Ανησυχητικά είναι τα τελευταία παγκόσμια στοιχεία για τη φυματίωση. Η τελευταία σχετική έρευνα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) υπολογίζει ότι 10,6 εκατομμύρια άνθρωποι αρρώστησαν από φυματίωση το 2021, αριθμός αυξημένος κατά 4,5% από το 2020. Οι θάνατοι από φυματίωση αυξήθηκαν κατά 3%, φτάνοντας τα 1,6.
Ακόμη πιο ανησυχητικό θεωρείται το γεγονός ότι αυξήθηκαν και τα κρούσματα της λεγόμενης ανθεκτικής φυματίωσης, η οποία οφείλεται σε στέλεχος του βακτηρίου το οποίο δεν καταπολεμάται με τις κυριότερες από τις διαθέσιμες θεραπείες. Το 2021, καταγράφηκαν 450.000 νέα περιστατικά φυματίωσης ανθεκτικής στο φάρμακο rifampicin.
Αυτή είναι η πρώτη φορά εδώ και από πολλά χρόνια που σημειώνεται αύξηση στα κρούσματα και τους θανάτους από φυματίωση.
Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, σε αυτό συνέβαλε η πανδημία – που είχε σαν αποτέλεσμα να διακοπούν ή να μείνουν πίσω μια σειρά από προγράμματα καταπολέμησης της νόσου – αλλά και οι συγκρούσεις σε Ανατολική Ευρώπη, Αφρική και Μέση Ανατολή οι οποίες επιδεινώνουν τις συνθήκες για αρκετούς ευάλωτους στη φυματίωση πληθυσμούς.
«Αν η πανδημία μας δίδαξε κάτι, είναι ότι με αλληλεγγύη, αποφασιστικότητα, καινοτομία και δίκαιη χρήση εργαλείων, μπορούμε να ξεπεράσουμε σοβαρές απειλές για την υγεία. Ας εφαρμόσουμε αυτά τα μαθήματα στη φυματίωση. Είναι καιρός να σταματήσουμε αυτή τη νόσο – δολοφόνο. Δουλεύοντας μαζί, μπορούμε να τερματίσουμε τη φυματίωση», δήλωσε με αφορμή τη δημοσιοποίηση της έκθεσης ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ Δρ Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους.
Η έκθεση αναφέρει μείωση των διαγνώσεων φυματίωσης στη διάρκεια της πανδημίας: το 2019 υπήρξαν 7,1 εκατομμύρια νέες διαγνώσεις, αλλά το 2020 5,8 εκατομμύρια και το 2021 6,4 εκατομμύρια. Οι ειδικοί εκτιμούν πως όσο μειώνονται οι διαγνώσεις, τόσο αυξάνεται ο αριθμός των περιπτώσεων φυματίωσης που μένουν χωρίς θεραπεία και βέβαια συμβάλουν στη θνητότητα και στην εξάπλωση της νόσου.
Την περίοδο 2018 – 2021, 26,3 εκατομμύρια ασθενείς υποβλήθηκαν σε θεραπεία για φυματίωση, ενώ ο στόχος για το διάστημα αυτό ήταν 40 εκατομμύρια).
Παρατηρείται, ακόμη, μείωση των παγκόσμιων δαπανών για τη φυματίωση, από 6 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ το 2019 σε 5,4 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ το 2021, τη στιγμή μάλιστα που ο ΠΟΥ έχει θέσει ως στόχο ετήσιων δαπανών τα 13 δις.
Ο ΠΟΥ απευθύνει έκκληση σε όλες τις χώρες να λάβουν επείγοντα μέτρα για να αποκατασταθεί η πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες κατά της φυματίωσης. Απαιτεί περαιτέρω αύξηση των σχετικών επενδύσεων, διατομεακή δράση για την αντιμετώπιση των παραγόντων που επηρεάζουν τις επιδημίες της φυματίωσης και τον κοινωνικοοικονομικό αντίκτυπό τους, καθώς και την ανάγκη για νέα διαγνωστικά, φάρμακα και εμβόλια. Για να ενταθεί η ανάπτυξη εμβολίων, βασιζόμενη στα διδάγματα από την πανδημία, ο ΠΟΥ θα συγκαλέσει μια σύνοδο κορυφής υψηλού επιπέδου στις αρχές του 2023.