Του Αλέξανδρου Σκούρα
Η 20η Νοεμβρίου έχει οριστεί διεθνώς ως ημέρα Τρανς Μνήμης. Είναι μια αφορμή να τιμηθεί η μνήμη των τρανς συνανθρώπων μας που υπήρξαν θύματα μίσους και εγκληματικής βίας.
Η βία εναντίον των τρανς ατόμων δεν είναι δυστυχώς σπάνιο φαινόμενο και στη χώρα μας. Το διαφορετικό και το ασυνήθιστο συνεχίζουν να προκαλούν και στη δική μας κοινωνία ανακλαστικούς, παράλογους φόβους, ανόητα αστεία, αήθεις προσβολές και βία.
Κι όμως τα πράγματα είναι απλά. Για τα τρανς άτομα η δυνατότητα του αυτοπροσδιορισμού τους είναι ζήτημα ατομικής ελευθερίας, απαραίτητη προϋπόθεση ώστε να μπορέσουν να διεκδικήσουν την ευτυχία στη ζωή τους όπως την αντιλαμβάνονται. Και σ' αυτόν τους τον αγώνα, κάθε πραγματικός φίλος της ελευθερίας οφείλει να τους συμπαρασταθεί.
Έχω την τιμή να γνωρίζω προσωπικά μια από τις σημαντικότερες κοινωνικές στοχάστριες της εποχής μας, που τυχαίνει να είναι τρανς. Η Ντίρντρε ΜακΚλόσκι έκανε τη μετάβαση από το αρσενικό στο θηλυκό φύλο το 1995, σε ηλικία 53 ετών και κατέγραψε αυτή την εμπειρία στο εξαιρετικά καλογραμμένο βιβλίο της με τίτλο Crossing: A Memoir. Η ίδια στην ιστοσελίδα της αυτοπροσδιορίζεται ως “προοδευτική, Επισκοπική, μεσοδυτική γυναίκα από τη Βοστώνη που υπήρξε κάποτε άνδρας και αγαπά τη λογοτεχνία, την ποσοτική έρευνα, τον μεταμοντερνισμό, την ελεύθερη αγορά. Όχι συντηρητική. Χριστιανή ελευθεριακή”.
Το σημαντικότερο έργο της ΜακΚλόσκι είναι η τριλογία της για την ηθική της αστικής τάξης (The Bourgeois Virtues: Ethics for an Age of Commerce, 2006 - Bourgeois Dignity: Why Economics Can''t Explain the Modern World, 2010 - Bourgeois Equality: How Ideas, Not Capital or Institutions, Enriched the World, 2016), όπου αναπτύσσει πειστικά το τολμηρό επιχείρημα ότι ο μεγάλος πλουτισμός της ανθρωπότητας από το 1800 μέχρι σήμερα οφείλεται πρωτίστως σε μια αλλαγή στο επίπεδο των ιδεών: Στην αλλαγή που συνέβη αρχικά στην Αγγλία και την Ολλανδία με την οποία ενασχολήσεις όπως το εμπόριο, η μηχανική, η επιχειρηματικότητα έπαψαν μετά από αιώνες να θεωρούνται άτιμα επαγγέλματα, προσελκύοντας έτσι σ' αυτά κάποιους από τους ικανότερους και πιο φιλόδοξους ανθρώπους της εποχής.
Το βασικό συμπέρασμα και κύριο μοτίβο στη σκέψη της ΜακΚλόσκι είναι ότι ακόμη και οι πιο ριζωμένες ιδέες μπορούν να αλλάξουν αρκεί τα επιχειρήματα γι' αυτή την αλλαγή να κάμψουν εντέλει αντιστάσεις και προκαταλήψεις.
Η μεγάλη αλλαγή που αφορά την έμπρακτη κατοχύρωση του αυτονόητου δικαιώματος των τρανς συνανθρώπων μας στον αυτοπροσδιορισμό και στην επιδίωξη της ευτυχίας - που εντέλει ισοδυναμεί με την κατοχύρωση αυτού του δικαιώματος για τον καθένα και την κάθε μία από μας - είναι πλέον κάτι παραπάνω από ώριμη. Σ' αυτή την τελική ευθεία, είναι στο χέρι μας αυτή τη φιλελεύθερη μάχη των επιχειρημάτων να τη δώσουμε και να την κερδίσουμε. Για όλους μας και τον καθένα ξεχωριστά.