Μια εξέταση αίματος με τσίμπημα του δακτύλου μπορεί να εντοπίσει με ακρίβεια τη βασική νόσο του Αλτσχάιμερ (βιοδείκτες χωρίς την ανάγκη μέτρων ελέγχου θερμοκρασίας ή αποθήκευσης), σύμφωνα με τα αποτελέσματα μιας νέας μελέτης.
Η χρήση δειγμάτων αίματος για την ανίχνευση αμυλοειδούς και άλλων δεικτών της νόσου του Αλτσχάιμερ έχει γίνει τυπική διαδικασία για την παρακολούθηση ασθενών σε κλινικές δοκιμές. Αλλά αυτό παρουσιάζει υλικοτεχνικές προκλήσεις επειδή απαιτεί αυστηρά, χρονικά περιορισμένα, εξαρτώμενα από τη θερμοκρασία, πρωτόκολλα.
Για να κάνουν αυτή τη διαδικασία πιο αποτελεσματική, οι ερευνητές διεξήγαγαν μια πιλοτική μελέτη που διερεύνησε έναν νέο τρόπο ανίχνευσής τους ρίχνοντας ένα μικρό δείγμα αίματος σε μια κάρτα κηλίδων αίματος, όπου στεγνώνει και παραμένει σε θερμοκρασία δωματίου.
Για να διερευνήσουν την ακρίβεια του τεστ, οι ερευνητές στρατολόγησαν 77 εθελοντές που παρακολουθούσαν μια κλινική μνήμης στη Βαρκελώνη. Λήφθηκαν δείγματα αίματος χρησιμοποιώντας παραδοσιακές βελόνες και σύριγγες, καθώς και τσίμπημα του δακτύλου, παρόμοια με την εξέταση αίματος για τον διαβήτη.
Σε ένα υποσύνολο 28 ασθενών, οι ερευνητές έλαβαν επίσης δείγματα εγκεφαλονωτιαίου υγρού, που βρέθηκαν στον ιστό που περιβάλλει τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό, τα οποία αντιπροσωπεύουν το «απόλυτο χρυσό πρότυπο της διάγνωσης της AD», δήλωσε ο συν-ερευνητής της μελέτης Nicholas Ashton, PhD, αναπληρωτής καθηγητής στο Institute of Neuroscience, στο University of Goscience, Ph.
Τα δείγματα αίματος στάλθηκαν όλη τη νύχτα χωρίς έλεγχο θερμοκρασίας ή ψύξη στο Γκέτεμποργκ, όπου εξήχθησαν από τις κάρτες κηλίδων αίματος και εξετάστηκαν για την παρουσία βιοδεικτών Alzheimer.
Τα αποτελέσματα έδειξαν μια «εξαιρετικά καλή σχέση» μεταξύ των πληροφοριών από αίμα που ελήφθησαν μέσω της κανονικής μεθόδου και εκείνων από ένα μόνο τσίμπημα του δακτύλου.
Τα ευρήματα παρουσιάστηκαν στο Διεθνές Συνέδριο της Ένωσης Αλτσχάιμερ (AAIC) 2023.
«Λέμε ότι μπορούμε να μετρήσουμε... καθιερωμένους δείκτες για την AD, όλα με ένα μόνο τρύπημα του δακτύλου, που σημαίνει ότι δε χρειάζεται να κάνετε φυγοκέντρηση, δε χρειάζεται να παγώσετε το δείγμα, μπορεί να γίνει οπουδήποτε», είπε ο Ashton.
Εάν το τεστ επικυρωθεί σε μεγαλύτερες δοκιμές, αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι στο μέλλον, οι ασθενείς με προβλήματα μνήμης θα μπορούσαν να υποβληθούν σε εξ αποστάσεως έλεγχο, ολοκληρώνοντας ένα τυπικό τεστ μνήμης στο διαδίκτυο και χρησιμοποιώντας μια ταχυδρομική κάρτα αίματος.
Όχι μόνο αυτό θα μπορούσε ενδεχομένως να διευκολύνει την πρώιμη διάγνωση, αλλά θα μπορούσε επίσης να χρησιμοποιηθεί για την τακτική παρακολούθηση της ανταπόκρισης στη θεραπεία. Ο Ashton είπε ότι αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό τώρα που γίνονται διαθέσιμα φάρμακα που τροποποιούν τις ασθένειες.
«Εάν λαμβάνετε μία από αυτές τις θεραπείες, μπορείτε να στείλετε δοκιμές σε ένα εργαστήριο για να δείτε την πρόοδό σας στο φάρμακο», είπε. «Δεν είναι απλώς ένας γενικός έλεγχος 6 μηνών όταν παίρνετε ένα φάρμακο, αλλά μπορεί να παρακολουθείται σε εβδομαδιαία βάση και να εξατομικεύεται στο άτομο που παίρνει το φάρμακο».
Η μελέτη δείχνει ότι τα δείγματα παραμένουν σταθερά για έως και ένα μήνα σε θερμοκρασία δωματίου, κάτι που είναι «πραγματικά ενθαρρυντικό», αν και εξακολουθούν να υπάρχουν ορισμένες προκλήσεις με τη συλλογή αίματος χωρίς επίβλεψη, είπε ο Ashton.
Επίκαιρη, σημαντική έρευνα
Σχολιάζοντας την έρευνα, ο Percy Griffin, PhD, διευθυντής επιστημονικής δέσμευσης για την Ένωση Αλτσχάιμερ, είπε πως το γεγονός ότι η μελέτη έδειξε ότι τα δείγματα αίματος με τρύπημα δακτύλου μπορούν να στεγνώσουν και να αποσταλούν κατά τη διάρκεια της νύχτας χωρίς έλεγχο θερμοκρασίας, μπορεί να οδηγήσει σε πρώιμες και πιο ακριβείς διαγνώσεις σε περιοχές με σχετικά λίγους πόρους. Επιπλέον, αυτό το είδος εξέτασης θα μπορούσε να διευκολύνει την ευκολότερη παρακολούθηση των ασθενών υψηλού κινδύνου που λαμβάνουν θεραπείες, είπε.
Ωστόσο, σημείωσε ότι είναι μια πιλοτική μελέτη και τα αποτελέσματα πρέπει να επαναληφθούν.
Οι αιματολογικές εξετάσεις ήταν πιο ακριβείς για τον εντοπισμό του Αλτσχάιμερ από τους γιατρούς πρωτοβάθμιας περίθαλψης, επομένως αυτά τα αποτελέσματα είναι σημαντικά. Η ανακρίβεια «πολύ συχνά οδηγεί σε αβεβαιότητα και δυνητικά ακατάλληλη αντιμετώπιση», είπε ο Griffin.
«Και πάλι, λοιπόν, αυτό δείχνει τις μεγάλες δυνατότητες των εξετάσεων αίματος για τη βελτίωση της διαγνωστικής ακρίβειας και της κατάλληλης θεραπείας» επεσήμανε ο Griffin.
