Πόσα χρήματα θα διαθέτατε για να αποκτήσετε ένα βιντεάκι με το καλύτερο κάρφωμα του Γιάννη Αντετοκούνμπο στον μαγικό κόσμο του NBA; Θα άλλαζε το χρηματικό ποσό που έχετε στο μυαλό σας αν σας λέγαμε ότι το βίντεο αυτό θα είχε συλλεκτική αξία και θα μπορούσατε να το πουλήσετε με κέρδος;
Το «NBA Top Shot» είναι η νέα τρέλα που έχει κυριεύσει τις Ηνωμένες Πολιτείες τις τελευταίες εβδομάδες. Συλλέκτες, κερδοσκόποι και απλοί φίλαθλοι δίνουν μεγάλα ποσά για να αποκτήσουν «βιντεοκάρτες», τις οποίες είτε κρατούν ως συλλεκτικά κομμάτια είτε τις βγάζουν στην αγορά προς πώληση.
Πρόκειται για μία διαδικτυακή πλατφόρμα που αφορά την αγορά, πώληση και ανταλλαγή στιγμιότυπων του NBA (τη νέα μόδα είχε περιγράψει αναλυτικά ο Γιώργος Αδαμόπουλος εδώ). Ξεκίνησε να λειτουργεί τον Οκτώβριο του 2020, όμως περίπου το 90% των συναλλαγών της, συνολικής αξίας 230 εκατ. δολαρίων, διενεργήθηκαν μέσα στον Φεβρουάριο.
Τι ακριβώς όμως είναι η συγκεκριμένη πλατφόρμα; Θυμάστε τις κάρτες που μαζεύαμε μικροί με τα αγαπημένα μας αυτοκίνητα, αεροπλάνα κλπ; Ή τα αυτοκόλλητα με τους παίκτες των ποδοσφαιρικών ομάδων όπου κάθε αυτοκόλλητο είχε τη δική του «αξία», κάποια ήταν πιο σπάνια, ενώ για να γεμίσουμε το άλμπουμ ανταλλάζαμε κάρτες; Κάπως έτσι λειτουργεί και το NBA Top Shot, όμως αφορά στιγμιότυπα από το κορυφαίο πρωτάθλημα μπάσκετ του πλανήτη, στο οποίο πρωταγωνιστεί ο δικός μας Γιάννης Αντετοκούνμπο.
O 26χρονος Έλληνας σούπερ σταρ και δύο συνεχόμενες φορές MVP και καλύτερος αμυντικός του NBA έχει ήδη πάρα πολλά δικά του Top Shot, η αξία των οποίων ξεκινά από 220 δολάρια και φτάνει μέχρι το αστρονομικό ποσό των 145.000 δολαρίων. Σκεφτείτε ότι κάποιοι δίνουν 145.000 δολάρια για ένα βίντεο μερικών δευτερολέπτων που δείχνει μία φάση από αγώνα NBA.
Το ερώτημα λοιπόν που γεννάται είναι το εξής: Γιατί έχουν αξία τα στιγμιότυπα αυτά από τη στιγμή που μπορεί οποιοσδήποτε να τα βρει δωρεάν (και όχι μόνο αυτά αλλά ολόκληρους αγώνες) στο διαδίκτυο; Η απάντηση δίνεται από την Dapper Labs, την εταιρεία που σε συνεργασία με το NBA δημιουργεί τα στιγμιότυπα χρησιμοποιώντας την τεχνολογία blockchain. Για παράδειγμα, θα υπάρξει συγκεκριμένος αριθμός φάσεων που ολοκληρώνει κάποιο από τα διαστημικά του καρφώματα ο Γιάννης Αντετοκούνμπο, με αποτέλεσμα οι πιο σπάνιες φάσεις να φτάνουν να αξίζουν εκατοντάδες χιλιάδες δολάρια. Στην πρόσφατη νίκη των Μπακς επί των Κλίπερς, ο Γιάννης έκανε ένα εξωπραγματικό κόψιμο απέναντι στον ύψους 2,13μ., Κροάτη σέντερ Ίβιτσα Ζούμπατς και τα αμερικανικά μέσα κάλεσαν αμέσως το NBA να δημιουργήσει το Top Shot της συγκεκριμένης φάσης.
