Του Κυριάκου Αθανασιάδη
Σαν άλλο μυρμήγκι, στοιβάζω βιβλία. Δεν εννοώ ότι τα διαβάζω. Όχι όλα. Για την ακρίβεια, διαβάζω ένα μικρό μόνο μέρος τους. Ένα μικρό ποσοστό. Συνήθως διαβάζω στο κρεβάτι, περί τη μία ώρα πριν κοιμηθώ. Τα υπόλοιπα, τα στοιβάζω. Και στοιβάζω πολλά βιβλία. Δεν μπορώ να κάνω αλλιώς. Και δεν γίνεται να κάνω αλλιώς.
Αυτό κάνω. Στοιβάζω βιβλία. Για να βρίσκονται. Ποτέ δεν ξέρεις τι θα σου συμβεί. Μπορούν να συμβούν τα πάντα. Ένας πόλεμος. Μία πυρηνική καταστροφή. Μία ξαφνική απώλεια πρώτων υλών. Μία Ζόμπι Αποκάλυψη. Να πέσουν όλοι οι σέρβερ και να αχρηστευτούν όλα τα Kindle. Ή, να μην έχω πια δουλειά και λεφτά. Από τη στιγμή που εξαφανίστηκαν ώς και οι δεινόσαυροι από προσώπου γης, από τη στιγμή που υπάρχουν αντιεμβολιαστές και οπαδοί της θεωρίας της Επίπεδης Γης, από τη στιγμή που οι περισσότεροι Έλληνες ακόμη δεν έχουν καταλάβει τα αίτια της Κρίσης και της χρεοκοπίας του Δημοσίου, μπορούν να συμβούν τα πάντα.
Οπότε εγώ στοιβάζω βιβλία. Δεν ξέρεις τι γίνεται αύριο. Και δεν γίνεται να μείνεις από βιβλία. Όπως δεν γίνεται να μείνεις και από νερό. Αλλά δεν στοιβάζω νερό. Έχω μερικά βιβλία που λένε πώς μπορώ να βρω και να συγκεντρώσω πόσιμο νερό, από οπουδήποτε. Δεν ξέρω πού τα έχω, αλλά είναι κάπου εκεί. Σε μια στοίβα. Σε ένα ράφι. Σε ένα ντουλάπι. Κάπου. Αν δω ότι κινδυνεύουμε να μείνουμε από νερό, θα τα ψάξω — και θα τα βρω.
Δεν εννοώ με αυτό ότι στοιβάζω μόνο τέτοιου τύπου «χρήσιμα» βιβλία. Βιβλία που σου λένε πού να βρεις νερό ή πώς να πιάσεις πουλιά με ξόβεργες. Προς Θεού, όχι. Ή μάλλον, αν θέλετε, δεν βρίσκω «άχρηστο» κανένα βιβλίο. Δεν υπάρχει άχρηστο βιβλίο, ειλικρινά.
Υπάρχουν όμως βιβλία που δεν μου αρέσουν, και που το ξέρω ότι δεν μου αρέσουν επειδή τα διάβασα. Ή επειδή ανήκουν σε ένα είδος που βρίσκεται στον αντίποδα των αγαπημένων μου. Ή επειδή δεν άρεσαν σε ανθρώπους που έχουν πάνω-κάτω ίδιο γούστο, και γνώσεις, και προσλαμβάνουσες με εμένα. Οπότε, όχι, δεν μου αρέσουν αυτά τα βιβλία. Αλλά τα στοιβάζω και αυτά, έτσι και πέσουν στα χέρια μου. Ποτέ δεν ξέρεις τι βιβλίο ή τι είδος ή ποιος συγγραφέας θα σου αρέσει κάποτε. Που θα σου αρέσει είτε ολοκληρωτικά, είτε εν μέρει. Αύριο, ή σε δέκα χρόνια από τώρα. Αν μη τι άλλο, για να σας δώσω ένα παράδειγμα, παλιά διάβαζα πολιτικά βιβλία. Πολλά πολιτικά βιβλία. Σήμερα, όχι. Αλλά δεν ξέρω αν θα ξεκινήσω να διαβάζω πάλι, σωρηδόν, πολιτικά βιβλία κάποια στιγμή στη ζωή μου. Οπότε τα στοιβάζω και αυτά. Όπως επίσης, υπάρχουν κομμάτια, ιστορίες, παράγραφοι, ήρωες, ιδέες, σκέψεις που είμαι απολύτως «εγώ» σε πολλά από τα βιβλία που προκαταβολικά δεν μου αρέσουν.
