Μπορεί οι πάσης φύσεως αισιόδοξοι να περιμένουν ότι τελικά όλα θα πάνε καλά και η ανάπτυξη θα επιστρέψει με δύναμη στον κόσμο, όμως ο υπογράφων αμφιβάλλει κατά πόσο αυτό θα γίνει το 2021, ενώ δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι κάθε κράτος θα έχει να αντιμετωπίσει διαφορετικά δεδομένα. Στη ΝΑ Ευρώπη δύο είναι οι μεγάλες χώρες που διεκδικούν την πρωτοκαθεδρία στην περιοχή: Η Ελλάδα, που την κατείχε για δεκαετίες και την έχασε πρόσφατα, και η Ρουμανία, που από το 2017 – 2018 έχει πάρει κεφάλι σε σειρά δεικτών αλλά και στην πραγματική οικονομία.
Διακυβέρνηση (2020)
Ελλάδα: 9/10
Ρουμανία: 5/10
Η νέα κυβέρνηση στην Ελλάδα έχει καταφέρει να πετύχει πολλά σε μικρό χρονικό διάστημα και ειδικά τους τελευταίους μήνες.Στη Ρουμανία η κυβέρνηση μειοψηφίας περιμένει τις εκλογές του Δεκεμβρίου για να αποκτήσει πλειοψηφία και να μπορέσει να κυβερνήσει «με τα χέρια λυμένα».
ΑΕΠ (2019)
Ελλάδα: 7/10 214 δις $, 323,6 δις $ Ισότιμο Αγοραστικής Δύναμης (ΙΑΔ, ή PPP)
Ρουμανία: 9/10 243,7 δις $, 549 δις $ Ισότιμο Αγοραστικής Δύναμης
Η Ελλάδα έχει «κολλήσει» στο ίδιο περίπου ΑΕΠ εδώ και πολλά χρόνια, ενώ η αγοραστική δύναμη των πολιτών έχει μειωθεί και παραμείνει στάσιμη.Η Ρουμανία καλπάζει σταθερά την τελευταία εξαετία, με τη μεγαλύτερη ανάπτυξη στην Ευρώπη, ενώ η αγοραστική δύναμη των κατοίκων της είναι μεγαλύτερη από ότι δείχνει το ΑΕΠ. Όχι τυχαία, κατέγραψε και τη μεγαλύτερη ανάπτυξη στην Ευρώπη το πρώτο τρίμηνο του 2020 (+2,7%).Οι δείκτες του Βουκουρεστίου (ο νομός του έχει ΑΕΠ ίσο περίπου με το ΑΕΠ της... Βουλγαρίας) και το διαθέσιμο εισόδημα εκεί και στις άλλες μεγάλες πόλεις είναι πολύ πάνω από τα αντίστοιχα ελληνικά δεδομένα.
Τράπεζες (2020)
Ελλάδα: 3/10
Ρουμανία: 8/10
Η Ελλάδα έχει πολύ περισσότερα δάνεια από καταθέσεις, ενώ τα «κόκκινα» δάνεια των τραπεζών ανέρχονται σε δυσθεώρητα επίπεδα, περίπου 60% επί του συνόλου. Υπάρχουν ουσιαστικά τέσσερις μεγάλες και λίγες ακόμη μικρές τράπεζες.Η Ρουμανία έχει 30+ τράπεζες (με πολλές από αυτές ξένες), τον αρχαιότερο κεντρικό τραπεζίτη στον κόσμο και ένα τραπεζικό σύστημα αυστηρό και υγιές: Καταθέσεις 70 δις Ευρώ, Δάνεια 56,5 δις Ευρώ και «κόκκινα» δάνεια 1,45 δις Ευρώ (Απρίλιος 2020). Τα 2/3 των δανείων έχουν δοθεί σε τοπικό νόμισμα και δεν επηρεάζονται από εξωτερικές πιέσεις.
Νόμισμα
Ελλάδα: 10/10
Ρουμανία: 6/10
Η Ελλάδα έχει Ευρώ και δεν «νιώθει» κάτι όταν οι παγκόσμιες οικονομικές κρίσεις βυθίζουν άλλα νομίσματα, βλέπε Τουρκία κλπ.Η Ρουμανία έχει το δικό της νόμισμα, το Λέι. Τα πάει αρκετά καλά, παραμένει σταθερό και οι ελαφρές υποτιμήσεις του (2 – 3% τον χρόνο) λειτουργούν πρακτικά ως βαλβίδα εκτόνωσης.
