Η εντυπωσιακή απόδοση 25% μέσα στο 2021, για τον μεγαλύτερο χρηματιστηριακό δείκτη στον κόσμο, S&P 500, αποτελεί μία από τις υψηλότερες επιδόσεις από το 1987. Σήμερα, η Goldman Sachs προβλέπει ότι ο δείκτης - βαρόμετρο για τις παγκόσμιες αγορές θα φτάσει στις 5.100 μονάδες στο τέλος του 2022, δίνει δηλαδή περιθώρια ανόδου της τάξης του 10%. Όμως την ίδια στιγμή, το εργαλείο με το οποίο η αμερικανική τράπεζα «ζυγίζει» αν η αγορά είναι bull ή bear, προμηνύει ότι υπάρχει σημαντικός κίνδυνος διόρθωσης έως 10% το νέος έτος.
Σε έκθεση που αναλύει τα σημεία - καταλύτες που θα επηρεάσουν τις αγορές και τη συμπεριφορά των επενδυτών το 2022, ο οίκος σημειώνει ότι βρισκόμαστε ακόμη στην αρχή του ανοδικού κύκλου που ξεκίνησε μετά το μίνι κραχ που προκάλεσε η πανδημία το 2020, ωστόσο τα κέρδη στο εξής θα είναι περιορισμένα.
Πληθωρισμός VS ανάπτυξη
Η Goldman τονίζει ότι οι πελάτες της εστιάζουν ολοένα και περισσότερο στο ισοζύγιο πληθωρισμού – ανάπτυξης, καθώς βρισκόμαστε σε μία φάση που η οικονομία προσπαθεί να ανακάμψει από την πανδημία αλλά οι πληθωριστικές πιέσεις δείχνουν πιο «επίμονες» απ’ ότι πολλοί πίστευαν πριν από λίγους μήνες. Ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ διαμορφώθηκε στο 6,8% τον Νοέμβριο και ο δομικός πληθωρισμός, που δεν λαμβάνει υπόψη τις μεταβολές των ενεργειακών τιμών, στο 4,9%, σε υψηλό 30 ετών. Στην Ευρώπη ο γενικός πληθωρισμός ανέβηκε στο 5% και ο δομικός στο 2,6%, ξεπερνώντας τις εκτιμήσεις.
Την ίδια ώρα, ο νέος κυβερνητικός συνασπισμός στη Γερμανία ανακοίνωσε ότι θα αυξήσει τον κατώτατο μισθό κατά 25% στα 12 ευρώ/ώρα το 2022 και δεσμεύτηκε να μην μειωθούν οι συντάξεις, υποδεικνύοντας ότι παρά τα προσωρινά προβλήματα στις εφοδιαστικές αλυσίδες, το υψηλότερο μισθολογικός κόστος θα προσθέσει στον πληθωρισμό στον κύκλο μετά την πανδημία. Στο μέτωπο της ανάπτυξης, η παραλλαγή Όμικρον έχει ενισχύσει την αβεβαιότητα.
Το καλό είναι ότι οι αγορές δείχνουν τελευταία να έχουν προεξοφλήσει μεγάλο μέρος από αυτές τις εξελίξεις.
Αυτό φαίνεται από το γεγονός ότι οι επενδυτές αποφεύγουν τις επενδύσεις ρίσκου και γενικότερα υπάρχει μία αίσθηση μεγάλης επιφυλακτικότητας. Τα εμπορεύματα έχουν σημειώσει το μεγαλύτερο sell-off από τον Απρίλιο του 2020 και η αγορά αργού πετρελαίου δείχνει να προεξοφλεί ένα πολύ μεγαλύτερο χτύπημα στη ζήτηση σε σύγκριση με την παραλλαγή Δέλτα, ισοδύναμο με το να μην πετάνε αεροπλάνα για 3 μήνες. Επίσης, ο δείκτης της Goldman «Risk Appetite Indicator» που καταγράφει τη διάθεση ανάληψης κινδύνου στις τάξεις των επενδυτών έχει υποχωρήσει σε αρνητικό έδαφος, ωθούμενος κυρίως από την αυξημένη μεταβλητότητα στις μετοχές.
