Η πολιτεία της Καλιφόρνια αν ήταν ανεξάρτητο κράτος θα ήταν η 5η μεγαλύτερη οικονομία στον πλανήτη. Είναι η Μέκκα των νέων τεχνολογιών και των νεοφυών επιχειρήσεων, έχει τεράστια αγροτική, βιομηχανική και ενεργειακή παραγωγή, είναι πανέμορφη και έχει αξιοζήλευτο κλίμα. Όλα αυτά τα συστατικά είναι εκείνα που κάνουν την Καλιφόρνια μία σπουδαία και υπολογίσιμη οικονομική δύναμη παγκοσμίως. Όμως, έχει και τη σκοτεινή της πλευρά.
Μία γνωστή αμερικάνικη παροιμία λέει ότι ο δρόμος προς την κόλαση είναι στρωμένος με καλές προθέσεις. Στην Καλιφόρνια, που τα τελευταία χρόνια βασανίζεται από μία μεγάλη κοινωνική κρίση, οι πολιτικοί καλοθελητές έχουν στρώσει ολόκληρη λεωφόρο. Σύμφωνα με μία αποκαλυπτική έρευνα του φιλελεύθερου Cato Institute, η Καλιφόρνια αντιμετωπίζει μία τεράστια ανθρωπιστική κρίση. Τα επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι στη συγκεκριμένη πολιτεία ζουν περίπου 130 χιλιάδες άστεγοι ενώ ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι περίπου οι η Καλιφόρνια φιλοξενεί περίπου τους μισούς άστεγους της Αμερικής που δεν έχουν πρόσβαση σε καμία στέγη μέσω κρατικών, πολιτειακών, ή φιλανθρωπικών δομών.
Την ίδια στιγμή, το να έχει ένας καλιφορνέζος στέγη πάνω από το κεφάλι του είναι ακριβότερο από οποιοδήποτε μέρος των ΗΠΑ. Η διάμεση τιμή αγοράς ενός ακινήτου είναι στις 500 χιλιάδες δολάρια και το μέσο ενοίκιο κοντά στα 1.800 δολάρια το μήνα, με περιοχές σαν το Σαν Φρανσίσκο και το Λος Άντζελες να ξεπερνούν τα 2.500 δολάρια για ένα απλό δυάρι. Το αποτέλεσμα των πανάκριβων ενοικίων είναι ότι περισσότερα από τα μισά νοικοκυριά πληρώνουν για ενοίκιο ποσά μεγαλύτερα του ενός τρίτου του συνολικού τους εισοδήματος, γεγονός που καθιστά το κόστος του ενοικίου οικονομικά επιζήμιο. Όλα αυτά τα αποκαρδιωτικά στοιχεία συμβαίνουν σε μία περίοδο που η Καλιφόρνια γνώρισε πρωτόγνωρη οικονομική ανάπτυξη, με ορισμένες μελέτες να μιλούν για δημιουργία δέκα θέσεων εργασίας για κάθε νέα οικοδομή σπιτιού την τελευταία εικοσαετία.
Αυτό το τελευταίο στατιστικό είναι ιδιαίτερα αποκαλυπτικό διότι αναδεικνύει ότι ο νόμος της προσφοράς και της ζήτησης δεν λειτούργησε στην προκειμένη περίπτωση. Φυσικά, δεν πρόκειται για κάποια αποτυχία της αγοράς, ούτε και έλλειψης κοινωνικών προγραμμάτων για τους φτωχούς. Η Καλιφόρνια είναι με διαφορά η πιο σημαντική αριστερή πολιτεία των ΗΠΑ, έχει πολύ υψηλούς φόρους, και πολλαπλά, ίσως και τα περισσότερα, κοινωνικά προγράμματα.
Σύμφωνα με το Cato, ένας θεμελιώδης λόγος της ανθρωπιστικής και οικιστικής κρίσης της Καλιφόρνια είναι η έλλειψη προσφοράς. Με απλά λόγια, ο περιορισμένος αριθμός διαθέσιμων σπιτιών και η μεγάλη ζήτηση που αυτά έχουν, οδηγεί τις τιμές των ακινήτων στα ύψη και κατά συνέπεια περισσότερους ανθρώπους στο δρόμο. Τον δρόμο που έχουν στρώσει οι καλές προθέσεις των κυβερνώντων.
Πρώτα, στο μεγαλύτερο μέρος της πολιτείας απαγορεύονται οι πολυκατοικίες και τα ντούπλεξ, τα είδη σπιτιών που είναι σαφώς πιο προσιτά προς τους χαμηλόμισθους, αφήνοντας τεράστιες εκτάσεις γης να καλύπτονται από μονοκατοικίες. Παράλληλα, οι τοπικοί κεντρικοί σχεδιαστές έχουν ορίσει πολύ αυστηρά κριτήρια για ελάχιστους χώρους πάρκινγκ που υποχρεούται κάθε κτίριο να παρέχει, γεγονός που συμβάλλει στη μεγαλύτερη τιμή των σπιτιών και των διαμερισμάτων. Σαν να μη φτάνει αυτό, η τοπική πολεοδομία έχει τη δύναμη να κρίνει αν κάθε πρόταση για νέα οικοδόμηση είναι απαραίτητη και επιθυμητή, και σε περίπτωση που κρίνει καταφατικά, ακολουθεί ένας γραφειοκρατικός λαβύρινθος που κάνει το εγχείρημα της οικοδόμησης ασύμφορο.
Πέρα από τις εχθρικές προς την οικοδομή πολιτικές που ακολουθεί η πολιτεία και οι περισσότερες πόλεις της Καλιφόρνια, ένα μεγάλο εμπόδιο αποτελεί και ο περιβαλλοντικός νόμος της πολιτείας που δίνει δικαίωμα καταγγελίας, ακόμα και ανώνυμα, κάθε νέας οικοδομής - ακόμα και με πρόσχημα τη χειροτέρευση της θέας ενός γείτονα.
Ο κανόνας της προσφοράς και της ζήτησης ισχύει ακόμα και στην πλουσιότερη πολιτεία των ΗΠΑ. Οι τοπικοί πολιτικοί τον αγνόησαν και τώρα η πολιτεία τους χάνει κάθε χρόνο περισσότερους κατοίκους από όσους προσελκύει. Θα είναι πραγματικά ένα ακόμα “επίτευγμα” της αριστεράς αν καταφέρει να καταστρέψει αυτό το σπουδαίο οικονομικό και πολιτιστικό οικοδόμημα με τις καλές της προθέσεις.