Η αξία των στιγμιότυπων (ή ψηφιακών βιντεοκαρτών) που μπορεί να βρει κάποιος στο NBA Top Shot διαμορφώνεται και ανάλογα με το ποιον αστέρα του NBA αφορούν και το πόσο σπάνιες ή ιστορικές είναι οι στιγμές που «αιχμαλωτίζουν». Αν δηλαδή ο Γιάννης καταφέρει να φορέσει το πολυπόθητο δαχτυλίδι του πρωταθλητή του NBA, οι «κάρτες» με τις δικές του φάσεις θα δουν την αξία τους να ανεβαίνει.
Μπορείτε να αγοράσετε, να πουλήσετε ή ακόμα και να ανταλλάξετε τις «βιντεοκάρτες». Μέχρι σήμερα πάνω από 40.000 λάτρεις του NBA και «επενδυτές» έχουν πραγματοποιήσει συναλλαγές μέσω της πλατφόρμας. Κάθε στιγμιότυπο έχει ένα μοναδικό σειριακό αριθμό και τη δική του αξία, η οποία μεταβάλλεται. Άρα δεν αποκτάς απλά ένα βίντεο με το αγαπημένο σου στιγμιότυπο αλλά το επίσημο στιγμιότυπο με τον μοναδικό σειριακό αριθμό, γεγονός που το καθιστά συλλεκτικό.
Και πριν σπεύσετε πείτε ότι έχουμε να κάνουμε με μία ακόμη φούσκα, μία αγορά που δεν έχει πραγματική αξία και σύντομα θα καταρρεύσει, σκεφτείτε ότι η τεχνολογία blockchain θεωρείται το μέλλον (και) της αγοράς τέχνης και των δημοπρασιών. Σύμφωνα, μάλιστα, με τον δισεκατομμυριούχο επιχειρηματία Μαρκ Κιούμπαν, ιδιοκτήτη των Ντάλας Μάβερικς, τα Top Shot έχουν πραγματική αξία.
Πριν λίγες ημέρες, όταν ο Σλοβένος σούπερ σταρ Λούκα Ντόντσιτς σκόραρε ένα εντυπωσιακό buzzer beater με το οποίο οι Ντάλας Μάβερικς νίκησαν τους Λος Άντζελες Κλίπερς, ο Κιούμπαν δήλωσε ότι θα πλήρωνε 1 εκατ. δολάρια για το συγκεκριμένο Top Shot. Επομένως γίνεται αντιληπτό ότι η αξία των «βιντεοκαρτών» μπορεί να ποικίλει ανάλογα με τη σπανιότητά της αλλά και το συναίσθημα.
Δεν είναι τυχαίο ότι στα ακριβότερα Top Shot πρωταγωνιστεί ο μεγαλύτερος εν ενεργεία παίκτης Lebron James. Να πούμε εδώ πως όλα τα «Top Shot» είναι εγκεκριμένα από το NBA, που σημαίνει ότι είναι επίσημα στιγμιότυπα, ενώ όταν αγοράζεις ένα πακέτο φάσεων, αυτό αποθηκεύεται σε ένα ψηφιακό πορτοφόλι. Η τεχνολογία blockchain διασφαλίζει την «ανεξαρτησία» της αγοράς - ότι δηλαδή κανείς μεμονωμένος παίκτης δεν μπορεί να ελέγξει το δίκτυο - όπως συμβαίνει και με τις αγορές κρυπτονομισμάτων.
Σήμερα το φθηνότερο Top Shot πωλείται για 16 δολάρια και το ακριβότερο για 250.000 δολάρια. Η εταιρεία Dapper Labs που τα δημιουργεί εισπράττει 5% προμήθεια από τις συναλλαγές, ενώ μερίδιο έχουν και οι παίκτες μέσω της Ένωσης Παικτών, σύμφωνα με αμερικανικά μέσα.
AP Photo/Chris O'Meara