Του Κυριάκου Αθανασιάδη
Εχθές γράφαμε εδώ για τις λίστες με τους στόχους της χρονιάς, και λέμε σήμερα να το συνεχίσουμε λιγάκι. Όχι με στόχους ακριβώς, αλλά με «συμβουλές». Συμβουλές σαν εκείνες που βλέπετε στα λεγόμενα βιβλία αυτοβοήθειας. Βέβαια, τα περισσότερα βιβλία αυτοβοήθειας γενικά βοηθούν κυρίως μόνο τούς… συγγραφείς τους, αλλά δεν θα ήταν κακό να παραδεχτούμε πως λένε πράγματα που, θέλουμε δεν θέλουμε, είναι με τον τρόπο τους σωστά. Μπορεί να μας φαίνονται κοινότοπα, μα και πάλι: πού είναι το κακό με την κοινοτοπία; Το πρόβλημά τους (ή καλύτερα: το πρόβλημα των αναγνωστών τους) είναι ότι οι κανόνες αυτοί γρήγορα ξεχνιούνται. Παρά ταύτα, δεν φταίνε τα βιβλία και οι «γκουρού» γι’ αυτό.
Εμείς εδώ μόνο γκουρού δεν είμαστε, αλλά και πάλι δεν αντιστεκόμαστε στον πειρασμό να προτείνουμε μερικά πράγματα που αποδεδειγμένα «κάνουν καλό». Και «αποδεδειγμένα» σημαίνει πως δούλεψαν ή δουλεύουν, λιγότερο ή περισσότερο, τόσο σε εμάς όσο και σε πολλούς φίλους μας. Όχι όλα μαζί —δεν χρειάζονται και τα δεκάξι—, αλλά κάποια από αυτά. Διαλέξτε όποια ταιριάζουν σε εσάς· ακόμη και ένα ίσως είναι αρκετό.
Έχουμε και λέμε λοιπόν: το 2020 είναι μία καταπληκτική χρονιά για…
- ...να σπαταλάμε λιγότερο χρόνο στα social media
Πόσο λιγότερο; Ένα 10% για αρχή, και μακάρι ακόμη ένα 10% αμέσως μετά. Μην ξεχνάτε ότι τα 9 στα 10 λεπτά που είμαστε online τα κλέβουμε από τον εαυτό μας, πράγμα αδικαιολόγητα ανόητο αν το καλοσκεφτείς. Υπάρχουν δωρεάν app που σου λένε πόσο χρόνο χαλάς στα social media — μία παράλογη σπατάλη.
- ...να περιορίσουμε τα κανάλια ενημέρωσής μας, επενδύοντας στην ποιότητά τους
Δεν χρειάζονται πολλά, αλλά καλά Μέσα. Το elladaramou.gr δεν είναι ένα καλό Μέσο. Επίσης, υπάρχουν επαγγελματίες που κάνουν για λογαριασμό μας μια πολύ δύσκολη δουλειά: ξεσκαρτάρουν τις ειδήσεις. Ένα παράδειγμα είναι αυτό.
- ...να περιορίσουμε το binge-watching
Κολακευόμαστε ότι είμαστε από τους πρώτους που το λέμε. Αλλά όπου να ’ναι να είστε σίγουροι πως θα το ακούτε όλο και συχνότερα — και θα μας θυμηθείτε. Επιστρέψτε (σιγά-σιγά, όχι απότομα) στον παλιό, παραδοσιακό τρόπο που βλέπατε τηλεόραση, αποφεύγοντας τη βουλιμική, μαραθώνια κατανάλωση των σίριαλ αλά Netflix. Εκεί είναι, δεν θα φύγει. (Extra tip: μ’ αυτό τον τρόπο θα καταλάβετε κι αν αυτά που βλέπετε αξίζουν τα λεφτά τους ή αν σας κλέβουν χωρίς να το καταλάβετε. Ο χρόνος σας είναι η μόνη σας όντως περιουσία).
