Χθες συζητήσαμε για το χειρότερο ντιμπέιτ στην ιστορία των αμερικανικών προεδρικών εκλογών. Όπως συμβαίνει με ένα κακό μεθύσι, την επόμενη μέρα έρχεται ο πονοκέφαλος και η θολούρα. Κάπως έτσι είναι το τοπίο σήμερα στην αμερικανική πολιτική. Μέχρι τις εκλογές της 3ης Νοεμβρίου θα υπάρξουν σίγουρα επικοινωνιακές εκπλήξεις τις οποίες οι καμπάνιες των δύο υποψηφίων προετοιμάζουν πυρετωδώς. Όμως, υπάρχουν και ορισμένα ορόσημα που γνωρίζουμε εκ των προτέρων ότι θα τα βρούμε μπροστά μας.
Το πρώτο είναι τα δύο εναπομείναντα ντιμπέιτ (ξημερώματα 16ης και 23ης Οκτωβρίου) μεταξύ Τραμπ και Μπάιντεν καθώς και το ένα μεταξύ των υποψηφίων αντιπροέδρων (ξημερώματα 8ης Οκτωβρίου), δηλαδή του Μάικ Πενς και της Κάμαλα Χάρις. Κάθε ένα από αυτά τα ντιμπέιτ μπορεί δυνητικά να αλλάξει τη δυναμική των εκλογών και να μεταπείσει τους - λίγους είναι η αλήθεια - αναποφάσιστους είτε προς τον ρεπουμπλικάνο είτε προς τον δημοκρατικό υποψήφιο. Για τον Τραμπ τα ντιμπέιτ υποτίθεται πως είναι προνομιακό περιβάλλον. Είναι καλύτερος ομιλητής από τον αντίπαλό του, έχει περισσότερη ενέργεια και πάθος στην ομιλία του. Μπορεί στην πρώτη τηλεμαχία να μην κατάφερε να πλήξει τον Μπάιντεν, όμως θα πρέπει να θεωρήσουμε βέβαιο ότι στα επόμενα θα είναι ακόμα πιο προκλητικός και καλύτερα προετοιμασμένος. Από την πλευρά του ο Μπάιντεν πέτυχε τον κύριο στόχο του στο χθεσινό ντιμπέιτ και πλέον ξέρει ότι μπορεί να περάσει αλώβητος από μία ευθεία αντιπαράθεση με τον αντίπαλό του. Όμως, όσο περισσότερο πλησιάζουμε στις εκλογές, με την πίεση και την κούραση να αυξάνεται, η πιθανότητα μίας κακής επίδοσης γίνεται όλο και πιο πιθανή. Για τον λόγο αυτό, και με αφορμή την απαράδεκτη συμπεριφορά του Τραμπ στην πρώτη αναμέτρηση, δεν θα πρέπει να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο ακύρωσης των υπόλοιπων ντιμπέιτ.
Το δεύτερο ορόσημο είναι ότι μέσα στον Οκτώβριο οι περισσότερες πολιτείες θα ανοίξουν τις κάλπες για τη λεγόμενη πρώιμη ψηφοφορία (early voting), είτε μέσω φυσικής παρουσίας είτε δια της επιστολικής ψήφου. Το ρεπουμπλικανικό κόμμα έχει στήσει έναν τεράστιο μηχανισμό παρακολούθησης της εκλογικής διαδικασίας με κύριο στόχο τον εντοπισμό οποιασδήποτε παρατυπίας που θα μπορούσε να αποτελέσει σοβαρή ένδειξη αλλοίωσης του εκλογικού αποτελέσματος. Η αδυναμία του Τραμπ να δηλώσει δημόσια ότι θα δεχθεί το αποτέλεσμα της κάλπης σε περίπτωση ήττας του, δείχνει ότι οι μέρες μετά την 3η Νοεμβρίου θα είναι γεμάτες ένταση και ανασφάλεια στις ΗΠΑ. Σε περίπτωση που αποτέλεσμα κριθεί στα δικαστήρια, όπως έγινε και το 2002 στη Φλόριδα, ο Τραμπ θα θέλει να επιδείξει στις αρχές πολλές περιπτώσεις παρατυπιών προκειμένου να ενισχύσει τη θέση του. Η διαφύλαξη της ομαλότητας και της εντιμότητας των εκλογών, ενώ θα έπρεπε να θεωρείται δεδομένη στην πιο πλούσια και ισχυρή χώρα του πλανήτη, αποκτά μία νέα, πρωτόγνωρη διάσταση λόγω του χαρακτήρα του Τραμπ.
Τέλος, στην πολιτική ατζέντα υπάρχουν αρκετά μετακινούμενα μέρη που μπορεί να επηρεάσουν τις πολιτικές εξελίξεις. Ενώ στην οικονομία τα πράγματα φαίνεται να έχουν πάρει έναν καλό δρόμο, στον θέμα της πανδημίας επικρατεί πανικός. Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ της Βουλής των Αντιπροσώπων, που ελέγχεται από τους δημοκρατικούς, και τον Τραμπ είναι το τελευταίο πολιτικό θρίλερ των ημερών. Οι δημοκρατικοί έχουν προτείνει ένα πακέτο ανακούφισης της οικονομίας που στοιχίζει περίπου 2,2 τρις δολάρια. Αν ο Τραμπ αποδεχτεί την πρόταση των δημοκρατικών, θα τους δώσει το δικαίωμα να πανηγυρίσουν για τη στήριξη προς τον αμερικανικό λαό. Αν δεν την αποδεχθεί, οι δημοκρατικοί θα τον κατηγορήσουν για αδιαφορία έναντι των αναγκών εκατομμυρίων πολιτών που δεινοπαθούν οικονομικά λόγω πανδημίας. Έπειτα, υπάρχει στην ατζέντα και η έγκριση, από πλευράς γερουσίας, της προτεινόμενης από τον Τραμπ Άμι Κόνι Μπάρετ για το Ανώτατο Δικαστήριο. Αυτή τη στιγμή η έγκρισή της θεωρείται σίγουρη, καθώς η γερουσία ελέγχεται από το κόμμα του Τραμπ, όμως η αντίδραση των δημοκρατικών - που μέχρι στιγμής δεν είναι ξεκάθαρη - μπορεί να προκαλέσει απρόβλεπτα αποτελέσματα σε ότι αφορά τις εκλογές.
Κάθε Ιανουάριο ο εκάστοτε πρόεδρος των ΗΠΑ εκφωνεί ενώπιον και των δύο νομοθετικών σωμάτων την ομιλία για την κατάσταση του έθνους. Αν αυτή η ομιλία γινόταν σήμερα, η κατάσταση που θα έπρεπε να περιγραφεί είναι πολύ δυσχερής. Για πρώτη φορά υπάρχουν σοβαρές αμφιβολίες για την ομαλή μετάβαση της εξουσίας μετά από εκλογές, η πανδημία σε αρκετές περιοχές της χώρας είναι εκτός ελέγχου, η οικονομία βρίσκεται ακόμα σε ύφεση, οι φυλετικές σχέσεις βρίσκονται στο ναδίρ των τελευταίων δεκαετιών, και η πολιτική πόλωση έχει φτάσει σε πρωτόγνωρα επίπεδα. Πολύ φοβάμαι ότι η κατάσταση θα επιδεινωθεί ακόμα περισσότερο πριν αρχίσει να καλυτερεύει.