Οπότε: τίποτε δεν αποκλείεται. Και κανένας συγγραφέας. Κανένα είδος. Κανένα βιβλίο. Τα στοιβάζω όλα λοιπόν.
Φυσικά, στοιβάζω κυρίως βιβλία που μου αρέσουν, ή που ξέρω ότι θα μου αρέσουν. Κατά πάσα πιθανότητα είναι τα περισσότερα που θυμάμαι να σας πω αυτή τη στιγμή, αν με ρωτάγατε — αλλά δεν είναι τα μόνα. Και δεν ανήκουν όλα τους σε ένα είδος. Όχι βέβαια. Σε ΜΙΑ ομάδα ανήκουν μόνο οι φανέλες που φοράω κάτω από τα πουλόβερ μου, ή όταν τρέχω. Άλλο όμως οι ομάδες που υποστηρίζουμε. Και άλλο τα βιβλία. Τελείως άλλο.
Στοιβάζω, έτσι, βιβλία όλων των ειδών. Είτε αυτά που μου αρέσουν —φαντασίας, τρόμου, αστυνομικά, περιπέτειας, κοινωνικά, ιστορικά, δραματικά, literary ή up-market fiction, παιδικά, προεφηβικά, εφηβικά και τσελεμεντέδες— είτε όχι: αστρονομικούς άτλαντες, για παράδειγμα. Θέλω να έχω έναν-δυο αστρονομικούς άτλαντες, γιατί δεν μπορώ να φανταστώ τη ζωή μου (δηλαδή τις στοίβες των βιβλίων μου, δηλαδή το σπίτι μου, τον χώρο μου, την επικράτειά μου, τη μικροσκοπική σαβάνα μου) χωρίς αστρονομικούς άτλαντες — θα ήταν φτωχή, και κυρίως θα ήταν μίζερη.
Τώρα, διαβάζοντάς τα όλα αυτά τα βιβλία, σήμερα ή αύριο, του χρόνου ή μετά από εκείνη την παγκόσμια καταστροφή που λέγαμε, ξέρω ότι δεν πρόκειται να αντλήσω την ίδια ευχαρίστηση. Το ξέρω πολύ καλά αυτό, είμαι πεπειραμένος αναγνώστης, μπορούμε να με πούμε και επαγγελματία. Όχι. Περισσότερη ευχαρίστηση θα αντλήσω από εκείνα τα βιβλία που μου αρέσουν ή που ανήκουν στις κατηγορίες που αγαπώ. Μάλιστα, ενδέχεται να αντλήσω πολύ περισσότερη ευχαρίστηση από πολλά βιβλία που έχω ήδη διαβάσει. Οπότε στοιβάζω —προφανώς— και τα διαβασμένα. Μάλιστα, αυτά τα στοιβάζω με ακόμη μεγαλύτερη προσήλωση και πάθος. Πώς γίνεται να τα αποχωριστώ; Γίνεται;
Δεν γίνεται.
Είμαι εγώ εκεί μέσα, και το ξέρω. Και δεν το ξέρω «ποιητικώ» τω τρόπω, ή ξέρω γω «φιλοσοφικά». Δεν το ξέρω αφηρημένα. Το ξέρω γιατί έτσι είναι. Είμαστε (και) τα βιβλία που διαβάζουμε. Ναι, είμαστε μια σούπα αμινοξέων? ναι, είμαστε μια οχύρωση γονιδίων (εγωιστικών γονιδίων)? και, ναι, είμαστε προϊόντα του καιρού μας, και αθύρματα της ιστορίας, και πλάσματα που εν μέρει διαμορφώνονται από τους άλλους, από αυτούς που αγαπάμε και που μας αγαπούν κυρίως, αλλά και από αυτούς που μας μισούν ή δεν μας δίνουν σημασία, και όλα αυτά.
Είμαστε όμως και τα βιβλία που διαβάσαμε. Όπως και οι ταινίες που είδαμε. Και τα τραγούδια που ακούσαμε.
Αλλά σαφώς είμαστε και τα βιβλία που διαβάσαμε. Δεν μπορείς να πετάξεις τα βιβλία που είσαι. Δεν είναι νύχια ή μαλλιά. Είναι εσύ. Δεν σε πετάς.
Δεν αυτοκτονείς. Συνεχίζεις να διαβάζεις. Συνεχίζεις να ζεις.
Και στοιβάζεις βιβλία.
[ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ ]