- ...να εγκαινιάσουμε το σπορ των δέκα (10) σελίδων ανάγνωσης κάθε βράδυ
Αυτό κρατάει λιγότερο από 15 λεπτά. Η συμβουλή προφανώς απευθύνεται σε όποιον ισχυρίζεται πως δεν έχει χρόνο για διάβασμα. Έχει, και μάλιστα πολύ. Με 10 σελίδες την ημέρα, τέτοια μέρα του χρόνου θα έχει διαβάσει 10-15 βιβλία: όχι και λίγα, συγκρινόμενα με το κανένα βιβλίο. Με 20 σελίδες την ημέρα, θα φτάσει τα 30 μέσα σε έναν χρόνο.
- ...να διαβάσουμε Ιστορία
Όχι αποκλειστικά στο ίντερνετ, και ασφαλώς όχι από «στρατευμένα» σάιτ. Ο άνθρωπος έχει προορισμό του τα άστρα, ναι, αλλά στο μεταξύ βαδίζει (και) με το μαχαίρι στα δόντια. Δεν έχουμε μάθει και πολλά αφότου τελειώσαμε το σχολείο, και δεν θυμόμαστε τίποτε από τότε. Η ιστορία των δύο μεγάλων πολέμων του προηγούμενου αιώνα και των μετέπειτα του δευτέρου ίσως αρκούν για αρχή.
- ...να πάρουμε ένα σκύλο· ή μία γάτα
Αρκεί βέβαια να είμαστε πολύ περισσότερο από σίγουροι ότι θα ζήσουν και θα πεθάνουν μαζί ευτυχισμένα κάθε ώρα της ζωής τους — αλλιώς δεν πρέπει να πάρουμε, απαγορεύεται. Αν όμως είμαστε πράγματι σίγουροι, τότε η δική μας ζωή θα ανθήσει με τρόπους που δεν μπορούσαμε να διανοηθούμε πριν.
- ...να τρώμε κάπως πιο προσεκτικά
Αν αφαιρέσουμε πολύ από ένα ή δύο αποδεδειγμένα βλαβερά πράγματα από το διαιτολόγιό μας, σίγουρα δεν θα πάθουμε κάτι. Θα είναι αυτό η πολλή ζάχαρη; Το πολύ λίπος; Οι καθημερινές σοκολάτες; Ό,τι κι αν είναι, η απώλειά του μπορεί να μας λυπήσει στην αρχή, αλλά δεν θα πεθάνουμε κιόλας. Ενώ μ’ αυτό το πράγμα μπορεί και να πεθαίναμε (πριν της ώρας μας).
- ...να μαγειρεύουμε μία φορά την εβδομάδα για άλλους
Όλοι το ξέρουν. Είναι κάτι σαν το σεξ, αλλά με ρούχα. Ή σαν ροκ συναυλία χωρίς τα ντεσιμπέλ. Είτε για έναν είτε για περισσότερους, το μαγείρεμα για τους άλλους σε κάνει να αισθάνεσαι γεμάτος, πλήρης, ικανοποιημένος και χορτάτος. Σαν να έφαγες το αγαπημένο σου φαγητό.
- ...να ξυπνάμε μία ώρα νωρίτερα, κάθε μέρα
Προσοχή: αυτό δεν σας προσφέρει μία επιπλέον ώρα, καθώς θα αναπληρώσετε τον ύπνο σας πέφτοντας στο κρεβάτι μια ώρα νωρίτερα το βράδυ. Όχι. Θα σας προσφέρει ΠΟΛΛΕΣ επιπλέον ώρες. Η πρώτη πρωινή σας ώρα είναι μια ώρα που κρατά πολύ περισσότερα από 60 λεπτά. Γκαραντί. Δοκιμάστε το, όποια ώρα και αν συνηθίζετε να ξυπνάτε.
