Δεν μπορεί να υπάρχουν συνεχώς αιτήματα και αξιώσεις, δίχως υποχρεώσεις. Δεν είναι δυνατόν κάποιοι εκπαιδευτικοί να αρνούνται να κάνουν περιγραφή του έργου τους, να δεχθούν αξιολόγηση της σχολικής μονάδας τους, αλλά διαρκώς να αναζητούν ευθύνες από το υπουργείο, τονίζει στην παρέμβασή της μέσω του Liberal.gr για το μείζον θέμα που αφορά στην μέτρηση των επιδόσεων του εκπαιδευτικού κόσμου, η πρώην υπουργός Παιδείας Μαριέττα Γιαννάκου, καθώς «η γνώση και η μετάδοσή της είναι κενές περιεχομένου εάν δεν μπορούμε να μετρήσουμε τα μαθησιακά αποτελέσματα».
«Πώς είναι δυνατόν να είναι ευχαριστημένοι οι συνδικαλιστές εκπαιδευτικοί όταν διαπιστώνονται σοβαρές υστερήσεις των Ελλήνων μαθητών, όπως καταγράφονται από την καταξιωμένη τακτική διεθνή αξιολόγηση του ΟΟΣΑ PISA; Έχει η χώρα την πολυτέλεια να στερεί από καλές προοπτικές εξέλιξης παιδιά με εξαιρετικές δυνατότητες σε όλη την επικράτεια;», διερωτάται η πρώην υπουργός.
Και θυμίζει προς κάθε κατεύθυνση ότι η εικόνα της ελληνικής εκπαίδευσης είναι μέτρια σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα, και αυτό κατά κύριο λόγο είναι εις βάρος των αδύναμων κοινωνικών στρωμάτων.
Αντικείμενο της αξιολόγησης, όπως λέει, θα πρέπει να είναι η ανάδειξη εκείνων των εκπαιδευτικών μεθόδων που αναδεικνύουν το έργο των εκπαιδευτικών, οι οποίοι με τη σειρά τους, δεν πρέπει να αντιμετωπίζουν φοβικά την αξιολόγηση, παρά να καταγράψουν τα ισχυρά σημεία των πρακτικών τους, και να κατανοήσουν άλλες οι οποίες θα βελτιώσουν το έργο τους.
Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη
- Η συζήτηση για την αξιολόγηση των σχολικών μονάδων και από τον Σεπτέμβριο των εκπαιδευτικών έχει ανοίξει για τα καλά, με τις συνδικαλιστικές οργανώσεις να έχουν καλέσει τους εκπαιδευτικούς σε μαζική αποχή. Με την εμπειρία σας ως πρώην υπ. Παιδείας, ποια η γνώμη σας; Τι πρέπει να αξιολογηθεί κατά προτεραιότητα;
Δυστυχώς, διαβλέπω ότι οι συνδικαλιστικές οργανώσεις των εκπαιδευτικών βρίσκονται σε δυσαρμονία με τις εδραιωμένες πλέον αντιλήψεις μεταξύ των εκπαιδευτικών, των μαθητών και των γονέων μαθητών. Εξακολουθεί να υφίσταται μία άρνηση για την αξιολόγηση. Η γνώση, όμως, και η μετάδοσή της είναι κενές περιεχομένου εάν δεν μπορούμε να μετρήσουμε τα μαθησιακά αποτελέσματα.
Πώς είναι δυνατόν να είναι ευχαριστημένοι οι συνδικαλιστές εκπαιδευτικοί όταν διαπιστώνονται σοβαρές υστερήσεις των Ελλήνων μαθητών, όπως καταγράφονται από την καταξιωμένη τακτική διεθνή αξιολόγηση του ΟΟΣΑ PISA;
Θεωρώ ότι μια συντονισμένη προσπάθεια με ειλικρινή διάλογο από όλες τις πλευρές θα κατασιγάσει τους φόβους πολλών εκπαιδευτικών για τα αποτελέσματα της αξιολόγησης. Άλλωστε μέσω των προγραμμάτων μετεκπαίδευσης των εκπαιδευτικών που διαθέτει το υπουργείο παιδείας μπορούν να διορθωθούν πολλές ατέλειες στη μαθησιακή διαδικασία.
- Πώς πρέπει να αξιοποιηθούν τα αποτελέσματα της αξιολόγησης; Τι θα συμβεί στο σενάριο που μια σημαντική μερίδα δασκάλων και καθηγητών «βαθμολογηθεί» αρνητικά από τους αξιολογητές; Τι θα πρέπει να γίνει με όσους αποτύχουν να συμμορφωθούν με την αξιολόγηση;
Κάθε διαδικασία αξιολόγησης περιλαμβάνει μία σειρά παραμέτρων σύμφωνα με διεθνώς ισχύοντα κριτήρια. Κατά συνέπεια, ο εκπαιδευτικός δεν αξιολογείται μεμονωμένα, αποσπασμένος από την εκπαιδευτική μονάδα και το σύνολο των υποδομών και των εποπτικών μέσων τα οποία του χορηγεί η Πολιτεία.
Θα ήταν άδικο ένας μόνο συντελεστής να φορτωθεί τις υπαρκτές αδυναμίες του εκπαιδευτικού συστήματος. Ωστόσο, πρέπει να αναδείξουμε εκπαιδευτικές πρακτικές οι οποίες αναδεικνύουν το έργο των εκπαιδευτικών. Αντί κυρώσεων, οι εκπαιδευτικοί να καταγράψουν τα ισχυρά σημεία των πρακτικών τους, και να κατανοήσουν άλλες πρακτικές οι οποίες θα βελτιώσουν ουσιαστικά το έργο τους.
