Τώρα που τελείωσαν οι εκλογές στις ΗΠΑ, μεγάλη είναι η συζήτηση που γίνεται για τις προτεραιότητες του νέου Προέδρου τους, του Joe Biden. Τα Ελληνικά ΜΜΕ κατακλύζονται από θέματα που είναι επιεικώς γραφικά, όπως το ποιοι έβγαλαν φωτογραφία μαζί του, τι γλυκές κουβέντες είπε στον Χ, πόσο εγκάρδια χαιρέτησε τον Ψ, πόσο αγαπάει την Ελλάδα κλπ. Οι ΗΠΑ είναι η δυσκολότερη χώρα του κόσμου για να επιβιώσεις πολιτικά. Όλοι αυτοί που γράφουν τα διάφορα ρομαντικά κείμενα, αγνοούν ότι ένας πολιτικός με 47χρονη εμπειρία σε αυτή την πολιτική σκηνή ξέρει να λέει έναν κάλο λόγο σε όλους. Δείχνουν να έχουν μείνει στη δεκαετία του ’70, όταν περίμεναν από τον τότε αντιπρόεδρο Spiro Agnew να κάνει για την Ελλάδα μας ποιος ξέρει τι...
Όλα αυτά δε σημαίνουν ότι ο Biden έχει κάποιο πρόβλημα με την Ελλάδα, ή ότι δεν θα δώσει κάποιες γενικές εντολές και τον «τόνο» στις εξελίξεις. Όμως οι προτεραιότητές των ΗΠΑ στην Ευρώπη θα παραμείνουν άλλες.
George Friedman: Ένας από τους διασημότερους γεωστρατηγικούς αναλυτές στον κόσμο
Ένας από τους πλέον αναγνωρισμένους γεωστρατηγικούς αναλυτές στον πλανήτη μας είναι ο George Friedman. Εδώ και περίπου 40 χρόνια ο συγκεκριμένος ουγγρο-αμερικάνος «προβλέπει το μέλλον», πρώτα μέσα από τη μεγάλη εταιρία γεωστρατηγικών αναλύσεων Stratfor που δημιούργησε (και για την οποία κατηγορείται ότι χρησιμοποιεί πληροφορίες και από πιο «μυστικές» πηγές) και πρόσφατα τη νέα του δουλειά, το Geopolitical Futures. Με εκατοντάδες σωστές προβλέψεις (αλλά και δεκάδες λανθασμένες, όπως γίνεται συνήθως) ο συγκεκριμένος αναλυτής παραμένει μία φωνή με βαρύνουσα σημασία και με πρόσβαση σε πληροφόρηση πολύ πιο ενδελεχή από αυτή που έχει ο μέσος πολίτης.
Ποιος κανονίζει την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ
Πρόσφατα ο κ. Friedman έδωσε μία συνέντευξη στο μεγάλο ουγγρικό ειδησεογραφικό site index.hu. Σε αυτή είπε πολλά και ενδιαφέροντα. Το πρώτο από αυτά είναι το ποιος καθορίζει την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ. Αντίθετα από τα λεγόμενα των διάφορων μη γνωρίζοντων, ο κ. Friedman επιβεβαίωσε ότι «μία υπερδύναμη με 330 εκ. κατοίκους δεν μπορεί να έχει εξωτερική πολιτική που εξαρτάται από το πρόσωπο του προέδρου. Αυτή χαράσσεται από το υπουργείο εξωτερικών και ασκείται σε βάθος δεκαετιών. Οι τρεις προτεραιότητες που έθεσε ο Barack Obama (απόσυρση στρατευμάτων, σταμάτημα του επεκτατισμού της Ρωσίας και σύγκρουση με την Κίνα) ακολουθήθηκαν σε γενικές γραμμές και από τον Donald Trump».
Όταν ο δημοσιογράφος τον ρώτησε γιατί οι άνθρωποι του κ. Trump έκαναν πιο φιλικές δηλώσεις προς την ουγγρική κυβέρνηση, την ώρα που το υπουργείο εξωτερικών ήταν πολύ αυστηρό και αν έχει σημασία η ανέγερση αδριάντα του George Bush του πρεσβύτερου από τον πρωθυπουργό της χώρας Viktor Orban, ο κ. Friedman δε μάσησε τα λόγια του: «Η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ έχει ως στόχο της να έχει η χώρα μας καλές σχέσεις με τη Γερμανία και τη Γαλλία, όχι την Ουγγαρία. Η χώρα σας διάλεξε τον δρόμο της και αυτόν θα πορευτεί, με τις συνέπειες που έχουν οι επιλογές της. Δεν θα είστε προτεραιότητα ή πρόβλημα ούτε για τις ΗΠΑ, ούτε καν για την Ευρώπη».