- ...να κάνουμε 6.000 βήματα στη διάρκεια της ημέρας
Αυτό κρατάει λιγότερο από 45 λεπτά, και τη μέτρηση την κάνει δωρεάν το τηλέφωνό σας. Δεν χρειάζεται να πούμε (και) εμείς πόσο σημαντικό έχει αποδειχτεί πως είναι το περπάτημα για την υγεία μας. Είναι πολύ σημαντικό. Επιπλέον, με το περπάτημα μπορείς και βρίσκεις χρόνο για να σκέφτεσαι, να υπολογίζεις, να λογαριάζεις, να ξεσκαρτάρεις. Μην ακούτε μουσική βαδίζοντας, επικεντρωθείτε στον εαυτό σας και στην κίνηση.
- ...να ασκούμαστε, χωρίς όργανα, 15 λεπτά την ημέραΒ
Όπως και το βάδισμα, κι αυτό είναι 100% καλό, και μπορεί να γίνει από τον καθένα, ανεξαρτήτως ηλικίας, βάρους, φυσικής κατάστασης κλπ. Στο YouTube υπάρχουν άπειρα προγράμματα κάθε βαθμού δυσκολίας, που γίνονται απλώς με το βάρος του σώματός μας, χωρίς όργανα. Κι έπειτα, ποιος ξέρει: ίσως σάς γίνει συνήθεια. Δωρεάν γυμναστήριο, στον χώρο σας. Τι άλλο να ζητήσει κανείς;
- ...να ξεκινήσουμε μία ξένη γλώσσα, κάνοντας 15 λεπτά μάθημα την ημέρα
Πολλοί αρχίζουν τα δωρεάν μαθήματα που διατίθενται στο ίντερνετ (δωρεάν ή με πολύ φτηνές συνδρομές), αλλά ελάχιστοι τα συνεχίζουν. Όχι επειδή συναντούν δυσκολίες, αλλά επειδή προτιμούν να χαζολογούν στο Facebook. Κατανοητό. Αλλά μια ξένη γλώσσα είναι ένας άλλος κόσμος — μεγάλη τύχη. Κι αν αυτό δεν φτάνει, έχουμε κι άλλο: μία ξένη γλώσσα είναι ένας τρομερός περισπασμός από τις αναποδιές της ζωής. Προτείνεται. (Εναλλακτικά, μάθετε μία τέχνη. Π.χ., το πλέξιμο ή την ικεμπάνα).
- ...να γραφτούμε συνδρομητές σε ένα έντυπο
Για τα επόμενα δέκα τουλάχιστον χρόνια, τα έντυπα θα εξακολουθούν να είναι τα πιο αρχοντικά Μέσα. Επίσης: να το ξεφυλλίζουμε αυτό το έντυπο, ή ακόμα-ακόμα και να το διαβάζουμε, όχι μόνο να το λαμβάνουμε με το ταχυδρομείο. Το τονίζουμε, γιατί πολλές φορές δεν ανοίγουμε καν τον φάκελο του περιοδικού όταν έρχεται στο σπίτι μας. Τώρα, αν το περιοδικό είναι εβδομαδιαίο, κρατήστε το για τον κυριακάτικο καφέ, μαζί με τις εφημερίδες. Ιδανικά, σε ένα καφέ-μπαρ. Στην ίδια πάντα θέση, αυτήν που προτιμάτε. Ξέρετε.
- ...να μάθουμε να κάνουμε καρδούλες στο Facebook και όχι ένα ξερό like
Δηλαδή ναι. Βάλτε αυτό: <3 και όχι εκείνο τον σηκωμένο αντίχειρα κάτω από τις αναρτήσεις που σας άρεσαν. Καρδούλες παντού. Τι ψυχή έχουν; Να θυμάστε επίσης ότι, συχνά, οι αντίχειρες φαίνονται στα μάτια αυτού που τους δέχεται σαν εκείνες τις χειραψίες που ο ένας πιάνει τα ακροδάχτυλα του αλλουνού λες και ακουμπάει άπλυτο ιγκουάνα.
