Μια νέα πραγματικότητα έχει πια εγκατασταθεί στις ζωές μας, μετά την έλευση της πανδημίας του ιού SARS-CoV2 που προκαλεί την ασθένεια Covid-19. Τρία χρόνια μετά την πρώτη ανακοίνωση και την έναρξη πρωτοφανών μέτρων προστασίας, εγκλεισμού, ταχύτατης ανάπτυξης εμβολίων και φαρμάκων, σε ολόκληρο τον πλανήτη, το ερώτημα είναι εύλογο: Τελείωσε πραγματικά η πανδημία;
Ο υπουργός Υγείας Θάνος Πλεύρης αναφορικά με την πρόσφατη συνεδρίαση της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων δήλωσε: «Στη συνεδρίαση της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων το υπουργείο Υγείας εισηγήθηκε την άρση των μέτρων που ισχύουν έναντι της Covid-19 με εξαίρεση στις δημόσιες και ιδιωτικές υγειονομικές δομές και Μονάδες Φροντίδας Ηλικιωμένων. Η εισήγηση έγινε αποδεκτή από την Επιτροπή και αναμένεται η άρση των μέτρων. Παραμένει ωστόσο η ανάγκη προστασίας ευάλωτων ομάδων έναντι της Covid-19 και για το λόγο αυτό συνιστάται η τήρηση των μέτρων ατομικής προστασίας, ο επικαιροποιημένος εμβολιασμός και η λήψη αντιικής θεραπείας για όσους νοσούν».
Άρα, οδεύουμε προς το τέλος της πανδημίας; Η πιο πρόσφατη Μηνιαία Επιχειρησιακή Ενημέρωση COVID-19 στις 8 Μαρτίου αναφέρει τις ενέργειες του ΠΟΥ και των εταίρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, σχεδόν 4,5 εκατομμύρια νέα κρούσματα και 32.000 θάνατοι αναφέρθηκαν τις τελευταίες 28 ημέρες (6 Φεβρουαρίου έως 5 Μαρτίου 2023), μια μείωση 58% και 65% αντίστοιχα, σε σύγκριση με τις προηγούμενες 28 ημέρες. Από τις 5 Μαρτίου 2023, έχουν αναφερθεί περισσότερα από 759 εκατομμύρια επιβεβαιωμένα κρούσματα και πάνω από 6,8 εκατομμύρια θάνατοι παγκοσμίως. Σε εθνικό επίπεδο τα στοιχεία από τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) προσυπογράφουν.
Οι οδηγίες προστασίας από τον Covid-19 επισημαίνουν πως ακόμα η πανδημία πρωτοστατεί. Ακόμα κι αν υπάρχουν άλλες εποχικές ιογενείς λοιμώξεις, οι οδηγίες για την αντιμετώπιση του Covid-19 κυριαρχούν. Στην επίσημη ενημέρωση για την εβδομάδα 09/2023 (27 Φεβρουαρίου 2023 - 05 Μαρτίου 2023) αναφέρεται αναλυτικά:
Στην παρούσα έκθεση, περιλαμβάνονται τα διαθέσιμα επιδημιολογικά δεδομένα των συστημάτων επιτήρησης του ΕΟΔΥ για τις ιογενείς λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος (SARS-CoV-2, ιοί γρίπης και αναπνευστικός συγκυτιακός ιός - RSV) στη χώρα μας για την εβδομάδα 09/2023 (27 Φεβρουαρίου 2023 - 05 Μαρτίου 2023).
Για τον ιό SARS-CoV2 - λοίμωξη COVID-19, τα στοιχεία δείχνουν πως:
- η θετικότητα στο σύνολο των ελεγχθέντων δειγμάτων παρέμεινε στα ίδια επίπεδα με την προηγούμενη εβδομάδα
- ο αριθμός των εισαγωγών για COVID-19 παρουσίασε μείωση σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα. Καταγράφηκε μείωση 3.4% σε σχέση με τον μέσο εβδομαδιαίο αριθμό νέων εισαγωγών κατά τις προηγούμενες 4 εβδομάδες.
- ο αριθμός των νέων διασωληνώσεων παρουσίασε μικρή αύξηση σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα. Καταγράφηκε αύξηση 7% σε σχέση με τον μέσο εβδομαδιαίο αριθμό νέων διασωληνώσεων κατά τις προηγούμενες 4 εβδομάδες.
- ο αριθμός των ασθενών με λοίμωξη COVID-19 που νοσηλεύονται διασωληνωμένοι είναι 95
- καταγράφηκαν 89 θάνατοι με διάμεση ηλικία τα 83 έτη (εύρος 61-96)
- η υπο-παραλλαγή ΒΑ.5 είναι η συχνότερη υπο-παραλλαγή της Όμικρον
- η υπο-παραλλαγή BQ.1.1. είναι η συχνότερη υπο-παραλλαγή της ΒΑ.5
- η συχνότερη υπο-παραλλαγή της BA.2 παραμένει η BA.2.75 (43%), ακολουθούμενη από την υποπαραλλαγή XBB.1.5 (25%) και τις υπο-παραλλαγές XBB και CH.1.1 με ποσοστό 15%
- η επιτήρηση του ιικού φορτίου στα αστικά λύματα έδειξε αύξηση της κυκλοφορίας του ιού SARSCoV2 σε 5 από τις 10 περιοχές που ελέγχθηκαν.
Στην ερώτηση, αν η πανδημία έχει τελειώσει, ο κ. Αριστοτέλης Τσιάκαλος, μέλος του Δ.Σ. της Ελληνικής Εταιρείας Ελέγχου Λοιμώξεων επισημαίνει πως το πανδημικό κύμα είναι διαφοροποιημένο όσον αφορά τη νοσηρότητα και θνητότητα λόγω των αποτελεσματικών φαρμάκων που χορηγούνται στην κοινότητα, αλλά και εξαιτίας της συσσωρευμένης εμπειρίας του ιατρονοσηλευτικού προσωπικού.
Επίσης η συνδυασμένη ανοσία τόσο εξαιτίας των εμβολίων όσο και από τους μαζικούς εμβολιασμούς έχει ως αποτέλεσμα αφενός να μεταδίδεται με μικρότερους ρυθμούς αλλά κυρίως να ανταποκρίνονται οι ασθενείς σθεναρά απέναντι στον ιό sars-cov-2.
Αποτέλεσμα των δύο παραπάνω γεγονότων είναι τόσο η μείωση σε ένταση των νοσηλειών όσο και του αριθμού των θανάτων. Περιμένουμε λοιπόν στο τέλος του 2023 να έχουμε τις παρακάτω εξελίξεις: Είτε την ολοκλήρωση του πανδημικού κύκλου, είτε ο ιός να ενδημήσει (όπως η γρίπη) και να προκαλεί περιοδικά ενδημικά κύματα.