Η συνέχιση του bull market
Ενώ πολλοί υποστηρίζουν ότι υπάρχουν ενδείξεις υπερβολής στις αποτιμήσεις και ότι βρισκόμαστε στο τέλος του Bull market, η Goldman Sachs πιστεύει ότι η εξέλιξη της ανάκαμψης των αγορών από το μίνι κραχ του 2020 συνάδει με τον κύκλο τεσσάρων φάσεων που η αμερικανική τράπεζα βλέπει.
Η πρώτη φάση ενός bull market, η φάση της «Ελπίδας», είναι συνήθως πολύ ισχυρή καθώς οι τιμές των μετοχών ανακάμπτουν ταχύτερα από τα κέρδη. Η επόμενη φάση είναι η φάση της «Ανάπτυξης», η οποία παραδοσιακά είναι η μεγαλύτερη σε διάρκεια και βασίζεται στα υψηλότερα κέρδη, ωστόσο οι αποτιμήσεις αρχίζουν να ομαλοποιούνται. Σύμφωνα με την Goldman, αυτό ακριβώς βλέπουμε μέχρι στιγμής φέτος. «Πιστεύουμε ότι παραμένουμε στα πρώτα στάδια της φάσης Ανάπτυξης και του ευρύτερου κύκλου, αν και αναμένουν χαμηλότερες επιδόσεις από τους χρηματιστηριακούς δείκτες».
Η προοπτική χαμηλότερων αποδόσεων των δεικτών κατά μήκος του κύκλου και συνεπώς λιγότερων ευκαιριών μεταβλητότητας, οφείλεται στο ασυνήθιστο σημείο εκκίνησης. Σε αντίθεση με προηγούμενους κύκλους, ειδικά μετά την Παγκόσμια Κρίση του 2008-09, μπαίνουμε στη φάση της Ανάπτυξης με τα επιτόκια ήδη να βρίσκονται σε ιστορικά χαμηλά και τις αποτιμήσεις στα υψηλότερα επίπεδα που έχουν καταγραφεί.
Είναι υπαρκτός, λοιπόν, ο κίνδυνος διόρθωσης στα χρηματιστήρια, στην περίπτωση απότομων μεταβολών στα επιτόκια και στα term premia, στη διαφορά δηλαδή μεταξύ της απόδοσης των μακροπρόθεσμων και βραχυπρόθεσμων ομολόγων.
Όπως τονίζει η Goldman, ο δείκτης bull/bear market έχει ενισχυθεί στο 70%, επίπεδο ακριβώς πριν την «επικίνδυνη ζώνη». Συνδυάζεται μάλιστα με ισχυρό momentum ανάπτυξης και αυξημένο δείκτης ISM (του αντίστοιχου PMI). Ο δείκτης ISM υπηρεσιών σημείωσε ιστορικό υψηλό τον Νοέμβριο, κόντρα στις προβλέψεις για πτώση, και ο μεταποιητικός ISM ενισχύθηκε πάνω από το 61. Σε αυτό το μοντέλο, προσθέτει η Goldman, ο κίνδυνος αυξάνεται όσο ισχυρότερο είναι το αναπτυξιακό momentum.
«Ενώ τα επίπεδα αυτά δεν μας δείχνουν ότι επίκειται bear market, δείχνουν όμως ότι μεγαλώνει ο κίνδυνος διόρθωσης και μεγαλύτερης αδυναμίας σε απογοητεύσεις που θα μπορούσαν να προέλθουν από την ανάπτυξη ή τα επιτόκια. Τα τρέχοντα επίπεδα του δείκτη δικαιολογούν χαμηλές μονοψήφιες αποδόσεις το επόμενο δωδεκάμηνο και μέγιστη διόρθωση μεταξύ -5% και -10%.