- ...να είμαστε πιο γενναιόδωροι
Συνέχεια του προηγουμένου, αλλά σε πιο «φυσική» μορφή. Δεν εννοούμε να μοιράζετε φιλοδωρήματα (εκτός αν πρόκειται για σερβιτόρους και κούριερ, οπότε οφείλετε να είστε γαλαντόμοι). Εννοούμε το αντίθετο της «ξινής σοβαρότητας». Θυμηθείτε απλώς πόσο κολακεύεστε όταν σάς λένε «καλά λόγια». Κάντε το λοιπόν κι εσείς. Είναι τελείως τσάμπα αυτού του τύπου η γενναιοδωρία. Αλλά φέρνει και κέρδος, και συχνά μάλιστα αμέσως — θα το δείτε.
- ...να είμαστε πιο ευγενικοί
Κι αυτό είναι δωρεάν. Ακούγεται δύσκολο (και πολύ συχνά είναι, πράγματι), όμως αξίζει. Το μαθαίνει κανείς ακολουθώντας ανθρώπους στα social media που φημίζονται για τη μειλιχιότητά τους. Δεν μπορείς πάντα να απαντάς σαν τον Αναστάσιο Αλβανίας —το αναγνωρίζουμε αυτό—, αλλά μία μορφή ευγένειας είναι να μην απαντάς καθόλου. Απαλλάσσεσαι από ένα πολύ βαρύ φορτίο έτσι. Μάθετε να δίνετε τόπο στην οργή. Ας πάει στο καλό.
- ...να προσπαθήσουμε να έχουμε μια στάλα ενσυναίσθηση παραπάνω
Αυτό ακούγεται «κάπως», αλλά δεν είναι. Είναι το πιο εύκολο από όλα σ’ αυτό τον κατάλογο. Πώς το λένε οι Αμερικάνοι; «Μπείτε στα παπούτσια του άλλου». Ειδικά αν είναι σκισμένα, τρύπια, κουρελιασμένα, κι αν στάζουν νερά. Ειδικά τότε.
- ...να βοηθάμε
Ποιον να βοηθάμε; Ω, το πεδίο είναι ευρύ. Τον γείτονα που θέλει να πάει σινεμά και δεν έχει πού να αφήσει τον σκύλο, ας πούμε. Ή μια ΜΚΟ. Έχουμε μάθει να μισούμε τις ΜΚΟ γιατί «κλέβουν». Δεν είναι έτσι. Το έχουμε πιστέψει αυτό και το επαναλαμβάνουμε μόνο και μόνο για να μην ανακατευόμαστε με τον εθελοντισμό. Κι αν κλέβει μία, οι υπόλοιπες προσφέρουν θεάρεστο έργο. Το πεδίο, ξαναλέμε, είναι ευρύ — όσο και οι ανάγκες των ανθρώπων, όσο και ο πόνος. Αυτή θα είναι άλλη μια δύσκολη χρονιά για τους περισσότερους. Κάποιος δίπλα σας μπορεί να σας χρειάζεται. Ρωτήστε τον.
- ...να μην είμαστε πολύ σίγουροι· για οτιδήποτε
Ένας παλιός χρυσός κανόνας λέει ότι η μία στις δύο βεβαιότητές μας είναι λάθος, ξεπερασμένη ή επικίνδυνη. Ας μείνουμε με την άλλη. Βέβαια, δεν θα φτάσει μια χρονιά για να μάθουμε ποια ήταν η σωστή και ποια η λάθος: πότε ήμασταν το κογιότ και πότε το πουλί. Θα χρειαστεί να ξοδέψουμε μια ζωή για να το ανακαλύψουμε. Ωστόσο: έχετε ούτως ή άλλως τον νου σας. Κι αν δεν είναι τα πράγματα όπως πιστεύατε ότι είναι;…
* * *
Λέμε για 20 συμβουλές στον τίτλο, αλλά γράφουμε μόνο δεκαεννιά. Συμπληρώστε τον κατάλογο εσείς, κατά την κρίση σας. Να είστε καλά. Ευτυχισμένο το 2020!