Ευρωπαϊκά Κονδύλια (2020)
Ελλάδα: 5/10
Ρουμανία: 4/10
Η Ελλάδα και η Ρουμανία βρίσκονται στις τελευταίες θέσεις απορρόφησης ευρωπαϊκών κονδυλίων τα τελευταία χρόνια.
Φορολογία (2020)
Ελλάδα: 3/10
Ρουμανία: 9/10
Η Ελλάδα έκανε το έγκλημα να αυξήσει τους φόρους επί χρόνια, στραγγαλίζοντας τη μεσαία τάξη, χωρίς φυσικά να εισπράξει τα προσδωκώμενα. Η νέα κυβέρνηση Μητσοτάκη κάνει βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση, με εξαίρεση τη φορολογία φυσικών προσώπων, όπου οι φόροι σε όσους κερδίζουν πολλά χρήματα συνεχίζουν να είναι «τιμωρία».
Η Ρουμανία έχει από την 01.01.2005 φορολογία 16% επί των κερδών. Από την 01.01.2009 έχει φορολογία 1% ή 3% επί του τζίρου για τις μικρές εταιρίες (μικρή εταιρία θεωρείται όποια έχει τζίρο ως 1.000.000 Ευρώ, περιλαμβάνονται και οι εταιρίες με παροχή υπηρεσιών). Από την 01.01.2019 η φορολογία φυσικών προσώπων είναι «flat» 10%, όσα χρήματα και να κερδίζει κάποιος, ενώ οι προγραμματιστές λογισμικού έχουν φορολογία... 0.
Η Ρουμανία με φορολογία υποπολλαπλάσια της ελληνικής συγκεντρώνει περισσότερα φορολογικά έσοδα από την Ελλάδα...
Άγνωστες λέξεις (στη Ρουμανία): Προκαταβολή φόρου, εισφορά αλληλεγγύης, έκτακτη εισφορά, τέλος επιτηδεύματος, ΓΕΜΗ κλπ
Διάρθρωση Οικονομίας / Άνοιγμα Αγοράς (2019)
Ελλάδα: 3/10
Ρουμανία: 7/10
Η Ελλάδα στηρίζεται στη «μονοκαλλιέργεια» του Τουρισμού και σε μερικές ακόμη «νησίδες επιχειρηματικότητας» που ελέγχουν πάνω από το 50% των εξαγωγών της (που χωρίς τα πετρελαιοειδή το 2019 έκλεισαν περίπου στα 23 δις Ευρώ). Επίσης η αγορά είναι συγκεντρωμένη σε λίγα χέρια, οι ξένοι δυσκολεύονται να μπουν και να παραμείνουν σε αυτή.
Η Ρουμανία έχει πολλούς και διαφορετικούς πυλώνες στους οποίους στηρίζει την οικονομία της. Η βιομηχανία έχει τζίρο περί τα 60 δις, η γεωργία πάνω από 20 δις, η πληροφορική πάνω από 20 δις κλπ. Οι εξαγωγές της πέρασαν τα 76 δις Ευρώ πέρσι. Η αγορά της είναι ανοικτή, οι ξένοι ελέγχουν το 51% της οικονομίας και είναι εύκολο για τον καθένα να μπει και να κάνει δουλειές με επιτυχία.
Υποδομές (2020)
Ελλάδα: 7/10
Ρουμανία: 4/10
Η Ελλάδα υπερτερεί εμφανώς στους αυτοκινητοδρόμους και το σιδηροδρομικό δίκτυο. Επίσης είναι πιο μπροστά από τη Ρουμανία σε θέματα περιβάλλοντος, δημόσια σχολεία και νοσοκομεία (τα +28 χρόνια στην Ευρωπαϊκή Ένωση κάνουν τη διαφορά).
Η Ρουμανία έχει πολύ πιο πράσινες πόλεις, κεντρική θέρμανση σε αυτές ( = 70 – 80% πιο φθηνό κόστος θέρμανσης), βαριές αλλά παλιές βιομηχανικές υποδομές και πολλά ακόμη να γίνουν. Θα παραμείνει εργοτάξιο για τα επόμενα 20 – 30 χρόνια, για να κτίσει όλα όσα σήμερα της λείπουν. Ανάλογα με την περίοδο, έχει 30 – 80% ενεργειακή αυτονομία και οδεύει προς το 100%, ούσα παραγωγός πετρελαίου και (πλέον) φυσικού αερίου.
