Μια αντιική θεραπεία στην πρώιμη ανάπτυξή της έχει τη δυνατότητα να αποτρέψει τις λοιμώξεις από τον COVID-19 όταν χορηγείται ως ρινικό σπρέι μόλις 4 ώρες πριν από την έκθεση. Φαίνεται επίσης να λειτουργεί ως θεραπεία εάν χρησιμοποιηθεί εντός 4 ωρών μετά τη μόλυνση στο εσωτερικό της μύτης, αποκαλύπτει νέα έρευνα.
Γνωστός ως TriSb92, ο ιικός αναστολέας φαίνεται επίσης αποτελεσματικός ενάντια σε όλες τις ανησυχητικές παραλλαγές του κορωνοϊού, εξουδετερώνοντας ακόμη και τις παραλλαγές Omicron BA.5, XBB και BQ.1.1 σε εργαστηριακές μελέτες και μελέτες σε ποντίκια.
Σε αντίθεση με ένα εμβόλιο για τον COVID που ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα ενός ατόμου ως προστασία, το αντιικό ρινικό σπρέι λειτουργεί πιο άμεσα μπλοκάροντας τον ιό, ενεργώντας ως «βιολογική μάσκα στη ρινική κοιλότητα».
«Στα ζωικά μοντέλα, απενεργοποιώντας απευθείας τον ιό, το TriSb92 προσφέρει άμεση και ισχυρή προστασία από τη μόλυνση από κορωνοϊό και τη σοβαρή νόσηση από COVID-19», δήλωσε η Anna R. Mäkelä, PhD, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης και ανώτερη επιστήμονας στο Τμήμα Ιολογίας του Πανεπιστημίου του Ελσίνκι στη Φινλανδία.
Η μελέτη δημοσιεύτηκε διαδικτυακά στις 24 Μαρτίου στο Nature Communications.
Μια πιθανή πρώτη γραμμή άμυνας
Ακόμη και σε περιπτώσεις όπου το αντιικό δεν αποτρέπει τη μόλυνση από κορωνοϊό, η θεραπεία θα μπορούσε να επιβραδύνει τη μόλυνση. Αυτό θα μπορούσε να συμβεί περιορίζοντας την ποσότητα του ιού που θα μπορούσε να αναπαραχθεί νωρίς στο δέρμα μέσα στη μύτη και στον ρινοφάρυγγα (το πάνω μέρος του λαιμού), δήλωσε η Mäkelä.
«Το TriSb92 θα μπορούσε αποτελεσματικά να ανατρέψει την ισορροπία υπέρ του του ατόμου και έτσι να βοηθήσει στη μείωση του κινδύνου σοβαρής νόσησης από COVID-19», είπε.
Το αντιικό θα μπορούσε επίσης να προσφέρει μια εναλλακτική λύση σε άτομα που δεν μπορούν να εμβολιαστούν ή δεν ανταποκρίνονται θετικά σε ένα εμβόλιο.
«Μπορούν να το χρησιμοποιήσουν ηλικιωμένοι καθώς και άτομα που έχουν ανοσοανεπάρκεια ή για διάφορους λόγους δεν ανταποκρίνονται στα εμβόλια και χρειάζονται άλλα προστατευτικά μέτρα», δήλωσε ο Kalle Saksela, MD, PhD, ανώτερος συγγραφέας της μελέτης και ιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Ελσίνκι.
Απαιτούνται πολλαπλές δόσεις;
Το TriSb92 είναι «μία από τις πολλαπλές προσεγγίσεις ρινικού εκνεφώματος, αλλά είναι απίθανο να είναι τόσο ανθεκτικό όσο τα αποτελεσματικά ρινικά εμβόλια», δήλωσε ο Eric Topol, MD, καθηγητής μοριακής ιατρικής.
«Τα σπρέι απαιτούν γενικά πολλαπλές δόσεις την ημέρα, ενώ μια δόση ενός ρινικού εμβολίου μπορεί να προστατεύει για μήνες», είπε.
«Και τα δύο έχουν τη δυνατότητα να είναι ανθεκτικά στις παραλλαγές», πρόσθεσε ο Topol.
Πρώτα στάδια
Πολλά εργαστήρια μετατοπίζονται από θεραπείες που χρησιμοποιούν μονοκλωνικά αντισώματα σε θεραπείες που χρησιμοποιούν μικρότερα θραύσματα αντισωμάτων που ονομάζονται «νανοσώματα», επειδή είναι πιο οικονομικά και μπορούν να διαρκέσουν περισσότερο στην αποθήκευση, σημείωσαν η Mäkelä και οι συνεργάτες της.
Αρκετά από αυτά τα νανοσώματα έχουν δώσει πολύ θετικά αποτελέσματα έναντι των ιών σε κυτταροκαλλιέργεια ή ζωικά μοντέλα, συμπεριλαμβανομένης της ενδορινικής προληπτικής θεραπείας για τον SARS-CoV-2.
Ένα από αυτά τα μικρότερα αντισώματα αναπτύσσεται από λάμα για παράδειγμα. Ένα άλλο προέρχεται από πειράματα με μαγιά για την ανάπτυξη συνθετικών νανοσωμάτων και σε μια τρίτη περίπτωση, οι ερευνητές απομόνωσαν νανοσώματα από λάμα και ποντίκια και έδειξαν ότι μπορούσαν να εξουδετερώσουν τον ιό SARS-CoV-2.
Αυτά τα νανοσώματα και το TriSb92 στοχεύουν ένα συγκεκριμένο μέρος της πρωτεΐνης κορωνοϊού που ονομάζεται περιοχή σύνδεσης υποδοχέα (RBD). Το RBD είναι το σημείο όπου ο κορωνοϊός προσκολλάται στα κύτταρα του σώματος. Αυτοί οι παράγοντες ουσιαστικά ξεγελούν τον ιό αλλάζοντας τη δομή του εξωτερικού των κυττάρων, έτσι μοιάζουν σαν ένας ιός να έχει ήδη συγκολληθεί μαζί τους. Με αυτόν τον τρόπο, ο ιός προχωρά.
Σημαντικά ευρήματα
Οι ερευνητές συνέκριναν ποντίκια που έλαβαν θεραπεία με TriSb92 πριν και μετά την έκθεση στον SARS-CoV-2. Όταν χορηγήθηκε εκ των προτέρων, κανένα από τα ποντίκια που έλαβαν θεραπεία δεν είχε RNA SARS-CoV-2 στους πνεύμονές του, ενώ τα ποντίκια που δεν είχαν λάβει θεραπεία στην ομάδα σύγκρισης είχαν «άφθονα» επίπεδα.
Άλλα στοιχεία ιογενούς λοίμωξης έδειξαν παρόμοιες διαφορές μεταξύ ποντικών που υποβλήθηκαν σε θεραπεία και χωρίς θεραπεία στην προστατευτική επένδυση των κυττάρων που ονομάζεται επιθήλιο στο εσωτερικό της μύτης, του ρινικού βλεννογόνου και των αεραγωγών.
Ομοίως, όταν χορηγήθηκε 2 ή 4 ώρες αφότου ο SARS-CoV-2 είχε ήδη μολύνει το επιθήλιο, το TriSb92 συνδέθηκε με πλήρη έλλειψη RNA του ιού στους πνεύμονες.
Η εταιρεία με επικεφαλής την Mäkelä εργάζεται τώρα για να εξασφαλίσει χρηματοδότηση για κλινικές δοκιμές του TriSb92 σε ανθρώπους.