Η τεράστια πίεση που ασκείται αυτές τις μέρες στο ΕΣΥ σε συνδυασμό με την άρνηση πολλών υγειονομικών υπαλλήλων να εμβολιαστούν έχει προκαλέσει πονοκέφαλο στην κυβέρνηση αλλά και μία πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση από πολιτική και ηθική σκοπιά.
Για κάθε φιλελεύθερο άνθρωπο, το ενδεχόμενο να μας υποχρεώσει το κράτος να βάλουμε κάτι στο σώμα μας προκαλεί αντι-ολοκληρωτικά αντανακλαστικά. Κάτι τέτοιο είναι αδιανόητο στο πλαίσιο μίας κοινωνίας που σέβεται την ατομικότητα. Παράλληλα όμως δεν ζει ο καθένας μόνος του. Ένας ασυνείδητος οδηγός που τακτικά οδηγεί μεθυσμένος, μπορεί να μην τρακάρει ποτέ στη ζωή του αλλά το αυξημένο ρίσκο της πρόκλησης κάποιου δυστυχήματος η κοινωνία μας το αντιμετωπίζει (ορθά) ως αρνητική εξωτερικότητα.
Μπορεί λοιπόν να έχουμε την ελευθερία να μην εμβολιαστούμε αλλά ως γνωστόν η ελευθερία συνεπάγεται και υποχρεώσεις. Το πραγματικό ερώτημα, από αυτή τη σκοπιά, που η πολιτεία πρέπει να απαντήσει είναι αν οι υγειονομικοί πρέπει να είναι υποχρεωμένοι να εμβολιαστούν, κατά την ίδια αρχή που οι οδηγοί πρέπει να είναι νηφάλιοι όταν οδηγούν.
Για τους υγειονομικούς υπαλλήλους η προστασία της ζωής των ασθενών αποτελεί πρωταρχικό σκοπό - για αυτό άλλωστε τους έχουμε ανάγκη και τους εμπιστευόμαστε. Όταν αρνούνται να εμβολιαστούν, ενώ όλες οι ιατρικές, φαρμακευτικές, και υγειονομικές αρχές πιστοποιούν ότι τα εμβόλια είναι ασφαλή και αποτελεσματικά, στην ουσία δεν αρνούνται μόνο να εκπληρώσουν το καθήκον της ασφάλειας των ασθενών αλλά ταυτόχρονα ακυρώνουν και τα βασικά θεμέλια πάνω στα οποία βασίζεται η εμπιστοσύνη των πολιτών προς το επάγγελμά τους. Η άρνησή τους να εμβολιαστούν δεν είναι αμιγώς προσωπική απόφαση που έχει αρνητικές εξωτερικότητες, αλλά είναι αντιφατική και ως προς το ρόλο και το σκοπό της ύπαρξής τους.
Ενώ λοιπόν ως άτομα οι υγειονομικοί πρέπει να έχουν το δικαίωμα να αρνηθούν να βάλουν κάτι στο σώμα τους παρά τη θέλησή τους, το δικαίωμά τους να συνεχίσουν να λειτουργούν ως υγειονομικοί δεν προκύπτει από πουθενά. Κανένας μας δεν έχει άνευ όρων και ελέω Θεού δικαίωμα σε μία θέση εργασίας. Όπως ένας οδηγός πρέπει να έχει δίπλωμα οδήγησης, δηλαδή να πληροί ορισμένες προϋποθέσεις προκειμένου να μπορεί να οδηγεί αυτοκίνητο, έτσι μπορεί και το κράτος να αποφανθεί ότι προϋπόθεση για να είναι κάποιος υγειονομικος υπάλληλος του ΕΣΥ είναι να εμβολιαστεί κατά της πανδημίας.
Με μία τέτοια στάση, κανένας υπάλληλος δεν αναγκάζεται να εμβολιαστεί και κανένας πολίτης δεν αναγκάζεται να εκτεθεί στο ρίσκο που συνεπάγεται η παρουσία ενός ψεκασμένου αντιεμβολιαστή μέσα σε ένα χώρο που υποτίθεται ότι όλα γίνονται με γνώμονα την επιστημονική γνώση και μέθοδο. Φυσικά, η λύση αυτή δεν είναι τέλεια και ενέχει μεγάλη δόση εξαναγκασμού.
Όμως, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι αυτό είναι και το τίμημα ενός μεγάλου κρατικού συστήματος υγείας. Στη λειτουργία του ΕΣΥ συμβάλλουν όλοι οι φορολογούμενοι χωρίς μάλιστα να έχουν δικαίωμα να αρνηθούν αυτή τη συμμετοχή. Αφού λοιπόν δεν υπάρχει το λεγόμενο opt-out, ώστε να πάρει κανείς τις ασφαλιστικές και υγειονομικές εισφορές του στον ιδιωτικό τομέα, τότε οι υπάλληλοι του συστήματος οφείλουν να ακολουθούν τις επιταγές του κράτους. Αν αυτό αποφασίσει να τους υποχρεώσει να εμβολιαστούν ή θα το πράξουν ή ας ψάξουν να βρουν άλλη δουλειά.
