Η πρώτη αύξηση επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα από το 2011 θα λάβει χώρα αυτή την εβδομάδα και οι αγορές ήδη είναι σε διάθεση fast forward, εστιάζοντας στην πορεία που θα ακολουθήσουν τα επιτόκια και τις αυξήσεις στο κόστος χρήματος που θα ακολουθήσουν μετά την πρώτη κίνηση στη συνεδρίαση της Πέμπτης, ενώ οι προοπτικές της οικονομίας επιδεινώνονται.
Ο ορίζοντας συννεφιάζει, καθώς ο πληθωρισμός συνεχίζει να επιταχύνεται και η ανάπτυξη να επιβραδύνεται. Το δίλημμα που αντιμετωπίζει η ΕΚΤ είναι μεγαλύτερο από αυτό των άλλων μεγάλων κεντρικών τραπεζών, σύμφωνα με οικονομολόγους της Barclays.
Τα πέντε κύρια ερωτήματα για τις αγορές ενόψει της συνεδρίασης της Πέμπτης:
Θα επιλέξει η ΕΚΤ ήπια αύξηση επιτοκίων αυτή την εβδομάδα;
Είναι το πιθανότερο σενάριο καθώς έχει ήδη σηματοδοτήσει άνοδο 25 μονάδων βάσης για να συγκρατηθεί ο πληθωρισμός που στην ευρωζώνη τρέχει με 8,6%. Το καταθετικό επιτόκιο της ΕΚΤ βρίσκεται στο -0,5%, σε αρνητικό έδαφος από το 2014.
Δεν μπορεί να αποκλειστεί μεγαλύτερη άνοδος κατά 50 μονάδες βάσης δεδομένης της αδυναμίας του ευρώ, ωστόσο, οι αναλυτές εκτιμούν ότι δεν είναι πολύ πιθανή λόγω των ανησυχιών της ΕΚΤ για την πορεία της ανάπτυξης. Μια αύξηση μεγαλύτερη των 25 μβ θα ερμηνευτεί από τις αγορές ως επιθετικό σήμα δεδομένης της τρέχουσας συγκυρίας.
Ποιο είναι το σχέδιο της ΕΚΤ για να ελέγξει το στρες στην αγορά ομολόγων;
H EKT θα ανακοινώσει το νέο εργαλείο αντι-κατακερματισμού της νομισματικής της πολιτικής μετά την άνοδο των ομολογιακών αποδόσεων που παρατηρήθηκε, ιδιαίτερα στις πλέον χρεωμένες χώρες της ευρωζώνης. Οι αξιωματούχοι της εξετάζουν το αν πρέπει να ανακοινωθεί το μέγεθος και η διάρκεια του νέου προγράμματος αγοράς ομολόγων.
Αν ανακοινωθεί μεγάλου μεγέθους πρόγραμμα θα μπορούσε να ενισχύσει την εμπιστοσύνη των αγορών στη δέσμευση της ΕΚΤ να καταπολεμήσει τους κινδύνους κατακερματισμού. Αντίθετα, σε περίπτωση που το μέγεθος κριθεί μικρό, η ψυχολογία στην αγορά μπορεί να απογοητευτεί. Παράλληλα, η νέα πολιτική κρίση στην Ιταλία ασκεί ανοδική πίεση στις αποδόσεις των ιταλικών ομολόγων και στο κόστος δανεισμού της χώρας.
Σύμφωνα με την UBS, όσο μεγαλύτερο το μέγεθος του νέου εργαλείου της ΕΚΤ τόσο μικρότερος ο κίνδυνος να τεσταριστεί από τις αγορές.
Πώς μπορεί να επηρεάσει τις αυξήσεις επιτοκίων η εξασθένηση της οικονομικής ανάπτυξης;
Οι αγορές θα εστιάσουν στο αν επίκειται μεγαλύτερη αύξηση των επιτοκίων τον Σεπτέμβριο, κίνηση που η ΕΚΤ τον προηγούμενο μήνα άφησε να εννοηθεί ως πιθανή. Οι προοπτικές για την ανάπτυξη επιδεινώθηκαν τις τελευταίες εβδομάδες με τις ανησυχίες για την επάρκεια των ροών ρωσικού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη.
Ήδη οι χρηματαγορές έχουν αρχίσει να μειώνουν τις προσδοκίες όσο αφορά την έκταση της νομισματικής σύσφιξης και οι αναλυτές εκτιμούν ότι το παράθυρο ευκαιρίας της ΕΚΤ για αυξήσεις του κόστους χρήματος μπορεί να κλείσει νωρίτερα από ό,τι αναμενόταν πριν. Στην Generali βλέπουν το καταθετικό επιτόκιο της ΕΚΤ στο 1,25% μέχρι το τέλος του 2023.
Θα προβλέπει ύφεση της οικονομίας η ΕΚΤ;
Οι επόμενες μακροοικονομικές προβλέψεις της ΕΚΤ θα δημοσιοποιηθούν τον Σεπτέμβριο και θεωρείται βέβαιο ότι η πρόεδρος Κριστίν Λαγκάρντ θα ερωτηθεί για τις προοπτικές της οικονομίας. Η συνεδρίαση της Πέμπτης συμπίπτει με το τέλος της περιόδου συντήρησης του μεγαλύτερου αγωγού που τροφοδοτεί τη Γερμανία με ρωσικό φυσικό αέριο. Οι ανησυχίες ότι η Ρωσία μπορεί να περικόψει την προσφορά αερίου στην Ευρώπη έχουν εντείνει τους φόβους για ύφεση.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι η οικονομία της ευρωζώνης θα αναπτυχθεί με ρυθμό 1,4% τον επόμενο χρόνο αντί για 2.3% που ήταν η προηγούμενη της πρόβλεψη. Είναι πιθανό η ΕΚΤ να παραδεχτεί ότι υπάρχουν κίνδυνοι ύφεσης αλλά να μην υιοθετήσει αυτό ως το βασικό της σενάριο.
Πόσο ανησυχεί η ΕΚΤ για την εξασθένιση του ευρώ;
H βουτιά της ισοτιμίας του ευρώ στο ένα-προς-ένα έναντι του δολαρίου για πρώτη φορά εδώ και μια 20ετία δημιουργεί πρόβλημα στην ΕΚΤ. Αφήνοντας το νόμισμα να διολισθήσει επιδεινώνει το πρόβλημα του πληθωρισμού που είναι αρκετά πάνω από τον στόχο της για 2%. Όμως, πιο επιθετικές κινήσεις από την ΕΚΤ για να υποστηριχτεί το ευρώ, οι ταχύτερες αυξήσεις επιτοκίων, μπορεί να πλήξουν την ανάπτυξη της οικονομίας.
