Πριν λίγες εβδομάδες το ΚΕΦίΜ παρουσίασε τη μεγάλη δημοσκόπηση που έκανε η Marc για λογαριασμό του στην οποία βρέθηκε πως το σημαντικότερο επίτευγμα της χώρας μας τα τελευταία 200 χρόνια ήταν η συμμετοχή στην ΕΕ και τους υπόλοιπους ευρωπαϊκούς θεσμούς.
Το ερώτημα για την αξία της συμμετοχής στην ΕΕ δεν απαντάται με τον ίδιο ενθουσιασμό σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Άλλωστε, πριν λίγους μήνες είχαμε και την πρώτη έξοδο από γκρουπ.
Πέρα όμως από την εθνική σκοπιά, ενδιαφέρον έχει και η προσέγγιση του ερωτήματος από φιλελεύθερη αφετηρία. Για τους υποστηρικτές του φιλελευθερισμού, η Ευρωπαϊκή Ένωση σίγουρα αξίζει τα κόστη με τα οποία συνεπάγεται η συμμετοχή σε αυτήν εφόσον οι ελευθερίες των πολιτών της, είτε μιλάμε για οικονομικές είτε για πολιτικές, αυξάνονται.
Τα δύο αυτά δύσκολα και εξαιρετικά επίκαιρα ερωτήματα επιχείρησε να απαντήσει η ερευνητική ομάδα του ΚΕΦίΜ η οποία εξέτασε την επίδραση της διαδικασίας ένταξης και της συμμετοχής μίας χώρας στην ΕΕ στην οικονομική και την πολιτική ελευθερία. Η κατανόηση αυτής της σχέσης έχει πολύ μεγάλη σημασία στις μέρες μας διότι από τη μία πλευρά οι ευρωσκεπτικιστές της δεξιάς κατηγορούν την ΕΕ ως μία μοντέρνα γραφειοκρατική σοβιετία και της αριστεράς την κατηγορούν για έλλειμμά δημοκρατίας.
Τα πορίσματα και των δύο μελετών, που πραγματοποιήθηκαν σε συνεργασία με το European Liberal Forum, ένα δίκτυο οργανισμών που σχετίζεται με το ALDE, δείχνουν ότι η πορεία ένταξης και η συμμετοχή στην ΕΕ σχετίζονται θετικά τόσο με την οικονομική όσο και με την πολιτική ελευθερία.
Ειδικά για την τελευταία τα σχετικά ευρήματα παρουσιάστηκαν χθες σε μία ενδιαφέρουσα εκδήλωση με συμμετοχές από την Ελλάδα, την Τουρκία, την Τσεχία, τη Σουηδία και το Βέλγιο, τα πορίσματα ήταν άκρως ενδιαφέροντα. Βρίσκουμε, για παράδειγμα, ότι οι πολιτικές ελευθερίες αυξάνονται κατά μέσο όρο όσο η συμμετοχή μίας χώρας στην Ένωση ωριμάζει με τα χρόνια. Επίσης, ένας αρνητικός παράγοντας που συσχετίζεται αρνητικά με τις πολιτικές ελευθερίες είναι η σοβαρότητα της προσφυγικής κρίσης που αντιμετωπίζει η εκάστοτε χώρα - μέλος.
Πλέον, χάρη στις δύο αυτές μελέτες έχουμε εμπειρικά δεδομένα που επί της ουσίας αφοπλίζουν τις λαϊκιστικές κορώνες των ευρωσκεπτικιστών. Πέραν αυτού, έχουμε και την ανάδειξη της οικονομικής και πολιτικής ελευθερίας ως βασικά συστατικά του ευρωπαϊκού εγχειρήματος, μαζί με την ειρήνη και την ευημερία που άλλωστε αποτελούν διακηρυκτικούς σκοπούς της. Η παραδοχή αυτή, στη συγκεκριμένη χρονική συγκυρία έχει μεγάλη σημασία καθώς πλέον εντός της ΕΕ υπάρχει μία αυξανόμενη τάση αμφισβήτησης της φιλελεύθερης δημοκρατίας, κυρίως στην Ουγγαρία και την Τσεχία.
Το πιο καυτό πολιτικό ζήτημα στη σημερινή Ευρώπη, πέρα από τη διαχείριση της πανδημίας και των οικονομικών της συνεπειών, είναι η στάση και ο ρόλος που πρέπει να αναλάβει η ΕΕ στη διασφάλιση της φιλελεύθερης δημοκρατίας και του κράτους δικαίου. Οι μελέτες του ΚΕΦίΜ αναδεικνύουν ότι τα οφέλη της ελευθερίας αποτελούν θεμελιώδες αγαθό που απολαμβάνουν τα μέλη του συγκεκριμένου γκρουπ και αν θέλουμε η απάντηση στο ερώτημα «αξίζει να είναι κάποια χώρα μέλος της ΕΕ» να παραμείνει θετική, αυτές τις ελευθερίες πρέπει να τις υπερασπιστούμε πάση θυσία.
