζησε εκεί πενήντα χρόνια μέχρι το θάνατό της, τον Ιούνιο του 1927. Ξαναδοκίμασε να είναι υποψήφια στις προεδρικές εκλογές του 1888 και 1892, χωρίς όμως να επιτύχει τις συζητήσεις και τη δημοσιότητα της πρώτης απόπειρας.

Υπήρξε μια γυναίκα που έζησε έναν αιώνα πριν από τον καιρό της.

Οι γυναίκες, όπως, σωστά είχε πει η Βικτόρια Γούντχαλ, δεν πρέπει να τυγχάνουμε ευνοϊκής μεταχείρισης μόνο και μόνο επειδή είμαστε γυναίκες, αλλά δεν θα πρέπει να δυσκολεύεται η εξέλιξή μας, ούτε να αποκλειόμαστε από τις θέσεις ευθύνης μόνο και μόνο επειδή είμαστε γυναίκες.