«Η Ευρώπη θα απογοητευθεί και πάλι»
Όταν ο δημοσιογράφος του είπε ότι η Ευρώπη έχει μεγάλες προσδοκίες και ενθουσιασμό μετά την εκλογή Biden, ο κ. Friedman για άλλη μία φορά ήταν σκληρός: «Οι ΗΠΑ δεν είναι Ευρώπη και ούτε και θέλουν να γίνουν. Οι Ευρωπαίοι είναι παιδιά, προσεγγίζουν την πολιτική επικεντρωμένοι στα πρόσωπα. Παλιά μίσησαν τον Bush λόγω του πολέμου στο Ιράκ, μετά βράβευσαν τον Obama, μετά τον μίσησαν και αυτόν. Προβλέπω πως θα απογοητευτούν και από τον Biden».
Οι προτεραιότητες των ΗΠΑ στην Ευρώπη
Ποιες όμως είναι τελικά οι προτεραιότητες των ΗΠΑ στην Ευρώπη, σύμφωνα με τον κ. Friedman; «Η Ευρώπη δεν έχει στρατηγική σημασία για τις ΗΠΑ. Έχουμε μόνο μικρά προβλήματα με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Δύο είναι οι είναι τα σημαντικά στρατηγικά ενδιαφέροντα των ΗΠΑ στην Ευρώπη: Το ένα είναι η Πολωνία, το άλλο είναι η Μαύρη Θάλασσα, που συνδέεται με τη Ρουμανία. Αυτό συνέβαινε και πιο πριν, αυτό θα παραμείνει και κατά την περίοδο Biden. Σίγουρα, ο νέος Πρόεδρος θα προτάξει παντού τα ανθρώπινα δικαιώματα , όμως δεν θα έχει πολλές δυνατότητες για μεγάλες αλλαγές. Οι ΗΠΑ δεν συνηθίζουν να αλλάζουν ριζικά την πολιτική τους κάθε τόσο».
Η στρατιωτική συμμαχία που δημιουργεί δεσμούς
Κάποια στιγμή ο δημοσιογράφος ρώτησε ευθέως τον κ. Friedman «δηλαδή θέλετε να πείτε πως εμείς οι ούγγροι δεν θεωρούμαστε άνθρωποι εμπιστοσύνης από τις ΗΠΑ;» Η απάντηση που έλαβε μας δίνει και τον δεύτερο λόγο που η Πολωνία και η Ρουμανία έχουν προτεραιότητα για την αμερικανική υπερδύναμη: «Η Ουγγαρία έχει τη δικιά της εξωτερική πολιτική. Διατηρεί σχέσεις με τη Ρωσία, κάτι που είναι δικαίωμά της, επίσης έχει μία σύνθετη σχέση με την Ουκρανία. Αν σκεφτώ όμως τον στρατό μας, τότε μου έρχονται στο μυαλό οι Πολωνοί και οι Ρουμάνοι. Στην Τρανσυλβανία της Ρουμανίας τώρα κτίζουμε και μία νέα μεγάλη αεροπορική βάση. Αυτά τα κράτη έχουν σημασία για εμάς, η Ουγγαρία δεν ήθελε να είναι μέρος αυτής της συνεργασίας».
Η Ρουμανία «ανήκει» στις ΗΠΑ, την Ευρώπη, τη Δύση
Πριν από μόλις λίγες εβδομάδες ο υποφαινόμενος παρουσίασε αναλυτικά τους λόγους για τους οποίους οι Ρουμάνοι επέλεξαν να είναι στο πλευρό των ΗΠΑ και της Ευρώπης, τόσο οι πολιτικοί όσο και ο λαός τους. Στους λόγους που ανέφερε ο κ. Friedman, μπορείτε να προσθέσετε και τις βάσεις των αντιαεροπορικών πυραύλων που έχει αναπτύξει το ΝΑΤΟ στη Ρουμανία και την Πολωνία, οι οποίες και αποτελούν την ουσιαστική «ασπίδα» της Ευρώπης απέναντι σε τυχόν επεκτατικές διαθέσεις της Ρωσίας, καθώς και πολλά άλλα μικρά και μεγάλα στοιχεία, στρατηγικές αποφάσεις και επενδύσεις.
Για όσους σκέφτονται γεωστρατηγικά και θέλουν να έχουν υπόψη τους και το ποιες είναι οι διαμορφωμένες συμμαχίες στις οποίες βασίζεται κάθε χώρα, πριν διαλέξουν που θα επενδύσουν, η ανάλυση του κ. Friedman είναι «τροφή για σκέψη». Όσοι πιστεύουν ότι «είμαστε το κέντρο του κόσμου», για μία ακόμη φορά θα απογοητευτούν.
ΥΓ.1. Επειδή «ο φόβος φυλάει τα έρμα», δεν μπορεί να είναι τυχαία η ριζική αλλαγή οικονομικής πλεύσης της Τουρκίας τις τελευταίες ημέρες.
ΥΓ.2. Η αναπαραγωγή της συνέντευξης έγινε με βάση τη ρουμανική της μετάφραση από το νο.1 ειδησεογραφικό portal της Ρουμανίας, το g4media.ro.
