Ο θρυλικός πυγμάχος Muhammad Ali πέθανε την περασμένη Παρασκευή στα 74 του χρόνια, μετά από δεκαετίες προσωπικής μάχης με τη νόσο του Πάρκινσον. Πρόσφατα είχε εισαχθεί με σοβαρά προβλήματα στο αναπνευστικό του σύστημα -μετά από επιπλοκή της νόσου- σε νοσοκομείο της Αριζόνα, ενώ λίγο αργότερα η κατάστασή του επιδεινώθηκε με τραγική κατάληξη τον θάνατό του. Ο θρυλικός πυγμάχος έζησε μ' αυτήν τη σοβαρή εκφυλιστική ασθένεια επί τρεις δεκαετίες.
Η τελευταία δημόσια εμφάνιση του Muhammad Ali, υποβασταζόμενου από την αδελφή του, ήταν τον περασμένο Απρίλιο, σε μια διοργάνωση για τη συγκέντρωση πόρων υπέρ του κοινωφελούς ιδρύματος που ίδρυσε ο ίδιος για την καταπολέμηση της νόσου, το «Κέντρο Πάρκινσον Muhammad Ali». (κεντρική φωτογραφεία)
Τι είναι, όμως, αυτή η τόσο γνωστή, αλλά και άγνωστη συγχρόνως, νόσος του Πάρκινσον, από την οποία πάσχουν, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, περισσότεροι από 4,5 εκατομμύρια άνθρωποι σε ολόκληρο τον πλανήτη;
Το Associated Press συγκέντρωσε τις πιο συνηθισμένες απορίες σχετικά με τη νόσο του Πάρκινσον κι ο ιατρικός διευθυντής του Εθνικού Ιδρύματος Πάρκινσον των ΗΠΑ, Δρ Michael S. Okun, έδωσε διαφωτιστικές απαντήσεις.
Δείτε με λίγα λόγια τι σημαίνει για κάποιον ασθενή να πάσχει από τη νόσο του Πάρκινσον:
Τι είναι η νόσος του Πάρκινσον;
Η νόσος Πάρκινσον είναι μια νευρολογική ασθένεια που στερεί από τους ανθρώπους τον έλεγχο των κινήσεών τους. Συνήθως ξεκινά με τρόμο (τρεμούλα) και χαρακτηρίζεται από καθυστέρηση στην κίνηση, συρτό βάδισμα, δυσκαμψία των άκρων, προβλήματα ισορροπίας και ομιλίας.
Πόσοι νοσούν;
Περίπου 1 εκατομμύριο Αμερικανοί ζουν με τη νόσο του Πάρκινσον, ενώ σε ολόκληρο τον κόσμο υπολογίζεται ότι ο αριθμός αυτός φτάνει τα 4 με 5 εκατομμύρια, σύμφωνα με το Εθνικό Ίδρυμα Πάρκινσον των ΗΠΑ. Συνήθως εμφανίζεται μετά την ηλικία των 60 ετών, αν και μερικές φορές μπορεί και πριν από την ηλικία των 40.
Τι προκαλεί τη νόσο;
Η ακριβής αιτία δεν είναι γνωστή, αλλά το Πάρκινσον αναπτύσσεται όταν τα κύτταρα που παράγουν μία χημική ένωση του εγκεφάλου, την ντοπαμίνη, αρχίζουν να εξασθενούν και στο τέλος πεθαίνουν. Η ντοπαμίνη μεταφέρει τα σήματα - εντολές στα τμήματα του εγκεφάλου που ελέγχουν την κίνηση. Τα συμπτώματα του Πάρκινσον εμφανίζονται μετά από τον θάνατο αρκετών κυττάρων που παράγουν ντοπαμίνη κι όταν υπάρχει πλέον πολύ λίγη από αυτήν τη χημική ουσία στον εγκέφαλο.
Υπάρχει θεραπεία;
Δεν υπάρχει θεραπεία για τη νόσο αυτή καθαυτή, αλλά μια σειρά θεραπειών που καθυστερεί ή σταματά τα συμπτώματα, από φάρμακα π.χ. που επηρεάζουν τα επίπεδα της ντοπαμίνης, μέχρι τη χειρουργική μέθοδο με την εμφύτευση συσκευής που σταματά τα συμπτώματα του τρόμου (τρεμούλας). Οι ασθενείς επίσης μπορούν να επωφεληθούν σημαντικά και από την εργοθεραπεία.
Ποια είναι η πρόγνωση;
Το Πάρκινσον είναι μία εκφυλιστική ασθένεια, οπότε τα συμπτώματα επιδεινώνονται με την πάροδο του χρόνου, συνήθως με αργό ρυθμό. Η σοβαρότητα των συμπτωμάτων, και το πόσο γρήγορα θα εξελιχθούν, ποικίλλει ανάμεσα στους ασθενείς και μάλιστα με μεγάλες αποκλίσεις. Σε προχωρημένες καταστάσεις, οι ασθενείς μπορεί να μην είναι σε θέση να περπατήσουν ή να φροντίσουν τον εαυτό τους. Υπάρχουν επίσης και προβλήματα που δεν σχετίζονται μόνο με την κινητικότητα, όπως είναι η κατάθλιψη, τα προβλήματα μνήμης, αλλά και άλλες γνωστικές δυσλειτουργίες. Ενώ η ίδια νόσος του Πάρκινσον δεν θεωρείται θανατηφόρος, οι άνθρωποι μπορούν να πεθάνουν από επιπλοκές της νόσου.
Ποιες επιπλοκές είναι οι πιο επικίνδυνες;
Οι επιπλοκές στη λειτουργία των πνευμόνων είναι οι πιο επικίνδυνες στη νόσο του Πάρκινσον, καθώς η μυϊκή αδυναμία παρεμποδίζει την ικανότητα του ανθρώπου να καταπιεί ή να βήξει. Ταυτόχρονα υπάρχει υψηλός κίνδυνος να νοσήσει κάποιος από οποιοδήποτε είδος πνευμονίας, με επικρατέστερη την πνευμονία από εισρόφηση, η οποία συμβαίνει όταν κομμάτια τροφής ή υγρού βρεθούν κατά λάθος στους πνεύμονες αντί να ακολουθήσουν τη γαστρεντερική οδό. Αυτή είναι και η κύρια αιτία θανάτου μεταξύ των ασθενών του Πάρκινσον.
Με πληροφορίες από Associated Press.
Της Γιάννας Σουλάκη