- Γιατί είναι τόσο δύσκολο διαχρονικά για τις ελληνικές κυβερνήσεις να ανταποκριθούν στο αίτημα της κοινωνίας για καλύτερη Παιδεία; Τόσο μεγάλα είναι τα συμφέροντα ώστε να δυσκολεύονται οι κυβερνήσεις να προχωρήσουν την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών; Γιατί βάζουν πάνω από το συμφέρον της κοινωνίας, το συμφέρον των συνδικαλιστών;
Ο εκπαιδευτικός είναι το μέσον, και η μετάδοση των γνώσεων στους μαθητές ο σκοπός, όχι το αντίστροφο. Δυστυχώς, στην Ελλάδα οι συνδικαλιστικές οργανώσεις με διάφορα προσχήματα επιδιώκουν να αποσείσουν το μερίδιο της ευθύνης που τους αναλογεί. Δεν μπορεί να υπάρχουν αιτήματα και αξιώσεις, δίχως υποχρεώσεις. Δεν είναι δυνατόν κάποιοι εκπαιδευτικοί να αρνούνται να κάνουν περιγραφή του έργου τους, να δεχθούν αξιολόγηση της σχολικής μονάδας τους, αλλά διαρκώς να αναζητούν ευθύνες από το υπουργείο.
Η εικόνα της ελληνικής εκπαίδευσης είναι μέτρια σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα, και αυτό είναι εις βάρος των αδύναμων κοινωνικών στρωμάτων κατά κύριο λόγο. Έχει η χώρα την πολυτέλεια να στερεί από καλές προοπτικές εξέλιξης παιδιά με εξαιρετικές δυνατότητες σε όλη την επικράτεια;
Οι συνδικαλιστικές οργανώσεις δεν πρέπει να λησμονούν ότι αν κατά την αξιολόγηση διαπιστωθούν σοβαρά ελλείμματα στην διάθεση των απαραιτήτων μέσων στους εκπαιδευτικούς για την διεκπεραίωση του έργου τους, η πολιτεία οφείλει να παραχωρήσει αυτά τα μέσα ώστε η αξιολόγηση να είναι πραγματικά ισορροπημένη.
Στον νόμο που εισηγήθηκα το 2005 για την αξιολόγηση των πανεπιστημίων η πρόβλεψη ήταν, το κράτος να μην αφίσταται των υποχρεώσεών του εφόσον διαπιστωθεί έλλειμμα που οφείλεται σε αυτό και να αποκαθιστά τις προϋποθέσεις των καλών πρακτικών που βελτιώνουν την εκπαίδευση. Και βέβαια στο επίπεδο των πανεπιστημίων οι εκπαιδευτικοί κρίνονται και από τους φοιτητές οι οποίοι χωρίς το όνομά τους παραδίδουν γραπτώς τις παρατηρήσεις τους στους αξιολογητές.
Σημειώνω, ότι η αξιολόγηση στο επίπεδο των πανεπιστημίων οδήγησε στην δημιουργία της ΑΔΙΠ - Ανώτατης Αρχής για την Εσωτερική και Εξωτερική Αξιολόγηση και τα ελληνικά πανεπιστήμια στα πρώτα 500 στην κατάταξη που εμφανίζεται από διάφορους σοβαρούς οργανισμούς και ότι εάν δεν υπήρχε αυτός ο νόμος η χώρα οδηγείτο κατευθείαν στη μη αναγνώριση των τίτλων σπουδών από την Ελλάδα στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού χώρου ανώτατης εκπαίδευσης.
- Σε πρόσφατο άρθρο του εδώ στο Liberal.gr, ο Στέφανος Μάνος, είχε υποστηρίξει ότι ένας αδιάβλητος και εύκολος τρόπος να κάνει το υπ. Παιδείας μια πρώτη αξιολόγηση των 1.350 Λυκείων της χώρας, θα ήταν να δημοσιοποιήσει τον μέσο όρο των αποτελεσμάτων στις πανελλαδικές κάθε Λυκείου τα τελευταία πέντε χρόνια. Συμφωνείτε με αυτή την πρόταση;
Είναι ορθή η πρόταση του αγαπητού κ. Μάνου και την προσυπογράφω. Υπάρχουν πολλές δυνατότητες να μετρήσουμε την ποιότητα του έργου των σχολικών μονάδων. Αυτό αποτελεί και απαίτηση των γονέων κάθε βαθμίδας, οι οποίοι αγωνιούν εάν το σχολείο που θα στείλουν τα παιδιά τους λειτουργεί υπό μία ομάδα αφοσιωμένων εκπαιδευτικών. Όπου συμβαίνει αυτό, πρέπει να το αναδείξουμε και με τον τρόπο αυτό να παρακινήσουμε και άλλα σχολεία να ανταποκριθούν στην άμιλλα.
Γνωρίζω τέτοιες περιπτώσεις σχολείων σε υποβαθμισμένες περιοχές, τα οποία επιτελούν σημαντικό έργο και έχουν μορφώσει πολλές γενιές μαθητών προσφέροντας μία καλύτερη προοπτική. Στην Ελλάδα η καλή δημόσια εκπαίδευση ήταν πάντοτε μοχλός κοινωνικής κινητικότητας και μέσο θεραπείας των κοινωνικών ανισοτήτων.