Internet, Ηλεκτρικό Ρεύμα, Φυσικό Αέριο, κόστος για εταιρίες
Ελλάδα: 3/10
Ρουμανία: 8/10
Στην Ελλάδα μας αρέσει να... δουλευόμαστε στο θέμα αυτό. Οι ξένοι μας λένε ότι έχουμε το ακριβότερο internet στην Ευρώπη και εμείς κατηγορούμε την Επιτροπή Ανταγωνισμού που ψάχνει το θέμα. Το κόστος ρεύματος είναι σχετικά υψηλό, ενώ αυτό του φυσικού αερίου το μεγαλύτερο στην Ευρώπη. Οι εταιρίες έχουν μεγάλα λειτουργικά κόστη.
Η Ρουμανία έχει το χαμηλότερο κόστος internet στην Ευρώπη, με πολλαπλάσιες ταχύτητες από το αντίστοιχο ελληνικό (ένα άρθρο του 2016 παραμένει επίκαιρο). Το ρεύμα είναι επίσης φθηνότερο από την Ελλάδα, το φυσικό αέριο είναι κατά 30 – 40% φθηνότερο από αυτό που καταναλώνουμε στην Ελλάδα. Οι εταιρίες έχουν πολύ χαμηλότερα λειτουργικά κόστη.
Ευκολία αδειοδότησης και κατασκευής εργοστασίου / μεγάλου ακινήτου
Ελλάδα: 3/10
Ρουμανία: 8/10
Στην Ελλάδα το έργο του «Ελληνικού» προχωράει και κάποια στιγμή θα ξεκινήσει. Μία μέση εταιρία που θέλει να αγοράσει ακίνητο, να βγάλει άδεια κατασκευής και να κατασκευάσει μία μεγάλη μονάδα θα χρειαστεί «πολλά χρόνια και περισσότερες άδειες». Ελπίζεται ότι γρήγορα όλα αυτά θα αλλάξουν με τις παρεμβάσεις που ανακοινώθηκαν από τη νέα κυβέρνηση. Μέχρι πριν λίγα χρόνια, ελάχιστοι ξένοι μπορούσαν να εκδώσουν άδεια στην Ελλάδα. Τώρα απλά είναι λίγοι.
Στη Ρουμανία τη Δευτέρα ανακοινώθηκε το δικό τους «Ελληνικό», ένα έργο που θα γίνει στο Βουκουρέστι, με πάνω από 1.000.000 τετραγωνικά μέτρα κτηρίων, πάρκα, εκθεσιακό κέντρο, χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας και 2.000 θέσεις πάρκιγκ. Ο υπογράφων δέχεται με χαρά να στοιχηματίσει ότι το έργο αυτό θα κατασκευαστεί πολύ πιο γρήγορα από το Ελληνικό (που είναι πιο ώριμο σήμερα).
Χιλιάδες άδειες εκδίδονται χωρίς πρόβλημα, οι χρήσεις γης αλλάζουν με σχετικούς φακέλους μελετών και ένας επενδυτής μπορεί εύκολα σε 12 – 18 μήνες να ολοκληρώσει την αδειοδότηση και κατασκευή μίας μονάδας. Όχι τυχαία, χιλιάδες ξένοι μπορούσαν εύκολα να εκδώσουν άδεια για τα έργα τους και παλιά και τώρα. Ήδη η χώρα αναμένεται να πρωταγωνιστήσει στη μεταφορά παραγωγικών μονάδων πίσω στην Ευρώπη.
