Του Νίκου Δ. Δενδρή
Συγχωρήστε μου το συναισθηματικό της γραφής, όπου ξεφεύγει. Θα προσπαθήσω να παραθέσω μόνο γεγονότα. Και να θέσω μόνο ερωτήματα.
Κάπου εκεί ψηλά στα βουνά της Πίνδου, έχει από καιρό γίνει χώμα ένα μονό δεξί χέρι. Κομμένο κάπου εκεί ψηλά πάνω από τον αγκώνα, από ιταλική οβίδα ή όλμο. Ο κάτοχός του άφησε τον πατέρα μου τον Οκτώβρη του 1940, μωρό μηνών, και ανέβηκε να πολεμήσει τον εισβολέα. Δεν ανέβηκε να πολεμήσει κάποιον φασίστα. Τον εισβολέα. Της Χώρας του. Πειθόμενος στους Νόμους και το Σύνταγμα. Με αγάπη για την Ελλάδα. Δεν αναρωτήθηκε καν. Απλά το έκανε.
Δεν είναι το μόνο μέλος που έχει μείνει εκεί επάνω. Και δεν έμειναν μόνο ξεκομμένα μέλη - έμειναν εκεί και πολλά σώματα, κάποια άταφα. Άγνωστα κάποια έως σήμερα. Σε πολλά μέρη, όπως π.χ. στο Ύψωμα 731.
Ο κάτοχος του χεριού λεγόταν κι αυτός, όπως κι εγώ, Νικόλαος Δ. Δενδρής. Βγήκε ανάπηρος από το Νοσοκομείο, με την κατάρρευση του Μετώπου. Έχω πολλές ιστορίες που μας έλεγε, για το κρύο, για το "Αέρααααα", για τους Ιταλούς που αιχμαλώτιζαν, για την επιστροφή με τα πόδια στο χωριό του. Μα δεν είναι του παρόντος, έχω γράψει και παλιότερα για τον υπέροχο αυτό άνθρωπο, που απλά νοιώθω τιμή που τον γνώρισα.
Θα σταθώ μόνο σε δύο πράγματα.
Πρώτο - στις πάμπολλες και συχνές ερωτήσεις του αδελφού μου κι εμένα "σκότωσες πολλούς Ιταλούς, παππού;" δεν απάντησε. Ποτέ.
Και το δεύτερο, σε μία σκηνή που την ανέφερε μόνιμα, αμέσως μετά κάθε μας τέτοια ερώτηση.
"Μπήκαμε, παιδιά μου, σε ένα φυλάκιο, και τους φωνάζαμε -Ψηλά τα χέρια!... σαστισμένοι αυτοί, καταλάβαιναν άραγε; Κι ένας είχε το χέρι του μέσα στο αμπέχωνο, πήγε να το τραβήξει... είχε χειροβομβίδα; είχε όπλο; ήταν απλά για να παραδοθεί; δεν κατάλαβα - έγινε τόσο γρήγορα, τον πυροβόλησα, σχεδόν αυτόματα, φοβήθηκα, τον σκότωσα." Σταμάταγε βουρκωμένος, κόμπιαζε, συνέχιζε "... θα με κυνηγάει για πάντα αυτό..."
Πάμε στο Σήμερα.
Είδα σε βίντεο, ότι προχθές στην παρέλαση στη Νέα Φιλαδέλφεια, κάποια κορίτσια έκαναν "δρώμενο". Στην παρέλαση για το ΌΧΙ και το 1940. Περπατώντας παράξενα, το λιγότερο, γύρω από τη Σημαία. Άκουσα ότι ήταν πλαστό το βίντεο - αλλά μετά διάβασα και την ανακοίνωση του Δημάρχου. Διάβασα και το μανιφέστο τους. Εικάζω λοιπόν πως συνέβη πραγματικά. Ειπώθηκαν διάφορα για το γεγονός: Ήταν δρώμενο, διακωμώδηση, ασέλγεια, ύβρις, έκφραση, διαμαρτυρία, για την πιθανή διακωμώδηση ΑΜΕΑ, μίμηση Monty Python, κ.α., σε άλλη χώρα θα τις πέταγαν έξω, αφήστε την διακωμώδηση ελεύθερη, υπάρχουν και όρια, δεν πειράζει, αποβολή, κ.λπ.
Δε θα αναφερθώ στη δική μου αντίδραση και γνώμη. Την κρατώ για τον εαυτό μου - δεν έχει και σημασία, άλλωστε.
Θα ήθελα όμως να σημειώσω ότι το γεγονός έγινε σε επίσημη τιμητική παρέλαση για το 1940. Όχι σε κάποια άλλη επέτειο.
Αυτό που μου ήρθε όμως στο μυαλό ήταν, να είχα τον παππού μου από τη μία και τα κορίτσια από την άλλη. Και να έβλεπα τί θα του έλεγαν. Και τί θα τους απαντούσε.
Διαφορετικοί καιροί. Διαφορετικοί άνθρωποι. Από τη μία, καλοζωισμένοι νέοι, που δεν έχουν παλέψει ή στερηθεί βασικά πράγματα (φαγητό, νερό, στέγη, μόρφωση, ντύσιμο, διασκέδαση). Που ίσως παλεύουν για άλλα πράγματα, όμως. Κι από την άλλη, ο αγρότης του ορεινού χωριού της Φθιώτιδας που πάλευε - μοχθούσε - για να ζήσει την οικογένειά του.
Ας κριθεί ο καθένας από τις πράξεις και από τα πιστεύω του. Α, κι από όσα δίνει κι από όσα κάνει για να τα υποστηρίξει.
Ας κριθούν και οι ταγοί, πνευματικοί και ιδεολογικοί, της κάθε εποχής. Που διαμορφώνουν ιδεολογίες και συνειδήσεις.
Ας κριθούν, ας κριθούμε όλοι.
Από την Ιστορία.
Όπως κρίθηκε ο Παππούς μου - κι η γενιά του.