ΕΝΦΙΑ / Αγορά ακινήτων και αντιμετώπιση των ιδιοκτητών
Ελλάδα: 5/10
Ρουμανία: 8/10
Το κόστος του ΕΝΦΙΑ στην Ελλάδα είναι γνωστό σε όλους. Οι ιδιοκτήτες των ακινήτων διαχρονικά πληρώνουν τους μεγαλύτερους φόρους και υπόκεινται στις μεγαλύτερες αδικίες (όπως η πρόσφατη όπου το κράτος αποφάσισε να κάνει κοινωνική πολιτική με τα δικά τους χρήματα, μειώνοντας τα ενοίκια χωρίς να τους αποζημιώσει στο 100%). Ο φόρος για εισοδήματα από ακίνητα είναι μεγάλος. Η αγορά έχει ανέβει τα τελευταία χρόνια χάρις κυρίως το AirBnB και τους ξένους επενδυτές, όμως το μέλλον είναι αβέβαιο μετά την κρίση του κορωνοϊού. Θετική η αναστολή του ΦΠΑ ως το τέλος του 2022.
Στη Ρουμανία ο αντίστοιχος ΕΝΦΙΑ είναι 10 ως 20 φορές μικρότερος του ελληνικού. Οι ιδιοκτήτες ακινήτων προστατεύονται και οι περισσότεροι νόμοι τους βάζουν σε προτεραιότητα, όπως συμβαίνει σε όλα τα καπιταλιστικά κράτη. Ο φόρος για εισοδήματα από ακίνητα είναι μικρός ως... αστείος. Η αγορά έχει ανέβει τα τελευταία χρόνια βασισμένη περισσότερο στους γηγενείς, οι οποίοι σε πλειοψηφία 60% αγοράσαν / αγοράζουν ακίνητα χωρίς τραπεζικό δανεισμό. Κρίση θα υπάρξει και εκεί, όμως με το ποσοστό ιδιοκατοίκησης στο 96% (το μεγαλύτερο στον κόσμο) θεωρείται πως οι πιέσεις θα είναι μικρότερες από ότι σε άλλες χώρες.
Ελλάδα: 58
Ρουμανία: 75
Αποφεύγοντας να ανοίξουμε θέματα όπως γεωπολιτικοί κίνδυνοι, απονομή δικαιοσύνης κλπ, μπορούμε να πούμε ότι σε γενικές γραμμές κάθε χώρα έχει τα πλεονεκτήματά της, καθώς και τη δυνατότητα να «τρέξει» με γρήγορους ρυθμούς στη νέα δεκαετία που ξεκινά, αφού φυσικά περάσει τη μεγάλη οικονομική κρίση που φέρνει η αντιμετώπιση του κορωνοϊού.
Ένας ξένος επενδυτής συνήθως δίνει λίγο χαμηλότερη βαθμολογία στην Ελλάδα, αλλά ο υπογράφων είναι αισιόδοξος ότι τα πράγματα μπορούν να αλλάξουν προς το καλύτερο. Άλλωστε αν ούτε και τώρα η χώρα μας δεν βελτιωθεί και αλλάξει ριζικά, θα είναι δύσκολο να συμβεί αυτό τα επόμενα πολλά χρόνια.
Η Ρουμανία δεν είναι παράδεισος, ούτε όμως και η χώρα που ήταν πριν 20 χρόνια, είναι 3 χώρες σε μία. Θέλει προσοχή, σοβαρότητα και σχέδιο. Ανεβαίνει σταθερά και αν κάποιος έχει σωστούς συνεργάτες, μπορεί να κάνει ασφαλή βήματα και να κερδίσει πολλά από μία αγορά σε ραγδαία ανάπτυξη. Όλα εκεί ξεκινούν από την πολύ χαμηλή φορολογία, που δίνει ανάσα και «αέρα» σε κάθε μελετημένη επιχειρηματική κίνηση.
Συναντήσεις στη Θεσσαλονίκη: 4 και 5 Ιουνίου
Συναντήσεις στην Αθήνα: 11 και 12 Ιουνίου
Για περισσότερες πληροφορίες και ραντεβού: 6979 339400, [email protected]
ΥΓ. Η Ρουμανία ΔΕΝ είναι επιλογή για όποιον ψάχνει «να έχω ένα μαγαζί στην Ελλάδα και έδρα στο εξωτερικό», ούτε για αυτόν που νομίζει πως «με εταιρία έξω και υποκατάστημα εδώ θα αποφύγω τους ελληνικούς φόρους». Το γιατί αυτό δεν γίνεται μπορείτε να το διαβάσετε εδώ:https://www.liberal.gr/economy/isonmporo-na-kano-etaireia-exo-kai-to-upokatastima-edo-na-min-plironei-foroussin-ochi/274763
